6.1. № 1 тақырып: "Скринингтік тексерулер". 6.2. Мақсаты: - Скринингтік тексерулер жүргізудің мақсаттары мен міндеттерін зерделеу.
6.3. Оқыту міндеттері: Білім беру: скринингтік тексерулер мен медициналық сақтандыру саласындағы білімді жетілдіру.
Тәрбиелік: мамандыққа жауапкершілікпен қарауға тәрбиелеу: орындаушылық, тәртіптілік, адалдық, сенімділік, жауапкершілік, еңбексүйгіштік, іс-әрекеттің жеткілікті орындалуын қамтамасыз ететін жеке сипаттағы тәрбие
Дамыту қызметі: ақыл-ой әрекетін дамыту:талдау, себебін анықтау, салыстыру, нұсқалар мен ұсыныстарды шығару, бақылауды ұйымдастыру қабілетін дамыту.
6.4. Өткізу нысаны: - күндізгі
6.5. Тақырып бойынша тапсырмалар: Шағын топтарда жұмыс істеу. Кестесін құру.
Жауап нұсқалары бар тест сұрақтары.
6.6. Үлестірме материал
Қызметкерлердің денсаулық жағдайын скринингтік тексерулер. Кәсіби аурудан басқа, кәсіби анықталған патология да кең таралды, оны анықтау қолданыстағы стандарттармен жеткіліксіз реттелген және іс жүзінде қиын. Денсаулықтың әртүрлі бұзылыстарына байланысты себептер бойынша күн сайын 3 миллионға дейін адам жұмысқа шықпайды және 25 миллионға дейін жұмыс орындарында ауыр немесе ауыр халде болады. Мұның бәрі жұмыс қабілеттілігі мен кәсіби уәждеменің төмендеуіне, экономикалық шығындарға, білікті еңбек күштерінің тапшылығына, жұмысшылардың жалпы әл-ауқатының төмендеуіне әкеледі.
Сонымен бірге, аурудың дамуындағы этиологиялық рөлі орасан зор болатын кәсіби қызметтің психологиялық аспектілері қазіргі медициналық қызмет көрсету жүйесі мүлдем қарастырылмайды. Осыған байланысты жұмыс істейтін халықтың кәсіби денсаулығын жақсартуға бағытталған, мәні мен нысаны бойынша түбегейлі жаңа өнімнің нарыққа шығуы өте өзекті болып көрінеді.
Кәсіби Денсаулық дегеніміз-белгілі бір кәсіби қызметке қабілеттілігін өмірдің белгілі бір кезеңінде белгілі бір тиімділігі мен ұзақтығымен, сондай-ақ осы қызметпен бірге жүретін қолайсыз факторларға төзімділігін бағалау үшін физикалық және психикалық көрсеткіштер бойынша адам ағзасының функционалды күйінің интегралды сипаттамасы деп түсіну әдетке айналған.
Сондықтан Еңбек медицинасы практикасына міндетті мерзімдік медициналық қарап-тексерулерден басқа, қызметкерлердің денсаулығын нысаналы скринингтік зерттеп-қарауды енгізу ерекше өзекті болып отыр. Медицинада скрининг ұғымы қандай да бір патологиясы немесе оның даму қаупі факторлары бар адамдарды белсенді анықтау әдісі ретінде түсіндіріледі.
Скринингтік тексерулердің негізгі мақсаты өндірістік орта мен еңбек процесінің қолайсыз факторларының әсері нәтижесінде қызметкерлер денсаулығының бұзылуының ерте белгілерін анықтау болып табылады. Еңбек медицинасындағы денсаулықтың бұзылуы бірқатар өндірістік факторлардың зиянды әсерінен туындаған ауыр және ауырсынуға дейінгі жағдайларды білдіреді. Қолайсыз факторлар деп біз гигиеналық нормалардан асатын зиянды факторларды ғана емес, сонымен қатар қызметкерге субъективті қолайсыздықты тудыратын, белгілі бір сезімталдықты анықтайтын қоршаған ортаның барлық жағдайлары мен өндірістік қызмет түрлерін де айтамыз.
Айта кету керек, скринингтік тексерулер жүргізу кезінде кәсіби ауруларды дәл диагностикалау туралы мәселе туындамайды. Шынында да, скрининг кезінде тек анамнестикалық әдістер мен қызметкердің денсаулығының функционалды жағдайын аппараттық диагностикалау құралдарын қолдануға болады. Сондықтан қызметкерлерді скринингтік тексерудің келесі негізгі мақсаттарын анықтау маңызды:
⸺ қызметкерлердің нақты өндірістік жағдайларға бейімделуінің бұзылу белгілерін анықтау;
⸺ зерттеуден өту фактісі бойынша қызметкер үшін жеке сауықтыру ұсынымдарын әзірлеу;
⸺ болжанатын кәсіптік патологияның қалыптасуының жоғары ықтималдығы бойынша тәуекел топтарын бөлу;
⸺ жұмыс берушіге өндірістік ұжымдарды сауықтыру, жұмыскерлердің еңбек ету қабілеті мен ұзақ өмір сүруін ұлғайту бойынша экономикалық тұрғыдан орынды ұсынымдар беру;
⸺ жұмыс берушінің әлеуметтік беделін арттыру;
⸺ алдын ала және мерзімдік медициналық тексерулердің сапасын бақылау.