Математикалық диктанттар жинағы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Математикалық  

 

диктанттар  жинағы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

 

 

      Оқушылар  білімін тексерудің белгілі бір түрі-математикалық диктант. 

Егерде математикалық диктант үнемі әрбір сабақта өткізілетін болса,оқушының 

тыңдап үйрену,есту арқылы қабылдау дағдысы қалыптасады. 

   Математикалық    диктантқа  қойылатын    басты  талаптардың  бірі-оқушының  

қойылған сұраққа жазған жауабы өткен тақырып бойынша алған білімі мен  

оны қалай меңгергендігін көрсетуі керек. 

  Оқушының  оқуға  деген  ынтасын,өз  күшіне  сенімін  арттыруда    математикалық  

диктанттың  маңызы  зор, өйткені  сабақ  сайын өз  еңбегінің  жемісін  көруге,  пәнге 

деген қызығушылығын арттыруға мүмкіндік береді. 

   Диктантты  өткізгенде  оны  оқу    жылдамдығын    орташа    оқушының  жұмыс  

істеу    іскерлігіне  байланысты    анықтауға    болады.  Математикалық    диктант  

оқушының   тапқырлығын    немесе  ойлау   ұшқырлығын    емес,  оның   білім    деңгейін  

тексереді.  Сондықтан  оны  өткізуге  5-7 минут уақыт  бөлу  керек. 

    Диктант  аяқталғанда  оны    тексеруді   ұйымдастыру  керек.  Бұл    оқушының  

жазған    жауабының    дұрыс    нәтижесін    бірден    к

өруіне  мүмкіндік    береді. 

Диктантты  тексерудің әр  түрлі  тәсілдері бар. 

   Біріншісі-қатар  отырған  екі оқушының  өзара  тексеруі  және  бағалауы.  

Екіншісі-оқушы    өзін-өзі  тексеруі.Ол   үшін  мұғалім  дұрыс    жауабын    тақтаға  

жазады. Тексерудің  қорытындысында қай  тапсырмада  түсінбеушіліктер  болса, 

сол    тапсырма    бойынша    мұғалім    немесе    жақсы    баға    алған    оқушы   қажетті  

түсініктеме  береді. 

  Енді  математикалық диктант  сабақтың қай  кезеңінде  және  қай  сабақтарда  

қолданатылатына 

 

то

қталайық.  Белгілі 

бір 

та

қырыпты  өткеннен 

кейін 

оқушылардың сол  тақырып  бойынша  білім  деңгейін  бастапқы  бақылау  ретінде  

диктант    өткізіледі.    Оқулықтағы    теориялық    материалды    меңгеруге    және  

күнделікті    қажетті    да

ғдыларды  қалыптастыруға    көмегі    тиетіндей  

тапсырмалар    құрастырылады.  Өткен    материалды    пысы

қтап,қайталау  

сабақтарында    оқушы    білімін    бекіту    және    оны    тексеру   үшін    диктантты  

жүйелі    түрде    қолдану    қажет.Қорытынды    сабақта    оқушыларға    өзара  

диктант  өткізуге  болады. 

Сондықтан  да  оқушыларға  білім    беруде  оқытудың    деңгейлік    жүйесін    жүзеге  

асыру  мақсатымен математикалық  диктанттар  үш  деңгейде  беріледі. 

  Бірінші  деңгей  математикалық  диктанттары  міндетті түрде  игеруге, білуге  

және  үйренуге  тиісті  оқытудың  мазмұнын  қамтамасыз  етеді. 

   Екінші 

 

де

ңгей

 

  математикалық 

  диктанттары 

 

к

үрделірек,мазмұны 

комбинацияланған,берілген    тақырыпқа    сәйкес    білімділік    дағдыны    жетілдіре 

түседі. 

 Үшінші  деңгей  математикалық  диктанттары  оқушыларды  тереңдете ойлауға  

жетелейтін  тапысрмалар. 

  

    

 

 

                                                    

                         

1.Нақты  сандар 

         1. Мына тұжырым дұрыс па: 

             Әрбір бүтін сан рационал сан болып табылады?  

        2. Мына сандар аралығында орналасқан бес санды жаз: 

             -

3

1

 және 

4

1



 

3.

a

-рационал сан,ал 

b

-иррационал сан екендігі белгілі. Мына сан рационал сан бола 

ма, иррационал сан бола ма:   

                 

b

a 

? 

2.Квадрат түбірдің анықтамасы 

         1.  Мынаны дәлелде: 

              5саны 25-тің арифметикалық квадраттық түбірі. 

         2. Өрнектің мәнін тап: 

64

1

256

4



. 

         3. Теңдеуді шеш: 5

3



x

. 

 

3.Арифметикалық квадрат түбірдің қасиеттері 

          1.Есепте:    

36

,

0

81

,

0

196





 

          2. Өрнектің мәнін тап: 

4

5

3



 

          3.Айнымалының  қандай мәнінде теңдік дұрыс болады:  

7

14

a

a





 . 

                    4. Квадрат түбірлері бар өрнектерді түрлендіру 

          1.  Көбейкішті түбір таңбасының алдына шығар:   

2

60

5

,

0

a

. 

          2.  Өрнектің мәнін тап: 





3

15

12





. 

          3. Бөлшектің бөліміндегі иррационалдықтан арыл:

15

4

5

 

 

5.

x

y 

 функциясы  және  оның  қасиеттері  мен  графигі 

1.А(64;8)  нүктесі 

x

y 

 функциясының  графигіне  тиісті ме? 

2. 

x

y 

 функциясы  графигін  пайдаланып,мына  сандарды  салыстыр: 

      

a

)

5

,

0

және

8

,

0

;   ә)

2

,

4

және

7

,

5

. 

3.Сандарды өсу  ретімен  орналастыр: 

.

5

,

19

,

4

,

10

,

23

 

                  

                        6. Дәреженің  квадраттық   түбірі 

1.Есептер  шығар: 





2

1

,

0

. 

2.Өрнектің  мәнін  тап: 

,

2

x

мұндағы 

.

22



x

 

3.Өрнекті  ықшамда:

2

4

5

3 

. 

 

                                   

 

 

 

 

 

7.Квадраттық  теңдеудің  анықтамасы. 

Толымсыз квадраттық  теңдеулер

 

1.Теңдеуді  

0

2







c

bx

ax

түріне  келтір: 











3

2

1

2

1

2









x

x

x

x

. 

2.Теңдеуді  шеш: 

0

9

4

2





x

 

3.Теңдеудің  түбірін  тап:







12

4

3









x

x

 

 

8.Квадраттық  теңдеулерді  формула  бойынша  шешу 

1.Квадраттық  теңдеудің  дискриминантын  есептеп,қанша түбірі болатын  анықта: 

    

0

8

5

2





 x

x

 

2.Теңдеуді  шеш: 

0

2

11

5

2







x

x

 

3.ІІ формуланы пайдаланып,теңдеуді  шеш: 

0

16

14

3

2







x

x

 

 

9.Квадраттық  теңдеуге  келтірілетін   теңдеулер 

1. Жаңа айнымалыны енгізуді пайдаланып,теңдеуді шеш: 

1.

0

36

5

2

4





 x

x

 

2.









0

28

3

11

3

2

2

2











x

x

 

3.

0

6

5

6

2

2





 y

y

. 

 

10.Квадрат  үшмүше.

 

Квадрат  үшмүшені  көбейткіштерге  жіктеу

 

            1.Квадрат  үшмүшенің  түбірлерін түбірлерін  тап: 

.

6

2



 x

x

 

            2.Квадрат  үшмүшені  көбейткіштерге  жікте: 

5

5

10

2



 x

x

. 

            3.Бөлшекті  қысқарт:  

9

21

10

2

2







x

x

x

. 

 

11.Квадраттық  функцияның  анықтамасы. 

n

ax

y





2

 және 





2

m

x

a

y





функциялары

 

            1. Функцияның  графигін схема  түрінде  кескінде: 

2

2x

y 

. 

            2.

2

100x

y





функциясының  графигіне  мына  нүкте  тиісті  ме: М (1,5;-225). 

            3. Функцияның  графигін схема  түрінде  кескінде:





3

2

4

1

2







x

y

. 

                 

12.Квадрат теңсіздік.

 

Квадрат теңсіздікті квадраттық  функцияның  графигі  арқылы шешу

 

           1.Теңсіздікті квадрат  теңсіздіктің  жалпы  түріне  келтір:

x

x

2

48

2







. 

           2.Теңсіздікті  шеш: 

0

7

13

2

2







x

x

. 

           3.Теңсіздіктің  шешімдері  жиынын  тап:

3

11

10

40

3

2

2











x

x

x

x

.