М. К. Ахметова Мәтін лингвистикасы


ішіқце  жалғаулыкты  шыааулар - өзара



Pdf көрінісі
бет60/207
Дата07.01.2022
өлшемі4,96 Mb.
#20846
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   207
ішіқце 
жалғаулыкты 
шыааулар - өзара 
байланысқан сөйлеудің бірліктері арасында орнайтын түрлі 
логика- 
семантикалық қатынастарды эксплицшті түрде білдіретін тілдік кұрал 
эрі  олардың  арасындағы байласымды  жүзеге  асырудьщ  бірден-бір 
тәсілі болып саналады. Жалғагуяыктар жекелеген дербес сөйлемдердін 
арасындағы мағыналық байланысты күшейте түседі. Ол 
мағыналык 
байланыстьщ түрі шылаудьщ білдіретін фамматикалык 
мағьшасымен 
(қарсылықты,  талғаулыкты,  себептік  т.б.)  сипатталады. 
Сондай-ак 
мәтіндегі  бірліктердің  арасындағы  байласымды  жүзеге  асыруда 
кыстырма  күрылымдардың  атқаратын  қызметі  зор. 
Қыстырма 
қүрылымдар сөз, сөздердіңтіркесі жэне сөйлем түрінде де 
кездеседі. 
Қыстырма құрылымдар арқьшы біріншіден, сөйлемдер 
арасындағы 
байласым нығая түссе, екіншіден, мэтіндегі ойға автордьщ 
қатынасын 
білдіріп, мәтіннің модальдылығын айкындайдьі. Бұл ретге автордын 
осы элементтер  аркылы оқиғаға т.б.  жағдайға әр түрлі 
қатынасын 
білдіруіне  мүмкіндік  туады.  Мәселен,  мәтінде  айтылған 
ой ды  
кұптайтындыгы,  оған  куанатындығы,  күмәнданатыны, 
сенетіндігі, 
растайтьіны, ренжшіні т.б. анық көрініп түрады. Осындай 
мағьшалык 
фекшелнстеріне байланысты ғылыми еңбектерде (З.Базарбаева /4/, 
.Қайшыгұлова) шегендеуіштер (шылау, кыстырма 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   207




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет