Мәдениет семиотикасы ұғымының түсініктері, қалыптасу ерекшеліктері



бет2/4
Дата13.11.2022
өлшемі467,67 Kb.
#49732
1   2   3   4

Индекс-таңбалар

  • Пирс таңбаларға классификация жасады: икондық таңбалар, индекстер, символдар.
  • Икондық таңбалар - белгілеуші мен белгіленушісі бір-бірімен қандай да бір ортақ ұқсастыққа ие бейнелі таңбалар Мыс. Аюдың (хайуан) өзі мен суреті.
  • Индекс-таңбалар (олар индекстік, нұсқаушы не дейксистік таңбалар) – белгіленуші мен белгілеушінің өзара араластығымен бір-бірімен байланысты болатын таңбалар; көп жағдайда бұл байланыс себеп-салдарлық және/немесе нұсқаушы сипатта болады: із – оны тастаушыға сілтейді, түтін – отқа.
  • Символ-таңбалар немесе символдық таңбалар белгілеуші мен белгіленуші сол қоғамда қабылданған немесе сол мәдениеттегі шартты келісім негізінде бір-бірімен байланысты болады Мыс.: бағдаршам түстері мен олардың мағыналары арасындағы байланыс.

«Мәдени код» ұғымы

  • Мәдени код» ұғымы кез келген хабарламаның мағынасын ашу үшін қолданылады. Мәдени код-
  • 1) әлемнің мәдени суретін түсінудің кілті; санадағы, мінез-құлқындағы стереотиптермен байланысты мәдениеттің мәдени ерекшеліктері;
  • 2) осы мәдени дәуірдегі тәжірибе, әлем туралы білім, дағдылар, білік беру тәсілі, нақты хабарламаларды қалыптастыру ережесі;
  • 3) мағынасы бойынша кодтың ең жақын мысалы ретінде ғалымдар көбінесе «тіл» түсінігін келтіреді, өйткені тіл дұрыс және заңды түрде сөйлеуді ұйымдастырудың белгілі бір тәсілі болып табылады (Ф. Соссюр)
  • Қазіргі зерттеушілер бұл ұғымды кең және функционалдық деп есептеуге бейім, өйткені ол (код ұғымы) вербалды жүйелерді ғана емес, вербалды емес (Морзе, икона) жүйелерді түсіну және ұйымдастыру үшін пайдаланылуы мүмкін.
  • 4) материалдық және рухани қызметтің кез келген затында жасалған белгілердің (символдардың), мағыналардың жиынтығы. Код мәдениеттің мағыналық деңгейіне енуге мүмкіндік береді; кодты білмей, мәдени мәтін түсініксіз, қабылданбаған болады. Мәдени код мәдени құбылыстардың (мағыналар, белгілер, символдар, нормалар, мәтіндер, рәсімдер және т.б.) терең мағынасын ашуға көмектеседі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет