Microsoft Word Oқу сауаттылығы 100-нұсқа
жүктеу/скачать 4,44 Mb. Pdf көрінісі
|
O 1179 u sauattyly 1171 y 100-n 1201 s 1179 a
- Бұл бет үшін навигация:
- ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ
| 28-НҰСҚА
Құмырсқа – əәлемдегі ең көп тараған жəәндіктің бірі. Қазақ «құмырсқадай қажырлы», «құмырсқадай құжынаған», «құмырсқадай еңбекқор» деген тіркестерді бекер айтпаған. Олардың біз білмейтін қызық қыры көп. Оны ғалымдар зерттеп, бұқараға жеткізіп отыр. Құмырсқалардызерттейтінғылым – мирмекологиядепаталады. Осы мирмекологмамандардыңқұмырсқадайтынбайталаптанып, қайнағантіршіліктізерттеуінəәтижесіндебізгеолартуралыкөптегенқызықтыдеректерб елгіліболды. Құмырсқажержүзіндееңкөптарағанжəәндік. ƏӘлемдегіеңқұрметтімимекологтардыңбірі Эдвард Уилсонныңесебібойынша, бүгінжербетінде 10 квадрилиион, яғнионның 15 дəәрежесіндейқұмырсқа бар екен. Жан басынашаққанда, бірадамға миллион құмырсқадан келеді, ал жалпыүлесібарлықадамныңүлесіндей. 1. «Құмырсқадай құжынаған» тіркесінің мағынасына сай келмейтін қатарды көрсетіңіз. A)Көп, қарақұрым B)Қаптап кетті, қайнады C)Нөпір болды, ығы-жығы D)Қайнаған, қалың E)Қажырлы, еңбекқор 2.Мəәтіннің тақырыбы қандай? A)Жəәндіктер туралы B)Құмырсқалар еңбегі C)Құмырсқалар достығы D)Құмырсқалар илеуі туралы E)Мирмекологтар туралы Гүл ‒ жер бетіндегі ең сұлу жаратылыс. Гүлдердің ешкімге зияны жоқ, керісінше, айналасындағыларға шаттық пен қуаныш, көтеріңкі көңіл күй сыйлап, адам жанын жадыратып жіберетін қасиетке ие. ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ 154 Есте жоқ ерте замандарда, яғни көркемсөз өнері дамымаған, хат жазу дəәстүрі кең тарамаған кезде адамдар өздерінің сезімдерін гүл арқылы жеткізетін болған деседі. Одан бері қанша ғасыр өтсе де, бұл дəәстүр сақталып келеді. Гүлдердің сырына үңіліп көрейік. Мысалы, қызғалдақ ‒ дүние жүзінде кең тараған əәдемі гүлдердің бірі. Қызғалдақтың отаны туралы пікірталастар өте көп. Шын мəәнінде, қызғалдақтың отаны ‒ Қазақстан! Сакура ‒ Жапонияның символы болып табылатын гүл. Оның гүлдеуі адамның сана-сезімін еріктен тыс əәдемі нəәрселерді ойлауға жетелейді. Раушан гүлінің отаны ‒ Иран, ол ертеректе Персия елі болып есептелетін. Өз тілдерінде оны «гюл» деп атайды. Сонымен бірге елінде оны «гюлистан» дейді, аударғанда «раушандар бағы» деген мағынаны білдіреді. Ал Үнді еліне раушан гүлі Бабуру басшысының арқасында жерсіндірілген. Грекияға гүлді батыс елдерден келгендер əәкелген, кейін гүл махаббат пен əәдеміліктің символы саналады. Дицентра ‒ Германияда «жүрек гүлі» ретінде танымал болса, поляктар оны «Құдай-Ананың туфлиі» деп атайды, ал француздар «Жаннетта жүрекшесі» деп атаса, орыстар «жаралы жүрек» деп атайды. Ал барлық ағылшын тілділер оны «қанды жүрек» деп атайтын көрінеді. Қалай атаса да, əәр елдің осы гүлмен байланысты өз тарихтары бар. Орхидеялар əәлемнің ең əәдемі гүлі болып табылады. Адамдар орхидеяға өте ертеден-ақ қызығушылық танытып келеді. Бұл гүл туралы тарихи əәңгімелер мен жазбалар өте көп. Чарлз Дарвиннің өзі бұл гүлдің құпиясы мол гүл деп сипаттап жазған болатын. 3.Қызғалдақтың отаны A)Франция B)Ресей C)Германия D)Қазақстан E)Жапония 4.Француздар «Жаннетта жүрекшесі» деп атаған гүл A)Қызғалдақ B)Раушан C)Орхидея D)Дицентра E)Сакура 5. «Раушандар бағы» атауының шыққан жері A)Жапония B)Үндістан C)Қазақстан D)Германия E)Персия 6.«Құпиясы мол гүл» деген сипатқа лайық A)Қызғалдақ |