қүрамы, таңба ~ дыбыстың қауызы, an емле-ереже - әліпби мен таңбаның үлттьщ дәнекері. Олайболса, әліпбиі, таңбасы мен емле- ережесі уйлескен жазу тіл егемендігінің кепілі болып табылады. Үшінші, тіптен, әліпби ауыстыруды былай қойганда, казац жазуын бір саралап алатын мезгіл жеткендігін көпшілік, оныц ішінде тіл мамандары, біліп те, түсініп те отыр. Ендеше, бүл багыттагы шараны тек эліпби ауыстыру деп қарамай, кең цамтып, жазу реформасына айналдыру ңажет (Е.Қ.).
4-ж ат т ыгу. А сты сы зы л ған сөздердіц м әтін тү зім д ік
қы зм етін а н ы қ т а ц ы з д а р . О л а р д ы ң к а н д а й м а ғ ы н а л ы к
катынасты білдіріп түрғанын түсіндіріціздер.
1. Маңаш Бекмүхамбетовтың кезінде көбірек назар аударганы ңазақ топырагындагы қүқықтың (праволық) жагдай, дяпдеп айтсац, дагдылы әдет ңүқына қатысты мэселелер болды. Бір клр а га н д а , оның да жаны бар еді. Өйткені патшалық Ресей XIX гасырдыц 6 0 -70-ж ы лдары нда Қ азаңст анды барлың ж агы нан толық багындырып, ңогамдык басцару тәртібіне өз заңдарын, ягни ресейлік заңдарды қолдана бастатн-ды. 2. Ал аталган күйді Хисмет ага цайдан, кімнен үйренді. Оны аныцтап, білейік десек, күйші аганың өзі дүние салып кеткен. Ш т бүл да Әсима апай айтцан Бану қарияның Маңаш күйлері еді деп түйдектеп төгетін 5-6 күйдің бірі шыгар. Оган да іиү*ір сөйтій 74
әкім аганың тагы бір күйі табылды, аты - «Назым» (Макаш Әкім).
*
Белгіленген сөздерді қолданбак мәтінді окьш көріңіздер.
Қандай өзгешелік байқалады? Сөйлемдер арасыңдағы байласым
жүзеге аса ма?
5~жаттыгу. Мэтін мазмүнына сәйкес берілген көп нүктенің
орны на б а й л ас ы м д ы ж үзеге асы р аты н тілдік бірліктерді
қойыңыз.
