Сабақтың мақсаты: - Білімділік: Оқушыларға натрий мен калий мысалында сілтілік металдар, олардың атом құрылысының ерекшеліктері, жай заттарының құрылысы,оларға тән қасиеттері туралы түсінік беру. Дамытушылық : Сілтілік металдардың маңызды қосылыстары туралы оқушылардың білімін тереңдету және қорытындылау,оқушыларға натрий мен калий қосылыстарының қолданылуы жайлы мағұлмат бере отырып,олардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен таныстыру. Тәрбиелік: “Оқу инемен құдық қазғандай”,- еңбекті сүйе білуге,өз уақытын дұрыс пайдалана алуға тәрбиелеу.
Сілтілік металдардың атаулары сумен әрекеттескенде сілті түзуіне байланысты алынған. Сілтілік металдар І А тобын түзеді. Бұл топқа алты металл: литий Li,натрийNa,калий K,рубидий Rb,цезий Cs,франций Fr жатады. - Сілтілік металдардың атаулары сумен әрекеттескенде сілті түзуіне байланысты алынған. Сілтілік металдар І А тобын түзеді. Бұл топқа алты металл: литий Li,натрийNa,калий K,рубидий Rb,цезий Cs,франций Fr жатады.
- Натрий және калий табиғатта кең таралған: Li,Rb,Cs, сирек элементтер, Fr- жер қыртысында кездеспейтін радиоактивті элемент.
Натрий мен калий қосылыстары ерте кезден белгілі болған,бірақ бұл металдарды жеке күйінде ағылшын химигі Г.Дэви және неміс химигі Р.Бунзен алған. - ДЭВИ Гемфри
- 1778 - 1829 .
- Бунзен Роберт Вильгельм (1811-1899)
Табиғатта таралуы. - Натрий тұзды көлдер мен тас тұздарының шөгінділерінде кездеседі. Оның ең мол қоры- Каспий ойпатында, Арал маңында,Ертіс өзенінің ағысында бар.
- Калий табиғатта таралуы бойынша ,жетінші орында.Тас тұздардың шөгінділерінің жоғары қабатында калий тұздары болады. Калий тұздарының кең орындары Батыс Қазақстанда шоғырланған.
Физикалық қасиеттері | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | - Қаттылығы
- (шартты бірлік)
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | Химиялық қасиеттері - Сілтілік металдар барлық бейметалдармен,сонымен қатар сумен,қышқылдармен әрекеттеседі.
- 2K+O2=K2O2 калий пероксиді
- 0 +1 +1
- 2Na+2H2O=2NaOH+H2
-
-
- Өнеркәсіпте алынуы: 2NaCl = 2Na+Cl2
NaOH- натрий гидроксиді. Na2SO4- натрий сульфаты шыны сода өндіруде. Na2CO3- натрий карбонаты,кальцийленген сода. NaNO3-натрий нитраты,натрий селитрасы. NaHCO3-натрий гидрокарбонаты тағам немесе ас содасы. NaCl- ас тұзы KNO3- калий немесе чили селитрасы перотехникада қолданылады KClO3-бертолле тұзы KMnO4 – калий перменганаты Жаттығу орындау - Мынадай айналымдардың химиялық теңдеулерін жазыңдар.
- а) Na→NaOH→Nacl
- б) Қай минералда Na-дың массалық үлесі көп.
- NaСl, Na2CO3
-
Қорытындылау - Төмендегі мақалдардың жалғасын табыңдар:
- «Темірді қызған …………»
- «……………., көп сөз күміс»
- «Жылтырағанның бәрі ……… емес».
1.«Темірді қызған кезінде соқ». - 1.«Темірді қызған кезінде соқ».
- 2. «Аз сөз алтын, көп сөз күміс»
- 3. «Жылтырағанның бәрі алтын емес».
- Үйге тапсырма : §5,2 оқу №4 жаттығу
- Бағалау
Сабақты бекіту. - 1. Сілтілік металдар қай топқа орналасқан? Неге сілтілік деп аталған
- 2. Тыңайтқыш ретінде қолданылатын сілтілік металды ата ?
- Натрий мен калий элементтерінің маңызды қосылыстарын атаңдар?
Достарыңызбен бөлісу: |
