«ХХ-ХХІ ғғ. Батыс Еуропаның жастар субмәдениеті және олардың
қазақстандық жастардың құндылықтық жүйесіне әсері»
Субмәдениет – қоғам мәдениетінің бір бөлігі
болғандықтан, жастар арасындағы субмәдениетті
жастардың өздері қалыптастырады.
Ғылымда «субмәдениет» термині латын тілінің «sub – төменгі», неміс
тілінің «kultur– мәдениет» деген ұғымнан шыққанын түсіндіреді. Қоғам
мәдениетінің белгілі бір бөлігі болып табылатын топтарды
субмәдениетке жатқызамыз. Мұндай топтар қоғамдағы қандай да бір
саяси оқиғаларға, әлеуметтік қозғалыстарға байланысты пайда болады.
Олар топтар және бейресми бірлестіктерден тұрады.
АҚШ зерттеушілерінің пайымдауынша, «субмәдениет» ұғымы
адамдардың әсіресе жастардың белгілі бір салаға еліктеушілігінің
(фанатизм), табынушылығының немесе күйзеліске түскенде ермек қылған
хоббиінің салдарынан пайда болған. Мұндай бейресми топтан тұратын
субмәдениеттердің өкілдері өздерін «ерекше адамдармыз» деп қоғамнан
оқшаулағанды қалайды. Олардың өмірдегі ұстанымдары, киім үлгілері,
түсініктері, араласатын ортасы қарапайым қала тұрғындарынан
әлдеқайда өзгеше болады.
Субмәдениеттің пайда болу тарихы сонау 1950
жылдардан бастау алады. Алғашында жастар
арасындағы жаңа киім үлгілерінің, жаңа би
түрлерінің, «стиль» деген ұғымның пайда
болуынан басталды.
Батысқа еліктеушіліктің алғашқы қадамдары –
Батыс музыкасына: джаз, рокен-ролл жанрларына
деген қызығушылықтардан көрініс тапты. Екінші
толқын, 60-80 жылдар аралығы. Бұл кезең,
жастардың батысқа руһани қызығушылығының
пайда болуы, классикалық үлгідегі музыкаға
еліктеу, фанат болу, «интернационалдық»
түсінігіне деген қызығушылықтың артуынан
басталды. Бұл кезең Батыстың рухани
құндылықтарға әсер ету кезеңі болды. Есірткі,
алкогольді ішімдік, марихуаннаға деген
қызығушылық белең алды. Ал 1970-1986 жылдары
кеңестік қоғам нағыз еліктеу кезеңіне бет бұрды.
«Металлистер», «хиппилер», «эмошылар» және т.б.
қоғамдық топтар пайда болды. Дүниежүзілік
субмәдениетке жататын ерекше топтардың
қысқаша тарихына тоқталсақ.
ХХ ғ. 30-
ар Амер а Құрама Ш а ар н а а а бо ған о –
ба ер ер бо
. О ар мо о
мен үре ін о ар. О ар ө ерін «Түн
ері е ері», «Түн і қасқ р ар» е ен ақа а армен а а
. К ім ү і ері
ро ер ер с
іне ө е ұқсас. Түн і уб ар ар а , ең расса ар а
мо о
мен үр еннен рақа ана . ене ерін е а умен а
ған үр і
бе не ер бо а
.
ХХ ғ. 60-
ар Сан-Фран с о а
құр ған х
субмә ен е і – ас ар
арас н а а а бо ған
субмә ен е ер ің ең а ға қ с . Он ң
мақса қоғам а бо
а қан үн е і і
құб
с арға, қа
ағ а арға
қ рс
ғу. Х
субмә ен е інің
не і і ео о яс «Иса а ғамбар ң
әре е ерін» ф ософ я қ ер еу
бо
. Бұ мә ен е і ұс ана н о
ө і ері үнемі у
н ар ұна а ,
өңі і о р с ар а ер ін өңі ө еру і
қа а
н о . Ер мен ә е арас н ағ
қар м-қа нас арға а еңі қара