фразалык түтасымның дамуында

сапды да, сып етіп турекелді. Мөңкенің артын ала сыртқа шыгып, 
үй жанында үзарып ңалган  көлеңкеге  екеуі қатар отырды.  Мөңке 
оган  Төлеудіц  сөзін тпүгел жеткізді де,  «кәне,  бүган  не  дейсің?»  - 
деген сурақты  кескінде багып қалды
 (Ә.Нұрпейісов).
Бүл -  үш сөйлемнен тұратын күрделі фразалык тұгасым. Мәтіннен 
сөйлемдердің  мағыналық  бірлігі  негізінде  бөлшектеніп  алынған. 
Тұтасьшның алғашқы сөйлемі мәтіндегі мазмұнның дамуына түрткі 
болып отыр,
 яғни Еламанньщ сыргқа шыгу максатымен турегелгендігі 
туралы хабар берілген.  Ал келесі сөйлемде оның не үшін орнынан 
түрегелгендігі туралы мағына қамтылған.  Соңғы сөйлемде курделі 
фразалық түтасымдағы ой Мөнкенің Еламанға сұраулы пішінмен қарап 
калуымен аяқгалған. Тұтас романнан бөлініп алынған бүл түтасымда 
оқырман  Еламанньщ далаға Мөңкемен сөйлесу үшін шыққандыгы 
және  Мөңкенің  әңгімесінен  кейін  оның  Еламаняан  жауап  тосып 
отырғандығы туралы аяқталган хабар берілген. Мэтіндегі сөйлемдер 
бір-бірімен тұлғапық жағынан да тығыз байланысты. Курделі фразалық 
тұтасым  байласымын  жүзеге  асырып  отырған  тілдік  бірліктер 
колданысы: Еламан (1-сөйлем) —
 оган есімдігі (3-сөйлем); Мөңкенің 
(2-сөйлем)  —
  сөздің  қайталануы Мөңке  (3-сөйлем),  Еламан,  Мөңке 
0 ,  2-сөйлемдер)  -   екеуі  жинактық  сан  есімі  (2-сөйлем);  Төлеудің 

жүктеу/скачать 4,96 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: