«медициналық-профилактикалық іс» мамандығЫ Үшін дәрістер жинағЫ

жүктеу/скачать 202,29 Kb.

бет	20/23
Дата	14.10.2023
өлшемі	202,29 Kb.
	#114553

1 ... 15 16 17 18 19 20 21 22 23

Байланысты:
МПФ-лекция-каз

Ұйқы бездік (шынайы)
Ұйқы безінен тыс

Қантты диабет (ҚД)
ҚД – организмде зат алмасуының бұзылыстарын тудыратын инсулиннің шынайы және/немесе салыстырмалы жеткіліксіздігімен сипатталатын ауру.
Инсулин жеткіліксіздігі:

Ұйқы бездік (шынайы),
Лангерганс аралшығының бета-жасушалары зақымданғанда дамиды.
Қантты диабеттің І түрінің негізін құрайды

Ұйқы безінен тыс (салыстырмалы), инсулин өндіріледі, бірақ әсері болмайды
Патогенезі:
жасуша бетіндегі инсулиндік рецепторлардың азаюы және/ немесе зақымдануы,
инсулиннің пострецепторлық әсер етуінің бұзылуы;
инсулиннің қан нәруыздарымен тығыз байланысуы;
инсулиннің антиденелермен ыдыратылуы
инсулиннің антагонистерінің (контринсулиндік гормондар, БМҚ) артық болуы
инсулиннің бауыр инсулиназасымен ыдыратылуы
Қантты диабеттің II түрінің негізін құрайды

ИТҚД патогенезі:
Тұқым қуалауға бейімділік (HLA жүйесі гендерімен байланыс)
80% жағдайда ИТҚД HLA-DR-3, HLA-DR-4-лары бар адамдарда кездеседі

Қалыпты және/немесе зақымданған бета жасушаларының иммундық зақымдануы

бета жасушаларының зақымдануы

инсулиннің түзілуі мен бөлінуінің бұзылуы (инсулиннің шынайы жеткіліксіздігі)

диабет

Патогендік жайттар:
вирустар (паротит, қызылша, қызамық, коксаки В)
химиялық жайттар (аллоксан, ауыр металл тұздары ж.б.)

ИТҚД жастық шақта пайда болады, қанда инсулин мөлшері азайған. Тез үдейді, полиурия, полидипсия, полифагия, дене салмағын жоғалтуы, кетоацидоз дамиды. Асқынулар міндетті түрде.

ИТзҚД (80-90% жағдайда кездеседі), 40 жастан кейін көрінеді, баяу дамиды, семіруге шалдыққан адамдарда жиі кездеседі. Полиурия, полидипсия, әлсіздік дамиды. Инсулин деңгейі жоғары немесе қалыпты. Асқыну және кетоацидоз сирек кездеседі.

жүктеу/скачать 202,29 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 15 16 17 18 19 20 21 22 23