Математика пәнінің жаңа бағдарламасында «кез келген адам өз өмірінде кездесетін күрделі есептерді орындау: кесте, диаграмма, график түріндегі ақпаратты оқи алуы қажет» делінген



бет17/22
Дата09.05.2022
өлшемі1,94 Mb.
#33097
түріБағдарламасы
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22
Күрделі функцияның туындысы

Егер және болса, яғни болса, онда , немесе .

Кейбір күрделі функциялардың туындылары
Егер -ке тәуелді функция және болса, онда


Функция

Туынды

Функция

Туынды



















































































Кері функцияның туындысы

Теорема. аралығын аралығына бейнелейтін функциясының кері функциясы бар болсын. нүктесіне сәйкес нүкте болсын. Егер функциясының нүктесінде туындысы бар және нөлге тең емес болса, онда кері функциясының нүктесінде туындысы бар болады және болады.

Теореманың дәлелдеуі өте қарапайым: теңдігінен шекке көшу арқылы алынады.
2.2 Туындының мектеп математика курсында қолданылулары
Бұл тарауда функцияның туындысының мектеп математика курсында қолданылу аясы туралы айтылады. Бірнеше анықтамалар мен теоремалардың айтылуларын ғана атап, теоремалардың дәлелдеулерін кез келген оқулықтан табуға болатындықтан оларды келтірмейміз.
Туындының геометриялық қолданысы

Берілген аралықта үзіліссіз функциясының графигін кез келген екі нүктеде қиып өтетін түзу қиюшы деп аталады. Біздің жағдайымызда ол ондай нүктелер және нүктелері. Егер нүктесін бекітіп алып, нүктесін функциясының графигінің бойымен нүктесіне ұмтылдырсақ, онда нүктесі нүктесімен беттескенде қиюшысы ие болатын шектік жағдай функциясының графигіне нүктесінде жүргізілген жанама деп аталады. функциясының нүктесіндегі туындысы функцияның графигіне нүктесінде жүргізілген жанаманың бұрыштық коэффициентіне тең, яғни , мұндағы – жанаманың көлбеу бұрышы.

қисығына нүктесінде жүргізілген жанаманың теңдеуі:

.

Екі түзудің перпендикуларлығының шартын (егер екі түзу өзара перпендикуляр болса, онда олардың бұрыштық коэффициенттерінің көбейтіндісі -ге тең) ескере отырып, қисығына нүктесінде жүргізілген жанамаға осы нүктеде жүргізілген перпендикулярдың (оны нормаль деп атайды) теңдеуін алуға болады (егер ):

.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет