ЖОСПАР: 1. Ғылыми басқарудың жолы (1885-1920)
2. Әкімшілік жол (1920-1950)
3. Бихевиористикалық жол
4. Сандық әдістерді қолданудағы жолы
Өте маңызды өндірістік мәселелердің бірі еңбекақыны жоғарыдағы жүйе былай қарастырды:
еңбекақы орынға емес адамға төленеді;
еңбекті нақты біліммен сараптап бағалау қажет;
нақты білімге негізделген бағалар бірдей болуы қажет;
осындай бағалауларға сәйкес тауар өндіру арзанға түседі де,жұмысшылардың еңбекақысы жоғарылайды;
нақты білімге негізделген еңбекақы үздік жұмысшыларды туындатуға мүмкіндік береді,олардың қызығушылығын оятады.
Тест сұрақтары:
1. Басқарудың классикалық немесе әкімшілік мектебінің негізін салушы кім?
А) У. Э.Деминг С) Анри Файоль
В) Ф. Тейлор Д) Джордж Мэйо
2. А.Файольдің басқару принцитерінің 10 принципі қандай?
А) Еңбекті бөлу С) Дара басшылық
В) Тәртіп Д) Әділдік
3.Ф.Тейлор өндіріс сапасын арттыру үшін ұсынған 4 негізгі
ұстанымдарды атаңыз.
4. Қызметкер тек бір ғана бастықтан бұйрық алуы тиіс... Бұл қай принцип?
А) Тәртіп С) Қызметкерді мадақтау
В) Басшының иерархиясы Д) Дара басшылық
5. А. Файольдің “Жалпы және өнеркәсіптік басқару” кітабы қай жылы жарық көрді?
А) 1911 С) 1914
В) 1916 Д) 1915
Джордж Элтон Мэйо қандай мектептің негізін қалаған?
А) Адами қатынастар С) Сандық тәсілдер мектебі
В) Әкімшілік басқару Д) Адами құндылықтар
АҚИҚАТ/ ЖАЛҒАН ойыны
Ғылыми басқару мектебіндегі басқару көзқарастарының негізі – бірізділікке,әрекетке,нәтижеге негізделуі керек.
Ф.Тейлор өндіріс сапасын арттыру үшін 4 негізгі ұстанымды ұсынды.
А. Файоль Францияда әкімшілік зерттеу орталығын басқарды.
Ф.Тейлордың басқарудың 14 принципі бар.
5. Басқарудың классикалық немесе әкімшілік мектебінің негізін салушы- Анри Файоль.
Ақиқат Жалған Ақиқат Жалған Ақиқат Жалған Ақиқат Жалған Ақиқат Жалған 6. Еңбекті бөлу – кадрлардың жоғары ағымы ұйым нәтижелігін кемітеді. 7. Ынтагерлік басқарудың он үшінші принципі.
А.Файольдің әкімшілік басқару туралы алғашқы мақаласы 1916 жылы шықты.
9. А.Файоль әкімшілік функцияны талдай отырып, оның негізгі 5 элементін бөліп көрсетті: жоспарлау, ұйымдастыру,басшылық ету, үйлестіру, бақылау. 10. Д.Э.Мэйо 13 жыл бойы жүргізген Хоторн эксперименттерінің негізінде, “адами қатынастар” мектебінің негізін қалаған.
Ақиқат Жалған Ақиқат Жалған Ақиқат Жалған Ақиқат Жалған Ақиқат Жалған Қорытынды А.Файоль менеджмент тарихында “менеджмент атасы” болып табылады.Оның жұмыстарының жан-жақтылығы ерекше назар аудартады.
Файоль менеджмент және әкімшіліктендіру ғылыми тұрғыдан зерттелуі керек деген Ф.Тейлордың ойын дамытты.
Сонымен қатар, А.Файоль (1841-1925) практикалық тәжірибені жинақтау негізінде мынадай қорытындыға келді: “басқару кәсіпорынның мүмкіндіктерін барынша пайдалана отырып, оны белгілі бір мақсатта жетелеу” .
Ол сондай-ақ, мемлекеттік басқару ісін ғылыми жолымен ұйымдастырудың принциптерін қолдану мүмкін екендігіне алғаш рет ой жүгіртті.