ДИНАМИКА
1.Масса
Масса – материяның инерциялық және гравитациялық қасиетін анықтайтын физикалық шама. Латынның massa – үйінді, кесек деген сөзінен алынған. “Масса” ұғымын механикаға Исаак Ньютон енгізген.
2.Күш
Күш (лат. fortis) - материалдық нүктеге немесе денеге басқа денелер немесе өрістер тарапынан болатын механикалық әсердің өлшемі.
3.Бүкіл әлемдік тартылыс заңы.
Ньютонның тартылыс заңы — кез келген материялық бөлшектер арасындағы тартылыс күшінің шамасын анықтайтын заң.
4.Ньютонның бірінші заңы. Қандай санақ жүйелерді инерциалды деп атайды?
Ньютонның бірінші заңы, сондай-ақ инерция заңы деп те аталады, дене сыртқы күш әсер еткенше тыныштықта қалады немесе түзу сызықпен біркелкі қозғалуды жалғастырады.
Ньютонның бірінші заңы әділ болатын анықтамалық жүйе инерциялық анықтамалық жүйе болып табылады. Инерциялық анықтамалық жүйе-бұл тыныштықта немесе түзу сызықпен біркелкі қозғалатын еркін дене сыртқы күштер болмаған кезде өзінің қозғалыс күйін сақтайтын (яғни біркелкі және түзу қозғалуды жалғастыратын немесе тыныштықта қалатын) анықтамалық жүйе.
Осылайша, инерциялық анықтамалық жүйелер-бұл инерция заңы әділ болатын анықтамалық жүйелер, яғни еркін дене сыртқы күштер болмаған кезде өзінің қозғалыс күйін сақтайды.
5.Импульс. Ньютонның екінші заңы.
Импульс-бұл ортадағы заттың тербелісі нәтижесінде Орта арқылы берілетін толқын. Импульс бойлық (тербелістер толқынның таралу бағытында болған кезде) немесе көлденең (тербелістер толқынның таралу бағытында болған кезде) болуы мүмкін.
Ньютонның екінші заңы, сондай-ақ қозғалыс заңы деп те аталады, Денеге әсер ететін күш, дене салмағы және оның осы күштен алатын үдеуі арасындағы байланысты орнатады. Заңның тұжырымдамасы: "дененің үдеуі Денеге әсер ететін күшке пропорционалды және дене салмағына кері пропорционалды".
Математикалық тұрғыдан заң F = ma түрінде тұжырымдалады, мұндағы F - Денеге әсер ететін күш, m - дене массасы, а - бұл күштің әсерінен алатын үдеу.
6.Ньютонның үшінші заңы.
Ньютонның үшінші заңы, сондай-ақ өзара әрекеттесу заңы деп аталады, әрбір әрекет тең және қарама-қарсы реакциямен жүретінін анықтайды. Заңның тұжырымы: "әр іс-әрекет үшін әрқашан тең және қарама-қарсы қарсылық болады".
Бұл дегеніміз, егер А денесі в денесіне F күшімен әсер етсе, онда в денесі А денесіне қарама-қарсы бағытта-F күшімен әсер етеді. Осылайша, әрекет пен қарсылық күштері модуль бойынша тең, қарама-қарсы бағыттарға бағытталған және әртүрлі денелерге әсер етеді.
Достарыңызбен бөлісу: |