KIRISH «Ommaviy axborot vositalari so‘zda emas, amalda «to‘rtinchi hokimiyat» darajasiga ko‘tarilishi zarur. Bu — zamon talabi, islohotlarimiz talabi». Shavkat Mirziyoyev. Butun dunyoda, hurmat va ehtirom yuzasidan ommaviy axborot vositalarini ko‘pincha
«To‘rtinchi hokimiyat» degan atama bilan atashadi, bu abstrakt va lirik tushuncha.
Chunki ommaviy axborot vositalarida kimningdir qilgan xato-kamchiliklarini tuzatish
uchun qo‘llanadigan buyruq mexanizmi yoki vakolati yo‘q. Masalan, qaysidir tashkilot
odamlarning oylik ish haqini bermayotgan bo‘lsa, mehnat kodeksidan chetga chiqib
ketgan bo‘lsa yoki kimdir qonunni buzayotgan bo‘lsa uni jazolay olmaydi, xato-
kamchilikni tuzatish uchun buyruq ham bera olmaydi. Lekin muammoga, masalaga
yoki qandaydir voqeaga qonunchilik hokimiyati, ijro hokimiyati, sud hokimiyatining
diqqatini jalb qilishga matbuotning haqi bor. «Ommaviy axborot vositalari
to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining 5-moddasiga ko‘ra, davlat
ommaviy axborot vositalarining faoliyati va axborotdan foydalanish erkinligini, mulk
huquqini, davlat organlarining g‘ayriqonuniy qarorlaridan, ular mansabdor
shaxslarining g‘ayriqonuniy harakatlaridan (harakatsizligidan) himoya qilinishini
kafolatlaydi. Ommaviy axborot vositalarining faoliyatiga to‘sqinlik qilish yoki
aralashish taqiqlanadi.
Shuningdek, «Jurnalistlik faoliyatini himoya qilish to‘g‘risida»gi O‘zbekiston
Respublikasi Qonunining 5-moddasida jurnalist o‘z kasbiga doir faoliyatni amalga
oshirish chog‘ida jurnalist tekshiruvi o‘tkazish; davlat organlarining ochiq hay’at
majlislarida va ommaviy tadbirlarida hozir bo‘lish; jurnalistlik faoliyatini amalga
oshirish yuzasidan mansabdor shaxs qabulida bo‘lish; ma’lumotlarni belgilangan
163
tartibda yozib olish, shu jumladan zarur texnika vositalaridan foydalangan holda yozib
olish va boshqa bir qator huquqlarga ega ekani belgilab qo‘yilgan.