«Метрология пәні және қысқаша даму тарихы»


шарттарды сақтаған кезде шешіледі



Pdf көрінісі
бет2/6
Дата22.04.2023
өлшемі205,98 Kb.
#85547
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
Метрология пәні және қысқаша даму тарихы

шарттарды сақтаған кезде шешіледі: 
- заңдандырылған бірыңғай бірліктерде өлшеу нәтижелерін көрсету; 
- өлшеулер нәтижелерінің рұқсат етілетін қателіктерін және олардың берілген ықтималдықпен аспайтын
шектеулерін орнату.
Метрология пәні және оның басқа
ғылымдардың ішіндегі орны
Метрологияның негізгі міндеттері:
жеке мөлшерлердің, мемлекеттік эталондар мен үлгілік өлшеу құралдарының (ӨҚ) бірліктерін белгілеу;
өлшеу мен бақылау теориясын, әдістер мен құралдарын әзірлеу;
өлшеу мен біркелкі ӨҚ бірыңғайлығын қамтамасыз ету;
дәлсіздіктерді, ӨК жай-күйін бағалау мен бақылау әдістерін әзірлеу
эталондардан немесе үлгілік ӨҚ-дан жұмыста қолданылатын ӨҚ-ға көлемдерді беру әдістерін әзірлеу.


Фундаменталдық және тәжірибелік метрология көне дәуірде пайда болған. Ежелгі Ресейде өлшем
жүйесінің негізі Көне Греция мен Римде қолданылған көне египеттік өлшеулер бірліктері болған.
Бірліктер атауы мен олардың мөлшері арнайы құрылғыларды қолданбай, «қолмен» өлшеуге мүмкіндік
беретін. Сөйтіп, әртүрлі уақытта Ресейде ұзындық бірлігі: 
- шынтақ (қол шынтағы қайырылғаннан бастап ортаңғы саусағы аяқталғанға дейін); 
- қарыс (үлкен адамның үлкен және сұқ саусақтарының ұштары арасындағы ара қашықтық); 
- аршын (оның пайда болуы қарыстың жойылуын еліктірді – ¼ аршын); 
- сажын (орыс өлшемі = 3 шынтақ = 152 см); 
- кере құлаш = 248 см. 
Петр 1 Жарғысымен орыс ұзындық өлшемдері ағылшындармен келісімге келді: 
- дюйм («саусақ» = 2,54 см); 
- ағылшын футы = 12 дюйм = 30,48 см. 
Метрологияның қысқаша даму
тарихы
Алғашқы метрлік өлшем жүйесі 1840 жылы Францияда енгізілді. 
Оның маңыздылығын Д.И. Менделеев «халықтың үміт еткен келешекте жақындасуы» ретінде
көңіл аударған.


1954 жылы өлшемдер және салмақтар бойынша Бас конференция халықаралық қатынастарда
қолдану үшін алты физикалық шамаларды анықтады: метр, килограмм, секунд, ампер, Кельвин
градусы, свеча.
Метрологияның қысқаша даму
тарихы
1960 жылы ХI өлшемдер және салмақтар бойынша Бас конференция физикалық шамалар бірлігінің
халықаралық жүйесін (СИ жүйесін) бекітті. Оны метрология саласындағы барлық ірі халықаралық ұйымдар
қабылдады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет