Методические рекомендации по использованию современных ресурсов для образовательного процесса в условиях инклюзии

161 
Көзді басқару арқылы компьютермен өзара әрекеттесуге мүмкіндік беретін 
бағдарламалық және аппараттық шешімдер 
Ауызша сөйлеуді тану арқылы мәтіндік ақпаратты енгізуді жеңілдететін 
қосымшалар 
Бағдарламалық жасақтамамен өзара әрекеттесуді жеңілдететін Windows 
интерфейсінің параметрлері 
Ұтқырлық шектеулері бар пайдаланушылар үшін көрнекі материалдар мен 
презентациялар жасауды жеңілдететін қолданбалар 
Пайдаланушының қажеттіліктерін ескере отырып, бағдарлама интерфейсін 
және экрандағы навигацияны түрлендіру 
Пернетақта. 
Құрылғыны 
әдеттегі 
пернетақтасыз пайдалану 
Бұл бөлімде экрандық (виртуалды) 
пернетақтаны 
қосуға 
болады, 
онымен 
пайдаланушы тінтуірді, сенсорлық экранды 
түртуді немесе арнайы контроллерлерді 
(Джойстиктер және т.б.) қолдана алады. 
Экрандық 
пернетақта 
барлық 
негізгі 
пернелермен толық орналасады. 
Пернетақта. Жабысқақ 
пернелерді пайдалану 
Кәдімгі, 
физикалық 
пернетақтада 
пернетақта тіркесімдерін (мысалы, Ctrl + C, 
Ctrl 
+ 
V) 
теру 
кезінде 
бірқатар 
пайдаланушылар қиындықтарға тап болуы 
мүмкін. Мысалы, пайдаланушыға бір уақытта 
бірнеше пернені басу қиынға соғуы мүмкін 
немесе пернетақтада тек бір саусақпен жұмыс 
істей алатын жағдайда. Жабысқақ пернелерді 
қосқанда, 
пернетақта 
тіркесімдерін 
бір 
уақытта емес, бірінен соң бірін ретімен басу 
арқылы енгізуге болады. Егер «пернелер 
тіркесімін пайдаланып жабысқақ пернелерді 
қосуға рұқсат беру» құсбелгісі қойылса, бұл 
параметрді қосу немесе өшіру үшін Shift 
пернесін бес рет басуға болады. 
Пернетақта. 
Енгізу 
фильтрациясын қолдану 
Кейбір пайдаланушылар теру кезінде 
қозғалысты басқарудың күрделілігімен және 
еріксіз 
қозғалыстармен 
байланысты 
қиындықтарға тап болуы мүмкін. Windows 10 
жүйесіндегі кірісті фильтрлеу параметрлері 
мұндай пайдаланушылар үшін жұмысты 

162 
жеңілдетуі 
мүмкін, 
мысалы, 
кездейсоқ 
пернелерді қайта басуды елемеу немесе 
параметрлерде орнатылған уақытқа созылатын 
ұзақ басуды ғана қабылдау арқылы 
Тінтуір. 
Тінтуірді 
пернетақта арқылы басқару 
Егер пайдаланушы меңзерді / курсорды 
тінтуірмен орналастыруда қиындықтарға тап 
болса, 
мұны 
пернетақтаның 
сандық 
блогындағы (NumPad) пернелер арқылы 
жасауға болады. Бұл функцияны қосқан кезде 
меңзерді (көрсеткі немесе курсор түрінде) 
пернетақтаның 
сандық 
блогындағы 
көрсеткілерді пайдаланып жылжытуға болады. 
Назар аударыңыз: бұл бөлек сандық блогы бар 
пернетақтаны қажет етеді (суретті қараңыз). 
Көзді басқару 
Дене қимылдары арқылы компьютермен 
өзара әрекеттесу мүмкіндігінен айырылған сал 
ауруына 
шалдыққан 
және 
басқа 
пайдаланушылар үшін көз қимылдары арқылы 
компьютерді басқару қолданылуы мүмкін. Бұл 
технологияны пайдалану үшін арнайы қолдау 
көрсетілетін жабдық қажет (көздің қозғалысын 
бақылай алатын сенсорлар, көз трекерлері деп 
аталады). Мұндай сенсорды Windows 10 
компьютеріне қосқан кезде, көзді басқару үшін 
арнайы 
конфигурацияланған 
үлкен 
батырмалар мен қосымша мүмкіндіктері бар 
жеке интерфейс қолжетімді болады. Осы 
мүмкіндіктердің ішінде басқа адамдармен 
сөйлесуге мүмкіндік беретін арнайы экранды 
диктор бар. Бұл сізге қажетті фразаны теруге 
(немесе дайын фразалардың біреуін таңдауға) 
және оны сөйлеуге түрлендіруге мүмкіндік 
береді. 
Microsoft 
365 
қолданбаларында/Office 365 
Қазіргі 
Office 
қосымшаларындағы 
«Диктофон» функциясы сөйлеуді мәтінге 
түрлендіруге мүмкіндік береді, мысалы, Word 
құжаттары мен Outlook хаттары үшін. 

163 
қолданбаларында 
«Диктофон» функциясы 
«Диктофон» функциясы әдеттегі пернетақтада 
теру қиынға соғатын пайдаланушыларға 
пайдалы болуы мүмкін. Оның көмегімен 
пайдаланушылар 
қажетті 
сөздер 
мен 
командаларды 
дауыстап 
айту 
арқылы 
құжаттарға, 
электрондық 
пошталарға, 
жазбалар мен презентацияларға мәтін қоса 
алады. Назар аударыңыз: Windows 11 
жүйесінде сөйлеуді тануға арналған жергілікті 
қолдау жарияланды. Бұл құралды ОЖ-ге 
біріктіру әртүрлі қосымшаларда сөйлеу 
арқылы мәтін енгізуге мүмкіндік береді. 
Планшет режимі 
Планшет режимі Windows жүйесінде 
жұмыс істеуді ыңғайлы етеді – қолданбалар 
бүкіл экранға ашылады, ал Windows 
интерфейсі мен қолдау көрсетілетін қолданба 
элементтері 
үлкенірек 
болады, 
бұл 
саусақтарды 
түрту 
арқылы 
басқаруды 
жеңілдетеді. 
Windows Hello 
Windows 
10 
параметрлерінде 
кіру 
опциялары 
ретінде 
Windows 
Hello 
аутентификациясын таңдауға болады. Бұл 
дәстүрлі құпия сөздердің орнына ПИН-код, 
бетті тану немесе саусақ ізі сияқты жылдам, 
ыңғайлы және қауіпсіз кіру опцияларын 
пайдалануға мүмкіндік береді. Бет пен саусақ 
ізімен кіру үшін компьютерде сәйкесінше 
арнайы инфрақызыл камера немесе саусақ ізі 
сенсоры болуы керек. 

жүктеу/скачать 2,41 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: