Мемлекеттік емтихан сұрақтары ХХ ғасырдың басындағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайы
Тәуелсіз Қазақстанның мемлекеттік-құқықтық құрылымындағы өзгерістері
жүктеу/скачать 206,77 Kb.
|
| Тәуелсіз Қазақстанның мемлекеттік-құқықтық құрылымындағы өзгерістері.
Жауап: Конституция-бұл конституциялық құрылыстың негіздерін, адам мен азаматтың құқықтық жағдайын, басқару нысаны мен мемлекеттік құрылым нысанын және қоғам мен мемлекеттің құрылысына байланысты басқа да маңызды қоғамдық қатынастарды реттейтін мемлекеттің негізгі заңы. Конституция ең жоғары заңдық күшке, ерекше заңдық мазмұнға, өзгерістер мен толықтырулар қабылдаудың, енгізудің ерекше тәртібіне ие, сондай-ақ мемлекет тарапынан ерекше қорғауда болады. ҚР Конституциясы 1995 жылғы 30 тамызда жалпыхалықтық референдумда қабылданды, 9 бөлімнен, 98 баптан тұрады. Конституция заңды, саяси, идеологиялық функцияны орындайды, құрылтайшылық сипатқа ие. ҚР Конституциясына Президенттің өз бастамасымен, Парламенттің немесе Үкіметтің ұсынысымен қабылданған шешімі бойынша өткізілетін республикалық референдум өзгертулер мен толықтырулар енгізуі мүмкін. Егер Президент оны Парламенттің қарауына беру қажет деп ұйғарса, өзгерістер мен толықтырулар жобасы референдумға шығарылмайды. Егер Президент Конституцияға өзгерістер мен толықтыруларды республикалық референдумға шығару туралы Парламенттің ұсынысын қабылдамай тастаса, онда Парламент Палаталарының әрқайсысының депутаттары жалпы санының кемінде 4/5 көпшілік даусымен Парламент Конституцияға осы өзгерістер мен толықтыруларды енгізу туралы заң қабылдауға құқылы. Мұндай жағдайда Президент заңға қол қояды немесе оны республикалық референдумға шығарады. ҚР Конституциясының жоғары заңдық күші бар және республиканың бүкіл аумағында тікелей қолданылады. 2007 жылғы мамырда "ҚР Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы"Заң қабылданды. Нәтижесінде, Қазақстанда Парламенттің өкілеттігі кеңейтіліп, елдің қоғамдық-саяси өміріндегі партиялар мен Қазақстан халықтары Ассамблеясының рөлі артып келеді, қабылданған түзетулермен Президенттікке кандидатқа қойылатын талаптардың бірі күшейтіледі Конституцияға мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілді, оларға сәйкес Парламенттің өкілеттігі кеңейтіледі: президент саяси партиялардың фракцияларымен консультациялардан кейін және Мәжіліс депутаттары көпшілігінің келісімімен премьер-Министрді тағайындайды; үкімет құрамы премьер-Министрдің ұсынысы бойынша парламенттік көпшілік негізінде қалыптастырылады, ол өз кезегінде парламенттік көпшілік фракциясын да білдіреді; премьер-Министр жаңадан сайланған Мәжілістің алдына Үкіметке сенім туралы мәселе қоюға міндетті.; парламент Конституциялық Кеңес, Орталық сайлау комиссиясы және республикалық бюджеттің атқарылуын бақылау жөніндегі есеп комитеті құрамының үштен екісін қалыптастыратын болады. Сонымен қатар, Парламенттің Үкімет қызметін бақылау жөніндегі өкілеттіктері айтарлықтай күшейтілуде. Елдің саяси жүйесінде тежемелік әрі тепе-теңдік жүйесін құру үшін ел Президентіне Премьер-Министрмен және Парламент палаталарының спикерлерімен консультациялардан кейін Мәжілісті не тұтастай Парламентті тарату құқығы берілген. жүктеу/скачать 206,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|