Мәдениет және өркениет:өзара байланыс,ерекшелігі

Мәдениет және өркениет:өзара байланыс,ерекшелігі

Жасаған: 1.группа

МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ ӨРКЕНИЕТ

• Өркениет (цивилизация) семантикалық жағынан алғанда (латын тілінің — «civilis» сөзі) азаматтық дегенді білдіреді. Римдіктер бұл үғымды «варварлықтар» деп өздері атаған, басқа халықтар мен мемлекеттерден айырмашылықтарын көрсету мақсатында қолданған. Яғни, «өркениет» олардың түсініктері бойынша азаматтық қоғамы, қалалық мәдениеті, заңға негізделген басқару тәртібі бар Рим империясының даму дәрежесін білдіреді.

МӘДЕНИЕТ пен өркениет бір-біріне қарсы емес, бірақ табиғаты бойынша әртүрлі. Мәдениет-бұл жаратылыс, ол негізінен жеке; өркениет-бұл жаратылыстан (мәдениеттен) барлығына мәдени жаратылыс өнімдерін сатып алуға және сақтауға көшу.

МӘДЕНИЕТ пен өркениет бір-біріне қарсы емес, бірақ табиғаты бойынша әртүрлі. Мәдениет-бұл жаратылыс, ол негізінен жеке; өркениет-бұл жаратылыстан (мәдениеттен) барлығына мәдени жаратылыс өнімдерін сатып алуға және сақтауға көшу.

Өркениет әдетте пайда болған сәттен бастап қайтыс болғанға дейін белгілі бір тарихы бар әлеуметтік қоғамның формасы деп аталады. Өркениеттің белгілеріне мыналар жатады: жазу, әкімшілік бөліну, мемлекеттілік, өзіндік мәдениет, экономиканың болуы, басқару саясаты, руханият және т.б

Философияда "мәдениет" және "өркениет"ұғымдарын ажырату әдеттегідей. Бұл айырмашылық XVII ғасырдың аяғы мен XIX ғасырдың басындағы неміс философының еңбектерінде кездеседі. И. Кант өркениет адамның өмір мен мінез-құлық ережелерін орнатудан басталады деп сенді.

Мәдениет жетілген тұлғаны, жасампаз-адамды қалыптастыруға бағытталған. Өркениет идеалды заң бұзбайтын азаматты тәрбиелеуге бағытталған, өйткені ол жалпы қабылданған ақиқаттың абсолютті дұрыстығына дәл келетін стандартты ойлаумен байланысты. Дәл осылайша «өркениет» ұғымы урбанизациямен, тығыздықпен, машина тираниясымен синонимдес болып келеді.

Мәдениет-әрбір халықтың ғасырлар бойы қордалап, сұрыптап, електеп өткізіп жинақталған материалдық және рухани қазынасы, игілігі, салт-дәстүрі, әдет-ғұрпы, діні, тілі, танымдық айшықтары, көзқарастар жүйесі, халықтың өзіндік ұлттық қабілеті, басқа халықтардан айырмашылығы және өзін әрі қарай өркендететін қайнар бұлағы. Ол адамдардың рухани өмірінің барлық саласын қамтиды және көркемдік, эстетикалық, тағылымдық, танымдық өрнектері арқылы өзін әлемге паш етіп отырады. Мәдениеттің түрлері:дін, құқық, өнер, саясат, ғылым, мораль.Адамның мәдени қызметтерінің барлық түрлерінің ішінде діннің маңызы орасан зор

• 1. Мәдениет пен өркениет бір. Олар синонимдер (И. Гердер, Э.Б. Тайлор).• 2. Өркениет — мәдениеттің ақыры, оның кәрілік шағы, руханилықтың антиподы (Ж.Ж. Руссо, Ш. Фурье, О. Шпенглер).• 3. Өркениет — мәдениеттің прогресі, болашаққа бой сермеуі, қоғамның парасаттылық деңгейі (Ф. Вольтер, Д. Белл).• 4. Өркениет — тағылық пен варварлықтан кейінгі тарихи-мәдени саты (Л. Морган).• 5. Өркениет — этностар мен мемлекеттерге тән мәдениеттің оқшау түрі (А. Тойнби, Н.Я. Данилевский және т.б.).6. Өркениет мәдениеттің техникалық даму деңгейі, оның материалдық жағы.Бұдан көретініміз, мәдениет пен өркениет бір-бірімен байланысты ұғымдар екен. Мәдениеттанушы Г. Чайлдтың пікірінше, өркениетке еңбектің қоғамдық жолмен бөлінуі, қалалардың пайда болуы, жазбаша мәдениеттің дамуы, қолөнер мен сауданың өркендеуі, азаматтық қоғам мен мемлекеттің орнауы жатады.

ЖАҺАНДЫҚ МӘСЕЛЕЛЕР

ЖАҺАНДЫҚ мәселелер - [франц. global - баршаға ортақ] - адамзаттың бұдан былайғы тағдыры және әлеуметтік дамуы шешілетін аса маңызды мәселелер жиынтығы. Қазіргі өркениетке тән құбылыс-ғаламдық қауіпқатердің әршуі. Олар әртүрлі және күннен-күнге үдей түсуде.

Ғылыми әдебиеттерде бұл мәселелер үш топқа жіктеледі: 1. Халықаралық қатынастар саласымен байланысты мәселелер: Соғыс және бейбітшілік мәселелері; Этнологиялық мәселелер; Дамушы елдердің экономикалық артта қалуын жеңу мәселесі; Космос пен Әлемдік мұхитты бейбіт игеру мәселелері; 2. Жеке түлға мен қоғам арасындағы өзара қарым-қатынасқа байланысты мәселелер: Демографиялық мәселе; Аштық пен тоя тамақтанбаумен күрес мәселесі; Ғылыми-техникалық дамудың жағымсыз салдарын жою мәселелері; аса қауіпті індеттерді жою мәселесі; Рухани ортаны және адамзаттың мәдени әркелкілігін қорғау мәселесі; 3. Адам мен табиғат арасындағы қарым-қатынасқа байланысты мәселелер: Экологиялық; Шикізаттық; Энергетикалық; Ауа райы және т.б. мәселелер.

Қорытынды:Әлем бір орында тұрмайды,өзгереді ,өседі,дамиды. Тек адам даму үшін мәселе туғызбай,жақсы күйде сақтау қажет.Егер болып жатса,мәселені шешуге тырысу қажет.

жүктеу/скачать 4,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: