Microsoft Word Oқу сауаттылығы 100-нұсқа
жүктеу/скачать 4,44 Mb. Pdf көрінісі
|
O 1179 u sauattyly 1171 y 100-n 1201 s 1179 a
| ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ
378 E)Көріпкел 11.ƏӘмір Темірдің қабірі қай жерде орналасқан? A)Қайтыс болған жерінде B)Туған жерінде C)Жорықта жүрген жерінде D)Таққа отырған жерінде E)Басып алған жерінде 12.ƏӘмір Темірге неліктен Ақсақ Темір аты берілген? A)Егде шағында соғыста аттан құлап, аяғын жарақаттағандықтан B)Аяғы кем болып туылғандықтан C)Соғыс кезінде аяғына оқ тигендіктен D)Дұшпандары жек көргендіктен E)Соғыста аттан құлап, аяғын жарақаттағандықтан Жуықта Шығыс Қазақстанның Катонқарағай жəәне Күршім аудандарында 50- ден астам сұңқар мен ителгі еркіндікке жіберілді. Кезінде контрабандалық жолмен шетелдерге өтіп кеткен құстар аймаққа Біріккен Араб ƏӘмірлігінен əәкелініп отыр. Дубай қаласындағы экологиялық агенттіктің бұл жобасы əәлемде 18 жыл көлемінде жүзеге асырылып келеді. Осыған байланысты құрылған арнайы қор «Қызыл кітапқа» енген жəәне жылдан-жылға азайып бара жатқан сұңқарлардың санын қалпына келтірумен айналысады. Арабтар аңшылыққа пайдаланатын құстарды еркіндікке жіберу жөніндегі жобасын бұған дейін Қырғызстан жəәне Пəәкістан елдерінде жүргізген. Соңғы бірнеше жыл ішінде бұл ауқымды экологиялық шараға Қазақстан да қатысып отыр. Басына сəәлде киіп, ақ киімге оранған арабтардың Алтай өңіріне келуі – күнде бола бермейтін оқиға. Сондықтан болар, қонақтардың əәрбір əәрекеті мен жүріс-тұрысын бақылау көпшілік үшін қызықты болды. Саятшылық пен құсбегілік қазақтың қанына сіңген өнер болса да, арабтардан үйренетін тəәжірибе көп. Олар сұңқарды аса қасиетті құс санағандықтан, Араб ƏӘмірлігінде онымен тек ақсүйектер ғана саятшылық құратын көрінеді. Сонымен бірге, арабтың ежелгі дəәстүрі бойынша, аңшылыққа 2 жыл пайдаланылған құс міндетті түрде еркіндікке жіберіліп отырған. Өйткені, адамзат баласы жабайы табиғаттағы сұңқар мен ителгі санының азаюына залал келтірмеуі тиіс. Қазір əәлемнің бірқатар елдерінде жүзеге асырылып отырған осы экологиялық бағдарлама да дəәстүрдің негізінде жасалыпты. Біріккен Араб ƏӘмірлігіне құдай көптеген табиғат ресурстарын берген. Сондықтан да біз жабайы табиғатқа зиян келтірмеуіміз жəәне құстың санын көбейтуге болашақта да өз үлесімізді қосуымыз қажет. Арабтардың аңға шығу дəәстүрі бойынша сұңқарлар екі жылдан кейін бостандыққа жіберіліп тұрған. Өйткені соңғы 10 жылда сұңқарды браконьерлік жолмен аулап, шетелге сататындар көбейіп кетті. – Мəәселен, бүгін біз бостандыққа ұшырып жатқан құстардың барлығы біздің елдегі контрабандашылардан тəәркіленген, – деді бізге берген сұхбатында экологиялық жобаның үйлестірушісі Мұхаммед Салих. Араб ƏӘмірлігінде сұңқар мен ителгіні əәлемдік деңгейде қорғау жөніндегі бағдарламаға мемлекет жан-жақты қолдау жасап тұрады. Құстарды бостандыққа |