М.Әуезовтың ғашықтық жырларына арналған кітаптары

М.Әуезовтың ғашықтық жырларына арналған кітаптары

• М.Әуезовтың ғашықтық жырларына арналған кітаптары М.Әуезов ғашықтық жырларын бұл кітабында «Ел поэмалары» деген атпен беріп, «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» жырымен «Қыз Жібек» жырына тоқталады. Бұларда автордың көп жылдық ғалымдық тәжірибесі, мол білімі, пәннің ерекшелігі мен тарихын жете білетіндігі айқын көрініс береді. Аталған еңбектер қазақ фольклортану ғылымын байытқан, көп мәселеге ғылыми анықтық енгізген елеулі ізденістер. Зерттеуші «Қозы Көрпеш – Баян сұлу», «Қыз Жібек» жырларының нұсқаларын салыстыра отырып, олардың халықтың өрнектерін ажыратады. Атап өтерлік бір мәнді түс автордың қазақ жырлары мен Орта Азия халықтарының қайсы бір дастандары арасында ұқсастық, үндестік барын тауып отыратындығы. Мұндай тарихи – типологиялық тәсілмен тексеру – фольклортану ғылымындағы ең жемісті әдістердің бірі. М.Әуезов «Қозы Көрпеш – Баян сұлу» жырын «Таһир - Зуһрамен»: «Алпамыспен» салыстырып көреді.Қазақ эпосының тарихи шындыққа жанасымы, жырдағы жер, су, адам аттарына куәлігі жайында қызғылықты байқаулар аз емес.

М.Әуезов өз сөзінде қазақ көркем прозасының кемелденуіне көмек берер әдеби сынының кәсібилігі, теориялық жағынан төмендігі, ойлы, орнықты сындардың жоқтығы осындай олқылықтарға алып келетініне көңіл бөледі. Қазақ өмірінің қалың оқиғаларын қамтитын бұл роман жөнінде сан түрлі көзқарастар мен пікірлер салмақтанғаны белгілі. «Сынның аты – шындықта, заты – сүйіспеншілік, айтылған достық сын жек көруден емес, сүйіспеншіліктен туады. Сын және өзара сын қоғамдық ой-сананың қозғаушы күші» екендігін кезінде Томас Манн айтқан. М.Әуезов осы ойды ұстанғаны мәлім.

М.Әуезов өз сөзінде қазақ көркем прозасының кемелденуіне көмек берер әдеби сынының кәсібилігі, теориялық жағынан төмендігі, ойлы, орнықты сындардың жоқтығы осындай олқылықтарға алып келетініне көңіл бөледі. Қазақ өмірінің қалың оқиғаларын қамтитын бұл роман жөнінде сан түрлі көзқарастар мен пікірлер салмақтанғаны белгілі. «Сынның аты – шындықта, заты – сүйіспеншілік, айтылған достық сын жек көруден емес, сүйіспеншіліктен туады. Сын және өзара сын қоғамдық ой-сананың қозғаушы күші» екендігін кезінде Томас Манн айтқан. М.Әуезов осы ойды ұстанғаны мәлім.