Мамандығы: Фармация Семестр: курс: Топ: 107 Тақырыбы
жүктеу/скачать 29,01 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 3-ші аналитикалық топ катиондарының медицинадағы және фармациядағы маңызы
- III топтың катиондарын ашу үшін топтық реактив қолданылады
| III-аналитикалық топ
III топтағы катиондарды күкірт қышқылы және оның тұздары тұндырады, олар топтық реактивтер болып табылады. Сульфатпен әрекеттескенде катиондар суда ерімейтін барий мен стронций сульфаттарын және нашар еритін кальций сульфатын береді. Олар сонымен қатар суда ерімейтін фосфаттар, сульфиттер, карбонаттар түзеді. Нитраттар, бромидтер, хлоридтер, гидрокарбонаттар суда жақсы ериді. Кальций, барий, стронций гидроксиді сәл сілтілі қасиетке ие және суда нашар ериді. Катиондар түссіз, олардың тұздарының түсі анионға байланысты. Кальций, барий және стронций қосылыстары реактивтер, минералды бояулар және құрылыс материалдары ретінде кеңінен қолданылады. 3-ші аналитикалық топ катиондарының медицинадағы және фармациядағы маңызы Медициналық және фармацевтикалық практикада кальций мен барий тұздары қолданылады. Кальций сульфаты немесе гипс таңу үшін, стоматологиялық ұнтақтар өндірісінде қолданылады. Кальций хлориді, кальций глюконаты, кальций лактаты қан ұюы төмендеген гемостатикалық агент ретінде аллергиялық ауруларға қолданылады. Кальций карбонаты немесе бор асқазан сөлінің жоғарылаған қышқылдығын төмендетуге қабілетті. Ол тіс ұнтақтары мен пасталарында кездеседі. Кальций қосылыстары сүйектердің, тіндердің, қанның бөлігі бола отырып, организмде маңызды рөл атқарады. Олар қан ұю жүйесінің қызметін, жүйке және иммундық процестерді, жүрек жұмысын реттейді. Медицинадағы барий тұздарының ішінен барий сульфаты асқазан мен ішектің флюороскопиясына арналған рентгендік контрастты зат ретінде қолданылады. III топтың катиондарын ашу үшін топтық реактив қолданылады - сұйылтылған күкірт қышқылы және оның тұздары. 3 топтағы катиондар ерітінділердегі сульфат ионымен әрекеттескенде ақ кристалды тұнба түзіледі: Ca2 ++ SO42- → CaSO4 ↓ Ba2 ++ SO42- → BaSO4 ↓ Sr2 ++ SO42- → SrSO4 ↓ Барий сульфатының ерігіштігі ең төмен. Стронций мен кальций сульфаты суда жақсы ериді, әсіресе концентрацияланған кальций тұздарынан тұнбаға түсетін кальций сульфаты. Сондықтан реакция кезінде барий сульфатының тұнбасы бірден пайда болады, стронций сульфаты - тұрғаннан кейін, кальций сульфаты - тек концентрацияланған ерітінділерден. Кальций сульфаты суда жақсы еритін болғандықтан, барий катиондары үшін реагент бола алатын қаныққан ерітінді түзеді: CaSO4 + BaCl2 → BaSO4 ↓ + CaCl2 CaSO4 + SrCl2 → SrSO4 ↓ + CaCl2 Стронций сульфатының қаныққан ерітіндісі, тиісінше, барий катиондары үшін реагент болып табылады: SrSO4 ↓ + BaCl2 → BaSO4 ↓ + SrCl2 III топ катиондарының сульфаттарының бұл ерекшеліктері ерігіштік өнімдерінің айырмашылығымен түсіндіріледі (PRBa = 1.1 * 10-10; PRSr = 2.8 * 10-7; PRSa = 6.1 * 10-5). Барий сульфатының ерігіштік өнімі ең кіші, ал стронций сульфатының мөлшері ең үлкен. Ең алдымен, ерігіштік өнімнің ең аз мәні бар тұз тұнбаға түседі. III топ катиондарының сульфаттарының тұнбалары қышқылдар мен сілтілерде ерімейді, тек кальций сульфаты аммоний сульфатының (NH4) 2SO4 ерітіндісінде күрделі тұз түзе отырып ериді: CaSO4 + (NH4) 2SO4 → (NH4)2 [Ca (SO4) 2] Бұл реакция кейде кальций иондарын қалғандарынан бөлу үшін қолданылады. Кальций сульфатының суда ерігіштігін ескере отырып, оны тұндыруды алкоголь-су ерітінділерінен (50º) өткізу керек, ондағы CaSO4 ерігіштігі айтарлықтай төмендеген. III топтағы катиондарды басқа катиондардан сульфат иондарының көмегімен бөлгенде, пайда болған тұнбалар қышқылдарда немесе сілтілерде ерімейді. Ерігіштігін жақсарту үшін сульфаттар карбонаттарға айналады. Барий, стронций және кальций сульфаттарын карбонаттарға айналдыру үшін тұнбаны Na2CO3 ерітіндісімен бірнеше рет қыздырумен өңдейді: BaSO4 + Na2CO3 → BaCO3 ↓ + Na2SO4 CaSO4 + Na2CO3 → CaCO3 ↓ + Na2SO4 SrSO4 + Na2CO3 → SrCO3 ↓ + Na2SO4 Бұл жағдайда қышқылдарда еритін барий, стронций және кальций карбонаттарының тұнбалары түзіледі: BaCO3 + 2HCl → BaCl2 + H2O + CO2 ↑ CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2 ↑ SrCO3 + 2HCl → SrCl2 + H2O + CO2 ↑ Алынған ерітінді содан кейін III-топтың жекелеген иондарын сапалы ашу үшін қолданылады. жүктеу/скачать 29,01 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|