9. Елбасы неше жылға сайланады?
а) 5
ә) 7
б) 9
в) 4
10. Қарағым, келе ғой. «Қарағым» - қандай сөз?
а) қысқарған сөз
ә) қаратпа сөз
б) біріккен сөз
в) тұрақты сөз тіркесі
11 Екінші Мекке болып қай қала саналады?
а) Түркістан
ә) Тараз
б) Алматы
в) Отырар
12. әл-Фараби қай қалада туылған?
а) Түркістан
ә) Тараз
б) Алматы
в) Отырар
13. Әулие – Ата қазіргі қай қала?
а) Түркістан
ә) Тараз
б) Алматы
в) Отырар
14. Қ.И.Сәтпаев есімімен аталатын кәсіпорын қай қалада?
а) Түркістан
ә) Тараз
б) Алматы
в) Жезқазған
15. Қазақстанда неше қорық бар?
а) 5
ә) 7
б) 9
в) 4
16. Қазақтың «бас ақыны» кім?
а) Абай
ә) М.Жұмабаев
б) М.Мақатаев
в) Қ.Мырзалиев
17. «Жеті жарғы» заңдар жинағын жасаған хан кім?
а) Тәуке хан
ә) Абылай хан
215
б) Әбілқайыр хан
в) Болат хан
18. Үш жүздің басын қосқан хан кім?
а) Тәуке хан
ә) Абылай хан
б) Әбілқайыр хан
в) Болат хан
19. Дау-жанжалға билік айтушы білермен адам.
а) хан
ә) би
б) шешен
в) ақсақал
20. ................... олар ертең келеді.
а) керек
ә) шығар
б) шамасы
в) екен
21. «Возможно» сөзінің аудармасын көрсетіңіз.
а) шамасы
ә) керек
б) мүмкін
в) екен
22. «Юбилей» сөзінің аудармасын көрсетіңіз.
а) отыз жас
ә) мереке
б) мерейтой
в) алтын той
23. ............. жасың ұзақ болсын!
а) денсаулығың
ә) ғұмырың
б) өмір
в) көңіл
24. Бала туылғанда тойланатын мерекені көрсетіңіз.
а) шілдехана
ә) тұсаукесер
б) бесік той
в) сүндет той
25. Баланы ұйықтатарда айтатын ән.
а) халық әні
ә) әнұран
б) бесік жыры
в) жыр
216
Қазақ тілі практикумы
26. «Ғалымдар айтыпты - ...»
а) мыс
ә) дар
б) де
в) ма
27. Ат жарысын көрсетіңіз.
а) көкпар
ә) бәйге
б) айгөлек
в) ақсүйек
28. Ақсүйек ойыны қашан ойналады?
а) жаздыгүні, айлы түнде
ә) жаздыгүні, қараңғы түнде
б) көктемде, айлы түнде
в) қыста
29. Жаңбыр қалай жауады?
а) тарс-тарс
ә) тырс-тырс
б) жылт-жылт
в) жалт-жұлт
30. Нені керуге болмайды?
а) керегені
ә) шаңырақты
б) табалдырықты
в) қабырғаны
31. Асар дегеніміз не?
а) мақал
ә) салт
б) көне сөз
в)жинақ
32. Мақалды аяқтаңыз. «Баланы - ......................... »
а) баста
ә) жастан
б) әуелден
в) ең басынан
33. Сөйлемнің жалғасын табыңыз. «Егер түнде аяз болса ...»
а) ертең қар жауады.
ә) жаңбыр жауған
б) қар жауған шығар
в) қар жауды
34. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойыңыз. «... ол отыр екен»
а) мен келсем
ә) мен келгенмін
217
б) мен бардым
в) олар отырса
35. «Сирек» сөзінің антонимін көрсетіңіз.
а) ауыр
ә) алыс
б) жеңіл
в) жиі
36. Бұрыс тіркесті табыңыз.
а) алыс-жақын
ә) ауыр-жеңіл
б) тез-лезде
в) үлкен-кіші
37. «Әдемі» сөзінің синонимін көрсетіңіз.
а) ажарлы
ә) ержүрек
б) көріксіз
в) ең әдемі
218
Қазақ тілі практикумы
СӨЗДІК
1. Кіріспе
Тіл - 1) язык, жало; 2) речь; 3) весть, сведение; 4) стрелка 5) секрет, ключ
Ана тіл - родной язык
Түркі тілі - тюркский язык
Қазақтілі - казахский язык
Шырақ- свеча, светильник
Жию -1) собирать; 2) накоплять
Көркем- 1) красивый, изящный; 2) художественный; 3) живописный
Пікір - мнение, отзыв, суждение
Сөз - 1) слово, речь; 2) разговор; 3) текст; 4) обещание
Сөйлеу - 1) говорить; 2) ворчать, ругать
Қайырлы кеш - добрый вечер
Сәлем- 1) приветствие; 2) послание
Аман - есен - благополучно
Аман - 1) здоровый, невредимый; 2) свободный
Амандасу - здороваться, приветствовать, приветствие
Айналайын - милый мой, ненаглядный, несравненный
Денсаулығыңыз қалай? -как ваше здоровье?
Сәлемет-здоровый, благоприятный
Қоштасу - прощаться
Қош - прощай, до свидания
Кешіру - 1) прощать, извинять;
Бастан кешіру - переживать, 2) испытывать;
Кешіріңіз! - извените!
Қуаныш - радостъ
Сау – 1) здоровый; 2) цельный
Болу - быть, будет
Есім- имя, именной
Танысу- знакомиться, ознакомиться; 2) изучатъ; 3) знакомство,
ознакомление
Таныс - знакомый
Таныс болайық! (Танысайық!) - познакомимся!
Танысқаныма қуаныштымын!- я рад/а знакомству!
Таныстыруға рұқсат етіңіз!- позвольте представить!
Қош сау болыңыз!- до свидания!
Жолыңыз болсын!- счастливого пути!
Көріскенше!(Кездескенше!)- до встречи!(до свидания!)
Қайырлы тњн!-спокойной ночи!
Бәріне Сәлем айтыңыз! - передайте всем привет!
Сәлем айтыңыз! - передайте привет!
219
Қош болыңыз! - прощайте!
Сау болыңыз! - будьте здоровы!
Кешіріңіз! - извените!
Жарайды - ладно
Әліпби - алфавит
Әріп - буква
Дауысты - 1) голосистый; 2) гласный Дауыссыз - 1) без голосый; 2)
согласный
Дыбыс – звук
Үндестік заңы – закон сингармонизма
Жалғаулық – союз
Жалғау – 1) соединение, присоединение; 2) продолжение; 3) окончание
Жұрнақ – суффикс
Нүкте – 1) точка, пятнышко; 2) точка; 3) точка пересечения
Үтір – запятая
Оқу – чтение, читка; 2) занятие, учеба; 3) обучение; 4) читать; 5) учить;
6) учиться
Жаңылтпаш – скороговорка
Қатаң – 1) строгий, требовательный; 2) твердый
Үнді – 1) звучный, звуковой 2) индусы
Ұяң – 1) мягкий, нежный; 2) скромный, застенчивый
Жуан – 1) толстый; 2) узкий; 3) мягкий
Төл – 1) приплод, молодняк; 2) кровный, собственный, оригинальный
Сұрақ – 1) вопрос; 2) опрос
Кім? Кімдер – кто?
Не? Нелер? – что?
Зат есім – имя сущществительное
Қызметкер – служащий, работник
Жылқы- лошадь
Құдағи – сваха
Жолаушы – путник
Құжаттар – документы
Әріптес – коллега
Бор – мел
Білім – 1) знание 2) образование
Демалушы – отдыхающий
Көйлек – рубашка, сорочка, платье
Жол – 1) дорога, путь; 2) путь, способ; 3) строка, линия
Есепші – счетовод
Балапан – птенец, цыпленеок
Аңшы – охотник
Тал – 1) тальник; 2) штука
220
Қазақ тілі практикумы
Тарихшы – историк
Келесі жолы – в следующий раз
Ғарыш – космос
Ұшақ – самолет
Заң – закон
Гауһар – 1) самоцветы; 2) бриллиант
Қызық – 1) забава; 2) радость; 3) интересный
Қария – старец
Құқық - право
Әтір – духи
Үкімет – правительство
Өнер – 1) искусство; 2) умение, мастерство; 3) проделка
Мекеме – учреждение
Достарыңызбен бөлісу: |