Лексикадан өткенді қайталау
жүктеу/скачать 1,16 Mb. Pdf көрінісі
|
| Лексикадан өткенді қайталау І. Дүйсенбі күні: ”Бастапқы сөз” 1. Лекика ғылымы нені зерттейді? 2. Сөздің тура және ауыспалы мағынасы дегеніміз не? 3. Көп мағыналы сөздер дегеніміз не? 4. Омоним дегеніміз не? 5. Синоним дегеніміз не? 6. Антоним дегеніміз не? 7. Табу дегеніміз не? 8. Эвфемизм, дисфемизм неңдей сөздер? 9. Тұрақты тіркес туралы не білесің? 10.Мақал- мәтел дегеніміз не?
ІІ. Сейсенбі күні: “Домбыра- дастан”
Айман оған жылы лебізін білдірді. Бүгін күн жылы. 2-домбыра: Ауыр тас, терең білім, адамның көзі. 3-домбыра: Сен менің оң қолымсың, терең құдық. 4-домбыра: Жылы киім, әңгіменің басы, қазанның құлағы. ІІІ. Сәрсенбі күні: “Кім жылдам?” 1-тапсырма: №
Мысалдар
Омоним
Синоним
Антоним
1
Жуас , асау, жақсы-жаман
2
Батыр, ержүрек, мықты.
3
Қара
4
Су жүрек, жүрек жұтқан
5
Қайғы-мұң
6
Ара
7
Арық, семіз
8
Есті, ақылды
9
Сабыр, шыдам
10
Шаш, жақ
№ Мысалдар Омоним Синоним Антоним 1 Жуас , асау, жақсы-жаман + 2 Батыр, ержүрек, мықты. + 3 Қара + 4 Су жүрек, жүрек жұтқан + 5 Қайғы-мұң + 6 Ара + 7 Арық, семіз + 8 Есті, ақылды + 9 Сабыр, шыдам + 10 Шаш, жақ + Сергіту сәті Алға қарай бір адым, Артқа қарай бір адым Бiр орнымда қозғалып, Кезек басып тұрамын. Жоғары, төмен қарайық. Орнымызды табайық.
Бір, екі – еңкей, Бүгілмесін тізең. Үш-төрт шалқай Иілмесін тізең. Қолды көтер аспанға Саусақты соз, жасқанба. IV. Бейсенбі күні: “Өзіндік жұмыс” V. Жұма күні: “Кім алғыр?” Мақал Көзді ашып-жұмғанша Табу Соқыр, өсекші, саңырау, өтірікші Тұрақты тіркес Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарар. Эвфемизм Мырза жігіт, еркем, шырайлым, ұлыма. Мәтел Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас. Дисфемизм Қосып айту, қолды болды,дүние салды. Мақал Көзді ашып-жұмғанша Табу Соқыр,өсекші, саңырау, өтірікші Тұрақты тіркес Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарар Эвфемизм Мырза жігіт, еркем, шырайлым, ұлыма Мәтел Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас. Дисфемизм Қосып айту, қолды болы, дүние салды Тұрақты тіркестер Мағынасы Бетінен оты шықты Тас жүрек Көз ілмеді Ат ізін салмады Ит өлген жер Бармағын тістеу Үріп ауызға салғандай Жұмған аузын ашпау Тұрақты тіркестер Мағынасы Бетінен оты шықты ұялу Тас жүрек мейірімсіз Көз ілмеді ұйықтамады Ат ізін салмады хабарласпады Ит өлген жер алыс, ұзақ Бармағын тістеу өкіну Үріп ауызға салғандай сұлу, әдемі Жұмған аузын ашпау үндемеу, сөйлемеу
VI. Сенбі күні: “Қонақ кәде”
Қазақта “қонақкәде” (дәстүр) деген жоралғы бар. Онда келген қонаққа сый ретінде ауылдың алты ауызы айтылып, келген қонақтар тарапынан қонақ кәде жасалады. VII. Жексенбі күні: “Демалу” Қаражорға биі жүктеу/скачать 1,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|