Монография \ 3 «санат» а л м п и 1мп &5,O0 L


BipaK,  олардыц  эркайсысын 6i3



Pdf көрінісі
бет82/298
Дата29.01.2022
өлшемі12,37 Mb.
#24525
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   298
BipaK, 
олардыц 
эркайсысын 6i3 езше тэн куштарлыкгары, езше тэн тагдыры 
тагысын  тагылары  бар  айрыкша  адамдар  ретшде  кдбыл- 
даймыз” *.  Сондыкган болса керек,  Пушкиннщ замандас- 
тары оныц Онегинш “белгш 6ip элеумегпк куиггщ мэншщ 
жиьштыгы”  деп  кдраган  жок,  сол  кездеп  дворян  жаста- 
рыньщ Tipi ©K±Jii icnerri типтгк тулга деп таныды.  Онегин- 
нщ “ез басым, — деп жазды Бестужев Пушкинге, — ещмде 
мыцын кердгм”**.
Эр жазушыныц творчестволык лабораториясын зертте- 
ген адам онын eMip шындыгын керкем жинакгау, яки эдеби 
6ейнелерд1 типтещцру эрекеп,  кебше,  эр  типке прототип 
табудан  басталганын  байкдр  efli.  М.Эуезов  эпопеясыныц 
эр титнщ ем1рде модел1 — прототит болтан. С.Мукдновтьщ 
Амантайыныц  туп  теркЬй  Амангелдще  жатса,  Балуан 
Шолагы  —  Балуан  Шолактан,  Шокдны  —  Шокдннан, 
Сэкеш  —  Сэкеннен  туды.  F.MycipenoBTiH  Акдны  мен 
Кдйрошы  да  солай.  Ал  Х.Есенжанов  трилогиясындагы 
типтер  ше?  Бэршщ  непзшде  прототип  жатыр.  Задьщца, 
прототип  реалистис  шыгармалардагы  керкем  бейнелердх 
нанымды етудщ, шындыкгы шынайьшаудьщ куралы секида.
Дэл осы себептен болуга тшс, кыл калам шеберлер1 мен 
сез  зергерлершщ б1ркдтары ездер1 енерде жасамак болтан 
типтерге емгрден эдеш прототишн Аздеген.  Мэселен, Лео­
нардо да Винчи Иуданыц прототишн Аздеп, Флоренцияныц 
тукшр-тукшрш тугел тштш шыккдн.  Федотовтыц  “ Майор 
кудалытына”, Репиннщ “Бурлактарына” прототиптер i3fleyi 
де  осыган уксас.  Ибсен прототип  суретпиге  кандай  керек 
болса драматургка да  сондай керек  екенш айткдн.  Лесков 
керкем шыгарма жазбас бурын езшщ эркщпан “жан дуние- 
сгмен кез тартып, кещл уйытар Tipi Kicmep” 1здеп журетшш 
мойындаган.
Мундай  эрекет  реализмге  дешн  шынында  да  сирек 
ушырасады: классицизм мен романтизм екшдер! прототшт

Эдебиет  пен  енердеп  типтшж  туралы  мэселе  жайында.  “ Кдзак 
едебиети”  газе-п,  1956,  №  3.
** 
А.А.Бестужев  —  Мартнский.
  Соч.,  в двух томах. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   298




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет