Емтиханға дайындық сұрақтары

Емтиханға дайындық сұрақтары

• 
  Физиология ғылымы нені оқытады?
  
• 
  Ауру организмдегі ауытқуларды, олардың ағымдарын, барысын, дерттену тетіктерін анықтайтын сала:
  
• 
  Əр түрге жататын организмдерге ортақ бола алатын процестердің табигатын, сондай-ақ организм мен оның құрылымдарының сыртқы орта əсерлеріне туатын реакцияларының заңдылықтарын зерттейтін саланы:
  
• 
  Жануарлар дүниесінің əртүрлі өкілдеріндегі белгілі бір функциялар үқсастықтары мен олардың айырмашылықтарын анықтау арқылы табылган өзгерістердің немесе жаңа пайда болған белгілердің себептері мен жалпы зандылықтарын зерттейтін сала:
  
• 
  Адам мен жануарлар онтогенезі мен филогенезінде пайда болатын, дамитын жəне қалыптасатын физиологиялық функциялардың жалпы биологаялық заңдылықтары мен механизмдерін зерттеп білуді міндет, мақсат ететін сала:
  
• 
  Тірі организмді, оньщ ішінде кəрі адамның тіршілікті өзгерісте-рі мен қартаю заңдылықтарын зерттейтін ғылым
  
• 
  Ағзадағы функциялардың өзгеру заңдылықтарын оның спецификалық əрекетіне, практикалық мақсаттарға немесе нақты өмір сүру жағдайларына байланысты зерттейтін сала:
  
• 
  Əр-түрлі климаттық-географиялық жағдайларға, нақты өмір сүру ортасына байланысты адамның тіршілік əрекеттеріндегі ерекшелікгерді зерттейтін сала:
  
• 
  Кейбір тканьдердің (ет, жүйке т. б.), ағзалар-дың (жүрек, бауыр, бүйрек т. с. с.) қасиеттерін, олардың жүйелер- ге (қан айналымы, тыныс, ас қорыту т. с. с,) бірлесіп ұйымдасты-рылу жəне реттелу негіздерін тексеретін сала.
  
• 
  1628 жылы организмнің функцияларының бірі - қан айналуды ашқан дəрігер
  
• 
  «Жүрек пен қан қозғалысының анатомиялық зерттеулері» деген ғылыми еңбекті кім жазды?
  
• 
  Тұңғыш рет вивисекциялық (тірі-дей тілу) тəсілін қолданған ғалым:
  
• 
  Көзге бір нəрсе тигенде кірпік қағу сияқты фактыларды негізге ала отарып, рефлекс туралы гипотезаны шығарған ғалым:
  
• 
  1822 - жылы сезгіш жəне қозғағыш нервтердің бір-бірінен бөлек талшықтар екендігін дəлелдеген ғалым:
  
• 
  "Физиологиялық очерктер" деп аталатын кітабты кім жазды?
  
• 
  Тұңғыш рет фистула қою операциясын жасаған ғалым:
  
• 
  1748 ж. тұнғыш рет жаратылыстанудың негізгі материя мен энергия сақталу заңын кім ұсынды?
  
• 
  XVIII ғ. аяғында тканьдердегі электр құбылысын кім ашты?
  
• 
  «Ми рефлекстері» деген шығарманы кім жазды:
  
• 
  1904 ж дүние жүзілік Нобель сыйлығын ас қорыту жүйесі саласындағы еңбектері үшін кім алды?
  
• 
  «Адамның тəн тірлігі» деген шығарманы кім жазды:
  

• 
  Физиология ғылымының қазақ жерінде іргесін қалаған ғылым:
  
• 
  Ауыл шаруашылық физиологиясын үрдіс дамытуда зор еңбегі сіңген ғалым:
  
• 
  Ағзаның барлық мақсатга іс-əрекетгерінің механизмін түсіндіруге арналған функционалдықжүйе теориясын жасаған ғалым:
  
• 
  Қазақстан Ғылым академиясындағы физиология институтының алғашқы директоры:
  
• 
  Күрделі қүбылыстарды олардың жəй түріне айналдырып жəне оның əрқайсысын жеке-жеке зерттеу жолы қалай аталады:
  
• 
  Тірідей кесу/ əдістемесі
  
• 
  Зерттелетін органды жартылай, немесе түгелдей кесіп алып тастайды да, бүдан соң организмде байқалатын өзгерістерді бақылау арқылы, оның денедегі қай қызметке қаншалықты қатысының барлығын анықтайтын тəсілдің аты?
  
• 
  Организмнің белгілі бір қажеттігін жəне ішкі орта тұрақтылығын (гомеостазды) қамтамасыз етуші əрекеттік жүйе-лердің қызметін өзгертіп, оны бір қалыпқа келтіруді қалай айтады.
  
• 
  Туған күннен 4 аптаға дейін перзент қырқынан шыққанша созылатын кезең:
  
• 
  Алғашқы мектепке дейінгі кезең:
  
• 
  . Екінші балалық шақ уақыты (ер балада):
  
• 
  Бозбалалық жас:
  
• 
  Үзақ өмір сүрушілер
  
• 
  Белгілі бір рецепторлар таңдап сезетін яғни солардың табиғи қызметіне сай келетін тітіркендіргіштерді қалай атайды?
  
• 
  Тиісті адекватты тітіркендірудің күші мен əсер ету ұзақтығы жеткілікті болған жағдайда клетка мен тканьдегі зат алмасу процесі өсе келе сапалы жаңа деңгейге жеткенде олардын, өздеріне ғана тəн спецификалық активті реакция керсетуін қалай атайды?
  
• 
  Минимальды қозу тудыра алатын тітіркендірудің ең аз күшін:
  
• 
  Ең жоғарғы (күшті) қозуды тудыратын тітіркендіруқалай аталады?
  
• 
  Тірі құрылымдардағы электрлік өзгерістерді қалай атайды?
  
• 
  Əр түрлі тітіркендірулерге бөлшектенбеген біртү-тас жүйе турінде жауап қайтаратын (мəселен, гидраның бүкіл денесі жиырылатын) нерв жүйесін қалай атайды?
  
• 
  Бір ғана өсінді болатын омыртқасыз жануарларда жəне омыртқалы жануарлардың эмбриональдық даму кезеңінде кездесетін нейрондарды қалай атайды?
  
• 
  Нерв клеткаларының қалыпты қызметтерінің іске асуында маңызды рольді, атқаратын нейрондардың денесі мен талшықтарына жабысып тұратын құрылымды қалай атайды?
  
• 
  Тітіркендіруге ағзаның нерв жүйесі арқылы жауап беру қасиетін қалай атайды
  
• 
  Рефлекторлық доға неше бөлімнен тұрады?
  
• 
  Сыртқы рецепторлары дене сыртында: теріде, ауыз, көздің кілегейлі қабықтарында орналасқан, сырттан келіп түскен тітіркендіруші əсерлерді қабылдайтын рецептор қалай аталады:
  
• 
  Жүйке жүйесінің ұлпаларын құрайтын клеткалардың аты
  
• 
  Рефлекторлық доға құрылымына кірмейтін зат
  
• 
  Орталыққа тебетін нервтің аты
  
• 
  Жүйке жүйесінің маңызы
  
• 
  Синапс дегеніміз
  
• 
  Мишықтың зақымдалуынан еттердің табиғи тонусын жоғалтуы:
  

1. 
   Дизметрия
   

• 
  Гипоталамус зақымданса:
  
• 
  Мишықтың функциясы
  
• 
  Синапс құрылымына кіретіндер:
  
• 
  Тітіркендіргіштердің түрлері
  
• 
  Жүлын функциясы:
  
• 
  Доминанта касиеті:
  
• 
  Таладағыштар туралы ілімді алғаш рет ұсынған ғалым:
  
• 
  Адамдардың көк жəне күлгін түстерді айыра алмауын қалай атайды:
  
• 
  Түксіз теріде кездесетін тері рецепторларын қалай атайды:
  
• 
  Көру анализаторларының шеткі бөлігі:
  
• 
  Соқыр нүктенің жарықты сезбеуі ондағы
  
• 
  Есту анализаторларының рецепторлары
  
• 
  Тепе-теңдік анализаторлары.
  
• 
  Аккомадация дегеніміз?
  
• 
  Дальтонизм
  
• 
  Дəм сезгіш рецепторлардың орналасуы
  
• 
  Тағамдық заттар, мəсе-лен, ана сүті құрамындағы ферменттерді қалай атайды?
  
• 
  Бактериялар мен бірклеткалы жəндіктердің қатысуымен тидролиздік процестерді іске асыратын, айталық, күйіс қайыра-тын малда клетчатканы ыдырататын ферменттерді
  
• 
  Жан-жануар, адам денесінде ас корытуға қатысатын ішек-қарын сөлінде негізгі ферменттерді
  
• 
  Қазіргі кезде ішек-қарын шырышты қабығынаң шамамен қаншалықты гормон белініп шы-ғатыны анықталған?
  
• 
  Қарын қуысын түтік (фистула) арқылы терімен жалғасты-рып, жиналған қарын сөлінщ кұрамын зерттеп, ол туралы тұнғыш рет мəлімет алған ғалым?.
  
• 
  Итке операция жасап, оньщ қарнына қойылған фистула ар.қылы ас койыртпағы араласқан қарын сөлін жйнап, оны зерттеген ғалым?.
  
• 
  Адам тəулітіне неше 1,0—1,2 литр сілекей шығарады?
  
• 
  Сілекей құрамындағы микроорганизмдерді өлтіретін лизоцим ферменті
  
• 
  Шайналып ұсатылған ас кесегін жұмсартып, шырышпен қоршап, жұтқын-шақты ауыртпайтындай сырғанақ күйге келтіретін фермент.
  
• 
  Бездердің қызметін қандай орталық жүйке жүйесі реттеп отырады.
  
• 
  Қарын түтігінің сыйымдылығы неше?
  
• 
  Өңешпен қарынның қосылған жерін:
  
• 
  Қарынның жоғар-ғы жагы жоғары қарай көтеріңкі келеді, бұл жерді:
  
• 
  Қарын мен он екі елі ішектін, қосылған жері
  
• 
  Қарынның какпақ-шаға жалғасқан бөлігі
  
• 
  Қарынньщ пилорустан басқа бөлігі
  
• 
  Адамда қарын бездері тəулігіне неше литрдей сөл шығарады?
  
• 
  Қоректік заттар-ды гидролиздік жолмен ыдырататын фермент, рН 3,2—3,5-ке тыс жерде əсер ететін пепсинді қалай атайды?
  
• 
  Бала қарны сөліндегі сүт ірітетін фермент қалай аталады
  
• 
  Қарынның шырышты қабығын жауып тұрады да түз қышқылын бейтараптап, қарын қабырғасын пепсиннің зиянды əсе-рінен (аутолиз) қорғайтын фермент
  
• 
  Ас қарынға келіп түсісімен қарыннан кеп мөлшерде сел бөлі-не бастайдыда астың қарында біраз кідіруіне апарады. Бұл қандай кезеңге жатады?
  
• 
  Мидьщ қатысуымен өтетін кезең қалай аталады?
  
• 
  Қарын сөлі бөлініп шығуының үшінші кезеңі қалай аталады?
  
• 
  Асты жұтқан сəттен бастап қарын еттері біразға дейін босаңсиды, мұнықалай атайды?
  
• 
  Перистальтикалық жиырылу, яғни толқын тəрізденіп бүлкілдеу қалай аталады?
  
• 
  Ұйқы безінің ас қөрыту сөлі қалай аталады?
  
• 
  Ұзаққа созылады, жəне жиірек (минутіне 6—7 рет) байқалатын толқын қалай аталады?.
  
• 
  Ас қорыту органдарының жұмысын өте терең зерттеуге мүмкіндік алған ғалым:
  
• 
  . Қарын қуысындағы ас қоймалжыңы қалай аталады :
  
• 
  Ауыз қуысында орналаскан сілекей бездері:
  
• 
  . Ағзадағы ферменттердің негізгі қызметтері:
  
• 
  Қарынның жоғарғы жағы немен байланысады:
  

• 
  Ағзада Д витаминінің жетіспеушілігінен пайда болатын ауру:
  

• 
  Егер күрделі көмірсулардың орнына адам қант немесе глюкоза қабылдаса, олар тез қанға өтеді де, ондағы қант мөлшері шамадан артық көбейіп кетеді. Осы құбылыс қалай аталады:
  
• 
  Сілекей ферменттері тамақтың құрамындағы ыдыратады:
  
• 
  Қарын сөлінде қандай фермент болмайды:
  
• 
  Қарын сөлінің бөлінуі неше кезеңнен тұрады:
  
• 
  А. М.Уголев тəжрибе жүзінде нені ашты:
  
• 
  Ауыз қуысының негізгі қызметі
  
• 
  Сілекей құрамындағы маңызды зат
  
• 
  Тəулігіне адамда неше литр сөль бөлінеді?
  
• 
  Асты жұтқаннан соң қарын еттерінің босаңсуын қалай атайды?
  
• 
  Өтке сары түс беретін пигмент қалай аталады?
  
• 
  Ішектегі химусты кері қайтарып,қарынға қарай жылжытатын қозғалысты қалай атайды?
  
• 
  -=End Thema: Ас қорыту жүйесі
  
• 
  Гормон терминін ғылымға енгізген:
  
• 
  Аталған қасиеттердің қайсысы гормонға тəн:
  
• 
  Стресс теоиясын ұсынған:
  
• 
  Қай құрылым гипофизге жатпайды:
  
• 
  Гипофиздің алдыңғы бөлігі:
  
• 
  Бездердің гормон бөліп шығаруының нашарлауы.
  
• 
  Нейрогипофизде қандай гормон бөлінеді:
  
• 
  .Клеткалармен тканьдердің өсіп дамуын қамтамасыз ететін гормон:
  
• 
  Тиротропин гормоны қай бездің жұмысына əсер етеді:
  
• 
  Аталған гормондардың қайсысы қалқанша безінде түзелмейді:
  
• 
  Базедов ауруынан шалдығу қандай жағдайда болады:
  
• 
  Ақыл-ой жəне дене дамуы төмендеу, психикалық реакция бұзылу қандай ауруға тəн:
  
• 
  Ерлердің жыныс гормоны қай жерде түзіледі:
  
• 
  Базедов ауруының белгілері
  
• 
  Микседема
  
• 
  Бездер кызметінің күшеюі
  
• 
  Жүйке жүйесінің əлсіз типі:
  
• 
  Өсу дегеніміз:
  
• 
  Газ жəне қоректік заттарды тасымалдау қызметін атқаратын
  
• 
  ұлпа:
  
• 
  Ферменттердің организмдегі негізгі қызметі:
  
• 
  Ең көп таралған иммундық жүйе ағзасы
  
• 
  Соматотропинның гиперфункциясы кезінде ересек адамда қандай ауру түрі пайда болады:
  
• 
  228. Сыртқы секреция қызметін атқаратындарға:
  
• 
  . Ішкі секреция қызметін атқаратындарға:
  
• 
  Гормондардың бірнеше қасиеттері бар, қайсысы дұрыс емес:
  
• 
  . Қан тамырларын кеңейтіп, жүректің соғуын баяулатып, қызметін төмендететін химиялық зат:
  
• 
  Қалқанша безі неге бай:
  
• 
  . Қалканша безінің гиперсекрециясында қандай ауру пайда болады:
  
• 
  Организмге йод жетіспегенде гипофункциясында дамитын ауру:
  
• 
  Айырша без қызметі неге əсер етеді:
  
• 
  Бездердің қажетті мөлшерден гормондарды аз бөлуін:
  
• 
  Инсулин қызметі:
  
• 
  Қант диабеті ауруының белгілері.
  
• 
  Бүйрек үсті безінің милы қабатының гормондары:
  
• 
  Қорқыныш, ыза- кек жəне қуаныш гормонына жататындар:
  
• 
  Бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының гормондары:
  
• 
  Жыныс бездерінің гормондарына жататындар:
  
• 
  Бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының гипофункциясы кезінде пайда болатын ауру:
  
• 
  Лимфа безінде қан клеткаларының қайсысы болмайды:
  
• 
  Кенноның пікірінше қай гормон «авариялық гормон» немесе «эмоциялық гормон» болып есептеледі:
  
• 
  Терінің пигменттелу процесін реттеуші гормон:
  
• 
  Зəр бөлуді азайтатын гормон:
  
• 
  . Қалқанша безінің 5-6 кг дейін үлкейетін ауру түрі:
  
• 
  Эндокринді бездердің өнімдері:
  
• 
  Аналық бездерде өндірілетін гормон:
  
• 
  Инсулинмен байланысты қызмет атқаратын ұйқы безінің гормоны:
  
• 
  Қайсысы экзокринді секрецияға жатады:
  
• 
  Бұл гормонның мөлшері көбейсе дене терісінде сүттей ақ дақтар пайда болады:
  
• 
  Бұл гормон мүлдем түзілмесе дене терісі түгел аппақ болып кетеді жəне күнге ондай адам күймейді:
  
• 
  . Бұл гормонның мөлшері азайса дене терісінде қоңыр дақтар пайда болады:
  
• 
  Гломерулокортикотропин қай бездің гормоны:
  
• 
  Теріні түссіздендіретін гормон қалай аталады:
  
• 
  Жатырдың жиырылуын қамтамасыз етіп, сүттің шығуын реттейтін гормон қалай аталады:
  
• 
  Паратиреоидтық гормонның гиперсекрециясында сүйектің құрамындағы фосфаттар несеп арқылы сыртқа шығып, босаған кальций қанда көптеп жиналады да гиперкальциемия пайда болады. Бұл қай бездің гормоны:
  
• 
  . Эпифиз безі неше гормон түзеді:
  
• 
  Қалқанша безі неше гормон түзеді:
  
• 
  Физиологиялық қызметіне қарай кортикостероидтар неше топқа бөлінеді:
  
• 
  Бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының шашақты зонасында түзілетін гормон тобы:
  
• 
  . Бүйрек үсті безінің түйнекті зонасында пайда болатын гормондар тобы:
  
• 
  Бүйрек үсті безінің ретикулярлы (торлы) зонасының клеткаларында түзілетін гормондар тобы:
  
• 
  Айырша без ішкі секрециялық без ретінде қандай гормон өндіреді:
  
• 
  Айырша бездің қызметінің гипертрофия кезінде байқалатын ауру:
  
• 
  Стресс жағдайлардан қорғайтын бүйрек үсті безінің гормондары екенін алғаш зерттеген канадалық ғалым:
  
• 
  Қалқанша безінің ересек адамдағы салмағы:
  
• 
  .Тироксин қай бездің гормоны:
  
• 
  Гипофиз безінің ересек адамдағы салмағы:
  
• 
  . 1696 ж. ең алғаш қант диабеті ауруын ашқан ғалым:
  
• 
  . Қарынның астыңғы жағында шаршы майымен аралас төселіп жатқан без қалай аталады:
  
• 
  Бүйрек үсті безінің қызметін тежейтін эпифиз гормоны:
  
• 
  . Иценко-Кушинг ауруы қай гормонның гиперсекрециясында пайда болады:
  
• 
  1945 ж. Еванс пен Ли жəне Симпсон ең алғаш малдың безінен қай гормонды тапты:
  
• 
  Гипофиздің барлық салмағының алдыңғы бөлікке неше % -ы жатады:
  
• 
  Гипофиздің барлық салмағының ортаңғы бөлікке неше %-ы жатады:
  
• 
  Гипофиздің барлық салмағының артқы бөлігіне неше %-ы жатады:
  
• 
  Гонадотропинді гормондарға қайсысы жатады:
  
• 
  Нейрогипофиз гормоны:
  
• 
  . Нейрогипофиз гормоны:
  
• 
  Контргипоталамус-гипофизарлық гормоны қай бездің гормоны:
  
• 
  Гонадотропинді гормондарға қайсысы жатады:
  
• 
  . Аналық бездің гормоны:
  
• 
  . Аталық бездің гормоны:
  
• 
  Ұйқы безінің бір-бірімен байланысты қызмет атқаратын гормондары:
  
• 
  Паратгормонның маңызы туралы 1925ж зерттеулер жүргізген ғалым:
  
• 
  . Грек тілінен аударғанда эндемос қандай мағына береді:
  
• 
  Диабет сөзі грек тілінен аударғанда қандай мағына береді:
  
• 
  Тақырып: Ішкі орта мүшелері
  
• 
  Қандай сұйықтық ішкі ортаға жатпайды:
  
• 
  Қанға қандай функция тəн емес?
  
• 
  Ең күшті буферлік жүйе:
  
• 
  Эритроциттер санының шамадан тыс көп болуы:
  
• 
  Эритроциттің қабығы жаралып нв плазмаға шығуы:
  
• 
  Гемоглобиннің азот тотығымен қосылысы:
  
• 
  Агронулоцит:
  
• 
  Қанның ұюуына жол бермейтін табиғи зат:
  
• 
  Қан клеткаларының түзілуін тежейтін:
  
• 
  Брадикардия – жүректің минутына
  
• 
  Кезеген жүйенің жүрекке əсерін тəжрибе түрінде дəлелдеген:
  
• 
  Вазомоторлық орталық
  
• 
  Тамыр түтігін тарылтатын:
  
• 
  Қай зат тамыр түтігін тарылтпайды:
  
• 
  Лимфа рН реакциясы
  
• 
  1У топтағы қанда
  
• 
  Қандағы өттегінің мөлшері азайса
  
• 
  Лимфа мен қанның құрамындағы айырмашылық
  
• 
  Лимфа түйіндерінің қызметі
  
• 
  Адам үшін изотониялық ертіндісінің NaCI
  
• 
  Жартылай өткізгіш мембрана арқылы ерітінді заттардың өтуін қамтамасыз ететін күш:
  
• 
  Плазма ақуыздары:
  
• 
  . Қанның осмостық қысымы тең:
  
• 
  . Қан дене массасына шаққанда:
  
• 
  Жүрек бұлшық еттерінің жиырылуын:
  
• 
  Жүрек бұлшық еттерінің босаңсуын:
  
• 
  . Жүректің жалпы салмағы:
  
• 
  Бір жасқа дейінгі балалардың жүрегінің минуттық жиырылу жиілігі:
  
• 
  Адамның қанының эритроциттерінің бір-біріне желімденіп жабысуын қалай атайды:
  
• 
  Қанның бір бағытта жүруін қамтамасыз етуге көмектесіп отыратын жүректе не болады:
  
• 
  Жүрек жиырылуын арнайы құралмен жазуды қалай атайды?
  
• 
  Адамда тыныштық қалыпта жүрек бір минутта неше рет жиырылып босайды?
  
• 
  Жүрекшелермен қолқа жəне өкпе арасындағы клапандарды не деп атайды?
  
• 
  315. Фагоцитоз құбылысын ашқан кім?
  
• 
  Қалыпты жағдайда дені сау адам қанының 1 мм ³ (мкл)-інде қанша тромбоцит болады?
  
• 
  Өсу дегеніміз:
  
• 
  Газ жəне қоректік заттарды тасымалдау қызметін атқаратын
  
• 
  ұлпа:
  
• 
  Ферменттердің организмдегі негізгі қызметі:
  
• 
  Ең көп таралған иммундық жүйе ағзасы
  
• 
  Тромбоциттердің басты міндеті:
  
• 
  Қан ұюының ферменттік теориясының негізін қалаушы кім жəне қай жылы?
  
• 
  Фибринді бұзатын зат қалай аталады:
  
• 
  .И.М Мечников ақ қан түйіршіктерін қалай атады:
  
• 
  Сыртқы ортаның тітіркендіргіштеріне бағынбай жүректің ритімді өзіндік жиырылу қасиеті қалай аталады:
  
• 
  Жүректің кезектен тыс жиырылуын қалай атады:
  
• 
  Адамның қан айналымының уақыты нешеге тең:
  
• 
  Үлкен қан айналым шеңберінің ұзақтығы:
  
• 
  Кіші қан айналым шеңберінің ұзақтығы:
  
• 
  Мүшелер мен ұлпалардағы артық сұйықтықтарды өзіне жинап сіңіретін тамырлар жүйесін қалай атайды:
  
• 
  Жүректен қанды алып кетуші тамыр:
  
• 
  Жүрекке қанды əкелуші тамыр:
  
• 
  Жүрек жұмысының фазасы:
  
• 
  Адреналин:
  
• 
  Ацетилхолин:
  
• 
  Т-лимфоциттің түрі. Өлтіруші клетка ісік клеткаларын, адам денесіне жат ағзалалар мен ұлпаларды дамытпайтын иммунитет клетка қалай аталады:
  
• 
  Т-лимфоциттің түрі – көмекші клетка, В-лимфоцитпен əрекеттесіп, оны плазмалық антидене шығаратын клеткаға айналдырады, ол қайсысы:
  
• 
  Т-лимфоцит түрі. Қысым көрсетуші (реттеуші) клетка. Ол В-лимфоциттің жəне Т- лимфоцттің киллер
  

• 
  Гомеостаз- бұл:
  
• 
  тромбоцит дегеніміз:
  
• 
  Ядросыз жасушалар дегеніміз:
  
• 
  Эритроциттердің пайда болатын орны:
  
• 
  Иммунитет дегеніміз:
  
• 
  Гемоглобиннің қан плазмасына шығуын қалай атайды:
  
• 
  Жүректің бір рет жиырылып, одан кейінгі босауына кететін уақытты не деп атайды:
  
• 
  Лимфа түйіндері неше жаста қалыптасады :
  

• 
  1 Тыныс алу негізінен неше кезеңнен тұрады?
  
• 
  2 Өкпе тканімен біте байланысқан қабық
  
• 
  3 Көкірек қуысының тарылуы
  
• 
  4 Өкпедегі ауа көлемдерін қандай прибормен анықтады:
  
• 
  5.Тыныс жолдары:
  
• 
  .Өкпенің жеңілденуі қалай аталады:
  
• 
  Жай дем алғанда тыныс ағзаларына еніп қайта шығатын ауаның мөлшерін қалай атайды?
  
• 
  7.Өкпенің жалпы сыйымдылығы:
  
• 
  8 «Биіктік» жəне «тау ауруының» негізгі себебі:
  
• 
  9.Өкпенің қызметі:
  
• 
  10 Өкпе мен тыныс алу жолдарындағы ауа көлеміне əсер ететін факторды ата:
  
• 
  11 Дем шыға-ру кезінде, плевра жапырақтары аралығындағы қысым атмосфе-ралық қысымнан нешеге төмендейді?
  
• 
  12 Плевралық қуыска ауа кіруін қалай атайды.
  
• 
  13 Созылған өкпе тканін бұрынғы қал-пына келтіретін күшті қалай атайды?
  
• 
  14 Альвеола ішіндегі қысым мен плевра қуысындағы қысымның .айырмасы қандай қысым деп аталады.
  
• 
  150 мл тыныс жолын толтырады да, газ алмасу процесіне қатыспайтын ауаны қалай атайды?.
  
• 
  16 Демді əдеттегідей жай ғана ішке тартып қоймай, одан əрі демді əлі келгенше тереңдете түссе, адам 1500—2000 мл ауаны жұта алады. Осылайша қатты дем алғандағы ауаны қалай атайды?
  
• 
  17. Дем алу мөлшері неше 2000—2500 мл-ге тең?
  
• 
  18 Қалыпты тыныс ауасы, резервтік дем алу ауасы жəне .резервтік дем шығару ауасы бірігіп нені құрайды.
  
• 
  19 Күш салып терең дем шығарған сəтте 1000—1500 мл ауа сыртқа шықпай өкпеде қалып қояды. Мұндай ауа қалай аталады.
  
• 
  20 Қандағы жалпы газ қысымын кім анықтады.
  
• 
  21 Гемоглобиннің толық оксигемоглобинге айналуы, яғни 100 мл қандағы оттегінің мейлінше (максимум) көбеюі қалай аталады?
  
• 
  22 Бір грамм гемоглобин неше мл оттегімен əрекеттеседі?
  
• 
  23 Оттегінің артерия қанынан тканьге келіп сіңген бөлігін қалай атайды?
  
• 
  24 Қандағы , оттегінің мөлшері азайса
  
• 
  25 Қандағы көмір қышқыл газ деңгейі артса
  
• 
  26 Тыныс алу жиілесе оны қалай атайды?
  
• 
  27 Егер қанда көмір қышқылды газ азайса
  
• 
  Тыныс алу сиреп, тіпті тоқтап та қалса оны
  
• 
  29 Тыныс орталығының инспираторлық жəне экспираторлық бө-лімдері арасында реципроктық (кері) қарым- қатынас бар екендігін анықтаған ғалым?
  
• 
  30 Иттің өкпесін ауаға толтырып керсе немесе оның бүйіріне пневмоторакс жасап өкпенің көлемін кішірейтсе дем алу жəне дем шығару кезеңдері өзгеретінін байқаған ғалым?
  
• 
  31. Біркелкі тыныштық жағдайда демді ішке жай тартып сыртқа шығарса өкпеге дейін кіріп-шығатын ауаньщ мөлшері адамда неше?
  
• 
  32. Альвеолдық ауа мен атмосфералық ауа қысымдары арасындағы айырмасы қандай қысым деп атайды:
  
• 
  33 Қалыпты тыныс алу ауасы неше мл. құрайды:
  
• 
  34 Əрбір грам гемоглобин оксигемоглобинге айналу барысында өзіне қанша мл. оттегін қосып алады:
  
• 
  35. «Кессон» ауруына кім шалдығуы мүмкін:
  
• 
  Клеткалар құрамына кіретін күрделі жəне арнайы заттардың жаңадан түзілуі қалай аталады
  
• 
  Зат алмасуына қатысқан заттардың тотығуы аокылы қа-рапайым химиялық заттарға айналуы:
  
• 
  Жасушаның бейорганикалық заттарына не жатады?
  
• 
  Ақуыздар молекуласы мынындай молекулалардан тұрады:
  
• 
  Крахмал қатарына жатады
  
• 
  Адам (жануар) денесінде неше амин қышқылдары түзеледі?
  
• 
  Сырттан келіп түсетін аминқышқылдар саны неше?
  
• 
  Адамға тəулігіне неше көмір су мөлшері қажет?
  
• 
  1 литр қанның құрамындағы глюкозаның 8—10 ммольге көбеюін қалай атады?
  
• 
  1 литр қанның құрамындағы глюкозаның 2,8—2,2 ммоль/л-ге азаюын қалай атады?
  
• 
  Көмірсу алмасуының реттелуін анықтаған ғалым:
  
• 
  Ересек адамның дене салмағының неше % судан тұрады?
  
• 
  Эмбрион дене салмағының неше % судан тұрады?
  
• 
  Жаңа туған нəрестенің дене салмағының неше % судан тұрады?
  
• 
  Ағзадағы судың азаюы қалай аталады?
  
• 
  Ағзадағы судың көбеюі қалай аталады?
  
• 
  Денедегі барлық сұықтық нешеге бөлінеді?
  
• 
  Белок, май көмірсулардың құрамына кіреді де, олар тотыққанда босап шығатын суды қалай атайды?
  
• 
  Гидратациялық коллоидтардың құрамында болып олардың ісінуіне қатысатын суды қалай атайды?
  
• 
  Бейорганикалық жəне органикалық қосылыстарды ерітуші клетка ішіндегі жəне клеткадан тыс сүйықтықтарды қалай атады?
  
• 
  Ересек адамға тəулігіне неше мл. су керек:
  
• 
  Организмнің құралымдық элементтерінің немесе сіңірілген тамақтық өнімдердің ыдырау процесін қалай атайды:
  
• 
  Стандартты жағдайда жұмсалған энергия шығынын қалай атады?
  
• 
  Тамақтануды зерттейтін ғылымды қалай атайды?
  
• 
  Адам мен жануарлар денесінің тұрақты температурасы:
  
• 
  Сыртқа шығару жүйесіндегі экскрециялық мүшеге жататыны:
  
• 
  Сыртқа шығару жүйесіндегі экстраренальдық мүшеге жатпайтыны:
  
• 
  Белок алмасуының соңғы ыдырау өнімдері (мо-чевина, несеп қышқылы) жиналып қанға өтеді де организмді уландыруы қалай аталады?
  
• 
  Несептің түзелуі мен сыртқа шығару процесін:
  
• 
  Тəуліктік зəрдің азаюын:
  
• 
  Тəуліктік зəрдің көбеюін:
  
• 
  Тəуліктік зəрдің шықпауы:
  
• 
  Сыртқа шығару ағзаларының қан құрамындағы жəне денедегі басқа сұйықтықтар құрамындағы иондар концентрациясының тұрақтылығын
  
• 
  Қан мен басқа биологиялық сүйықтардың осмостық қысымының тұрақтылығын:
  
• 
  Денедегі қышқылдар мен негіздер тепе-теңдігінің тұрақтылығын
  
• 
  Клетка ішіндегі жəне сыртындағы сүйықтыктармен əр-дəйім алмасып тұратын қаннын, тамырдағы келемдік тұрақтылығын:
  
• 
  Күрделі иондардың алмасу реакциясы арқылы карбоангидраза, фосфатаза жəне басқа ферменттердің қатысуы- мен, бүйрек түтікшелерінде бос су ионы, қышқылды жəне сілтілі фосфор қышқылының тұздары пайда болып əрі шығарылатын процессті қалай атады?.
  
• 
  Глутамин, глутаминаза ферменттер жүйесінің қатысуымен түтікшелер клеткасында аммиактан (МНз) жəне аммоний тұзынан синтезделіп шығарылатын процессті қалай атайды?
  
• 
  Тəулігіне бүйрек арқылы неше мың литр кан өтеді
  
• 
  Алғашқы несептің мөлшері неше литр:
  
• 
  Тер бөлінудің толық тоқтауын:
  
• 
  Тер бөлінудің жеткіліксіздігін:
  
• 
  Тер бөлінудің артықтығын:
  
• 
  Адам қандай жағдайда ең көп мөлшерде жылу жоғалтады:
  
• 
  Терідегі қан тамырлары кеңейгенде:
  
• 
  . Онтогенез мынандай этаптарға бөлінеді:
  
• 
  Гомеостаз- бұл:
  
• 
  Жас ағзаға мына қасиеттер тəн:
  
• 
  20. Ұлпалардың функциональдық дамуы қалай аталады:
  
• 
  Адамның жəне жоғарғы сатыдағы жануарлардың денесінің температурасы қоршаған ортаның температурасына тұрақты шамада болады. Осы турақтылық қалай аталады?
  
• 
  Майдың ыдырауы өтетін ішек-қарын жүйесінің бөлігі:
  
• 
  Ас қорыту жəне токсиндерді залалсыздандыруға бір уақытта қатысады:
  
• 
  Күрделі жəне арнайы заттардың түзелі:
  
• 
  Организдерге түсетін су мөлшерінің одан шығаррылатын су мөлшеріне қатынасын қалай атайды:
  
• 
  Терінің бетінде өлі мүйізді қабаттың қызметі қандай?
  
• 
  273. Тері асты май қабатының қызметі:
  
• 
  1 г ақуыз тотыққанда неше энергия мөлшері пайда болады? a) 5, 1 ккал
  
• 
  Гиподинамия дегеніміз не?
  
• 
  Ұзақ мерзім тамақтың құрамында дəрумендер жеткіліксіз болса
  
• 
  . Ұзақ мерзім тамақтың құрамында витаминдер мүлде болмаса
  
• 
  . Қандай витаминді антианемиялық витамин деп атайды:
  
• 
  Қанның ұюына қатысатын витамин
  
• 
  Түксіз теріде, əсіресе қол жəне аяқ саусақтары терісінің бүртікті қабатында, алақанда, табанда, ерінде, жыныс
  

• 
  Қысым жəне діріл рецепторларынемесе терінің тереңінде орналасқан жүйке талшықтарының ұштары қалай аталады?
  
• 
  Ашығу, шөлдеу, үрей, лəззат, агрессия, жьшыстық, ата-аналық, жылулық т. б.организмнің жетекші мұқтаждықтарын қанағаттандыруға бағытталған мотивацияны қалай атайды?
  
• 
  Мотивациялық қозудың физиологиялық ерекшеліктерін зерттеген ғалым:
  
• 
  Жүйке процесінің негізгі қасиеті, қозудың бір орталықта пайда болып, басқа жүйке орталықтарына өрістей алуын В. Е. Введенский қалай атады?
  
• 
  Жүйке процесінің жайылуына қарама-қарсы оның бір жерге жиналуын қалай аталады?
  
• 
  Шартты рефлекс шоғырлануының қысқа мерзімді кезінен кейін қозудың жалпылай өрістеуін қалай атайды?
  
• 
  Ми қыртысындағы қоздырылған немесе тежелген ошақтарында қарама-қарсы пропестің, пайда болуы немесе күшеюі қалай аталады?
  
• 
  Жүйке орталығы жұмысын керекті бағытқа сілтеп, организмде уақытша үстемдік ететін бейнелістік жүйесі:.
  
• 
  Мінезі жайдарлы, іскер, қызу қанды, пы-сық, көпшіл, елгезек, көнілшек адам. Ол ез мақсатына жетуде жі- герлілік, қажырлылық көрсетеді, нысапты, өзін-өзі ұстай біледі. •взінің тіршілік дағдысының өзгерістеріне төзімді. Сыртқы осер-лерге тез бейімделеді жəне сəтсіздікті, көңілсіз жағдайларды оңай жеңеді. Бұл қандай типке тəн?
  
• 
  Сабырлы, байсалды, енжар, сылбыр мінезді, самарқау, салмақты, шабан қимылды келеді. Мұндай адамдар зор жұмыскерлігі, жігерлілігімен көзге түседі. Өз мақсатына жету үшін табандылық көрсетеді, істері жайбара-қат болады. Флегматик басқа кісілермен қиын ұласады, күнделікті дағдыларының өзгерістеріне қиындау бейімделеді. Оларға тəн белгілі кертартпалық, қыңырлық байқалады. Əдеттері қатаң, дəс-түрлі түсініктері бар, олардың сезімдері жəне көқіл-күйі тұрақты келеді. Бұл қандай типке тəн?
  
• 
  Албырт, қызба, ашушаң, кейігіш, елік-тегіш адам. Оның мінезі қызба, өте белсенді, қимылдары қайратты, көңіл-күйі көтеріңкі болады. Холерик тіршілік-тің жайлы жағдайларында тынымсыз жұмыс істей алады. Бірақ тіпті шамалы бөтен тітіркендіргіштер ола-рда жиі ашу, ыза туды-рады. Кейде едəуір аяқталып қалған ісі зая кетеді, ақырында ол оған өкінеді. Бұл қандай типке тəн?
  
• 
  Жұмсақ мінезді, екпешіл, дегбірсіз, дəрменсіз, мұңды, жасқаншақ, жауапкершіліктен сескенгіш, деге-нін орындата алмайтын, шалалық қасиеті болады. Меланхоликтер •өмірінің өзгерістеріне қиын бейімделеді. Күйік- қасіретке бейім, сөздік жəне сезімділік белсенділігі төмен, тұйық мінезді келеді. Бұл қандай типке тəн?
  
• 
  Адам ауызша иландырура əлі де қарсылық етуі жəне көзін ашуы мүмкінжағдайдағы гипноз қалай аталады?
  
• 
  Көзін аша алмайды, илану бейім, бірақ гипноздан шыққанда амнезия (зерденің солғындауы) байқалмайтын гипгоз:
  
• 
  Гипноз жасаушыға толық бағынуымен сипатталады жəне оянғаннан кейін адамдар бəрін ұмытып қалатын гипноз:
  
• 
  Қазіргі кезде биологиялық тербелістеріді тексер^;етін ғылым саласын қалай атайды?
  
• 
  Əдетте ерте оянады, белсенді 'іс-əрекетке тез қосылатын типтерді қалай атайды?.
  
• 
  Əдетте күндізгі уақытта белсенді 'іс-əрекетке тез қосылатын типтерді қалай атайды?.
  
• 
  Əдетте кешкілік уақытта белсенді 'іс-əрекетке тез қосылатын типтерді қалай атайды?.
  
• 
  Балиғаттық кезең аяқталған соң гипофиз гормондарының ықпалынан əрбір ай сайын неше фолекула дамиды?
  
• 
  Жүктіліктід алғашқы 2—3 айлырында сары дене тез есіп, гормон түзу белсенділігі артады. Оның өркендеу сатысы жүкті-ліктің 6-шы айьша дейін созылып, одан кейін кері дами бастайды. Мұны аналық бездердің қандай қызметі деп атайды?
  
• 
  Жұлынның бел жəне сегізкез сегменттерінің жыныс мүшелерін ширыру кезеңі қалай аталады?
  
• 
  Жұлынның бел жəне сегізкез сегменттерінің жыныс мүшелерін шəует шығару кезеңі қалай аталады?
  
• 
  Ұрықтық даму кезіңінің неше аптасынан аталық жəне аналық бездердің белгісі қалыптасады.
  
• 
  Жыныстық жетілудің аяқталуы — жыныстық толысу немесе кемелдену организмнің өсуі аяқталған кез əйелдерде неше жас?
  
• 
  Жыныстық жетілудің аяқталуы — жыныстық толысу немесе кемелдену организмнің өсуі аяқталған кез еркектерде неше жас?
  
• 
  Адамның жануарлардан айырмашылығы неде?
  
• 
  Тірі жасушаның қасиеті:
  
• 
  Май жасушаларының жасуша аралық заттары өте күшті дамыған себебі бұл ұлпалардың қызыметі:
  
• 
  Тиісті тітіркендірудің күші мен əсер ету ұзақтығы жеткілікті болған жағдайда клетка мен тканьдегі зат алмасу процесі өсе келе сапалы жаңа деңгейге жеткенде олардын, өздеріне ғана тəн спецификалық активті реакция керсетуін қалай атайды?
  
• 
  Нерв клеткаларының қалыпты қызметтерінің іске асуында маңызды рольді, атқаратын нейрондардың денесі мен талшықтарына жабысып тұратын құрылымды қалай атайды?
  
• 
  Қозғыш ұлпалар:
  
• 
  Ауру сезімдерін қабылдайтын рецептор қалай аталады:
  
• 
  Жүйке жүйесінің маңызы
  
• 
  Жүлын функциясы:
  
• 
  Жүйке ұлпаларының жасушаларының ұзын өсінділері бар, себебі олардың қызметі:
  
• 
  Тітіркендіргіштер энергиясын жүйке импульстеріне айналдыру қызметін қандай құрылым атқарады
  
• 
  Шартты рефлекс қалыптасқанда байланыстар туатын жерлер:
  
• 
  Мидың торлы қабықшасының қабыну ауру қалай аталады?
  
• 
  Сопақша мидың зақымдануынан:
  
• 
  Қан дəнекерлеуші ұлпаларға жатады себебі:
  
• 
  Адамның эритроциттерінің бақаның эритроциттерінен айырмашылығы.
  
• 
  Егер пробиркадағы қанға дистелденген су құйса эритроциттер бұзылады себебі:
  
• 
  Қанға қай функция тəн емес:
  
• 
  Жүрек жұмысын реттейтін (тежейтін, күшейтетін) орталық:
  
• 
  Қан тамырлар қабырғасы неден түзілген?
  
• 
  Салатамыр көк тамырға қарағанда бұлшық еті жақсы дамып тығыз жəне берік болып келеді себебі :