Лобзин с. А. Электр машиналар
Синхронды индуктивті кедергілер
жүктеу/скачать 8,41 Mb.
|
электр машиналары (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Қысқартылған (түрленген) векторлық диаграмма.
- Айқын емес полюсті генератордың векторлық диаграммасы.
Синхронды индуктивті кедергілер. Айқын полюсті генератор- дың векторлық диаграммасын қарастыруды жалғастыра отырып (11.11, а суретін қараңыз), I ток векторы мен ЭҚК Е0 арасындағы ψ бұрыш bac және aeg бұрыштарына тең екенін байқауға болады (бұл I векторының ba және ae кесінділеріне перпендикулярлығынан және
270Е0 векторының ac және eg кесінділеріне перпендикулярлығынан шығады). ef = eg + gf кесінділерін қарастырамыз. Жақтары ЭҚК ауқымында және кернеуінде өлшенетін age тікбұрышты үшбұрышынан мынаны аламыз: eg=Ixσcosψ. ас кесіндісіне тең gf кесіндісі Еaq векторының модулін береді. Бұл жағдайда ef= Ixσcosψ + Eaq= Iqxσ + Iqxaq = Iqxq = Eq. (11.14) бұл жерде (11.5) және (11.9) теңдеулері ескеріліп, мына белгілер енгізілген xq = xaq+ xσ (11.15) және Eq= Iqxq. Құрамына көлденең осі бойынша зәкір реакциясының индуктивті кедергісі мен сейілудің индуктивті кедергісін кіретін xq ша- масы көлденең осі бойынша синхронды индуктивті кедергі деп аталады. Осыған ұқсас fd = fc + cd кесінділерін қарастырайық. fc кесін- дісі ga кесіндісіне тең. age үшбұрышынан біз мынаны аламыз: ga= Ixσsinψ. cd кесіндісі Еad векторының модулін береді. Сонымен, fd = Ixσsinψ + Ead= Idxσ+ Idxad = Idxd = Еd . (11.16) Бұл жерде (11.3) және (11.11) теңдеулері ескеріліп, мына белгілер енгізілген xd= xad+ xσ (11.17) және Ed= Idxd. Құрамына бойлық осі бойынша зәкір реакциясы- ның индуктивті кедергісі мен сейілудің индуктивті кедергісін кіретін xd шамасы бойлық осі бойынша синхронды индуктивті кедергі деп аталады. Қысқартылған (түрленген) векторлық диаграмма. Түрлен- ген векторлық диаграмманы тұрғызу үшін тәжірибелік жолмен оңай анықталатын r, xq, xd шамасының мәндерін білу керек (одан әрі 11.6 бөлімінен қараңыз). 11.11, б суретінде көрсетілген түрленген диа- грамма сәйкес векторлардың бағыттарын және (11.14) және (11.16) теңдеулерін ескере отырып, негізгі диаграммадан алынады. Оның ішінде, диаграммада ЭҚК фазасы бойынша Ed тогының Id тогынан 90°-қа қалуы бейнеленеді, оған векторлық (кешенді) теңдеуі сәйкес келеді Ed= –jIdxd. (11.13) теңдеуінің орнына түрленген диаграмма үшін мына тең- деуді аламыз U= Е0 + Еd + Eq– Ir, немесе U= Е0 – jIdxd– jIqxq– Ir. (11.18) bfe тікбұрышты үшбұрышы Id және Iq катеттері бар үшбұрышқа және I гипотенузасына ұқсас және be үшбұрышының bfe гипоте- 27111.12.-сурет. Айқын емес полюсті генератордың векторлық диаграм- масы. нузасы Ixq-ға тең. Қарастырылып отырыған үшбұрыштың b шыңы айқын полюсті генератордың векторлық диаграммасына жатпайды, алайда жасалған ескерту одан әрі қолданылатын болады. Айқын емес полюсті генератордың векторлық диаграммасы. Айқын емес полюсті машинадағы зәкірдің көлденең және бойлық реакция ағындарымен жүретін индуктивті кедергілер бір-біріне тең: xaq= xad. Сондықтан да, синхрондық индуктивті кедергілер де ось- тер бойынша тең болады ((11.15) және (11.17) өрнектерін қараңыз): xq=xd. Мұндай жағдайда Eq Ed Iq xq Id xd Iq Id және, бұрын айтылғандай 11.11 суретіндегі d, b және b' нүктелері сәйкес. Бұл 11.12 суретінде көрсетілген айқын емес полюсті генера- тордың векторлық диаграммасында кесінделеді. Диаграмма –Ir век- торын есептемегенде қысқартылған: қуатты генератордың белсенді кедергісіндегі кернеудің төмендеуі аз (штрихты сызықпен орын- далған қосымша тұрғызылым 12.3 бөлімінде қолданылады). Осьтер бойынша синхронды индуктивті генераторлардың кедер- гілері (xc=xq=xd) айқын емес полюсті генератордың синхронды ин- дуктивті кедергісі үшін бірдей xc белгіні қолдануға мүмкіндік береді, сонымен қатар, (xа=xаq=xad) зәкірдің реакция ағынымен жүретін ин- дуктивті кедергі үшін бірдей белгі xa. xc және xa шамалары бір-бірімен (11.15) және (11.17) теңдеуіне ұқсас өрнектермен байланысты: xc= xa+ xa. (11.19) |