23 тақырып.
ЗАҢҢАМАНЫ ЖҮЙЕЛЕУ
1. Нормативтік-қуқықіпық актшерді жуйелеудің тусінігі мен
турлері
2. Қуқық жуйесі мен заңнама жүйесі
. Нормативтік-құқықтық актілерді жүиелеудің түсшігі
іиен түрлсрі. Жуйелеу -
бұл нормативтік актілерді реттеу, оларды
белгілі бір жүйеге келтіру. Ол заңнаманы қолдану ыңғайлылығын
арттыру үшін, көпшілікке түсінікті болуын қамтамасыз ету үшін
қажет.
Жүйелеудің түрлері:
1.
Инкорпорация -
бүд нормативтік актілердің мазмұнын өз-
гертпестен бір жинаққа біріктіру арқылы жүйелеу нысаны. Мүн-
дай жинақта әрбір акт өзінің дербес мэнін сақтап қалады. Йн-
корпорацияның қағидалары: хронологиялық (оларды қабылдау
уақыты бойынша), тақырыптық (белгілі бір тақырып бойынша)
және т.б.
Инкорпорацияны кім жүзеге асырғанына байланысты жинақ-
тардың үш түрін бөліп қарастырады: ресми, официозды жэне
бейресми. Ресми жинақ құқықшығарушы орган өзі жинақты
дайындап, жариялаган кезде орын алады. Официоздық жинақ бо-
лып құқықшығарушы органның (мысалы, әділет министрлігінің)
тапсырмасы бойынша, бірақ оның ресми корініс таппаган қолдауы
арқылы шыгарылған жинақтар табылады. Бейресми жинак болып
ғылыми мекемелердің, баспалардың өз ынтасы бойынша, құқық-
шығарушы органның арнайы өкілеттіктерісіз шығарган заңнама
жинактары табылады.
2.
Консолидация
- бұл нормативтік актілердің мазмұнын өз-
гертпестен бір жинаққа біріктіру арқылы жүйелеу нысаны. Ин-
корпорациядан айырмашылыгы - мұндай жинақта әрбір акт өзінің
дербес мэнін жоғалтады. Мұнда нормативтік актілер олардың
белгілі бір қызмет түріне қатыстылығы белгісі бойынша бірікті-
ріледі (табиғатты қорғау, білім жэне т.б.).
3.
Кодификация -
бұл нормативтік актілердің мазмүндарын
өзгертудің нәтижесінде оларды біртұтас актіге біріктіру арқылы
жүйелеу нысаны. Кодификация процесінде ескірген материалдар
мен нормалардагы қарама-қайшылықтар жойылады, жаңа жүріс-
гұрыс ережелері қалыптасады, олардың өзара келісуі мен
логикалығы қамтамасыз етіледі. Кодификациялық актінің дәстүрлі
қалыптасқан түрі болып кодекс табылады, ол - бір сипатты қогам-
дык қатынастардың белгілі бір саласын жан-жақты реттеуге
мүмкіндік беретін ірі акт.
Достарыңызбен бөлісу: