14
ауыстырып қолдануға болмайтындығы) жəне
қолдану тұрақтылығы
(фразеологизмдердің үнемі даяр қалпында қолданылуы).
Фразеологизмдердің аталған белгілері туралы да қате қолданыстар бар.
Аталған үш белгі Қазақ тілінің фразеологиялық сөздігінің 690-бетінде
м
ағына тұтастығы, тіркес тиянақтылығы, қолдану тиянақтылығы
деп,
екі рет
тиянақтылығы
сөзі қайталанып кеткен. (Бұл
негізін-
де корректор қатесі болу керек). Дəл осы беттің үшінші абзацында
тұтастық, тұрақтылық, тиянақтылық
ФЕ-нің басты, негізгі бел-
гісі дегенде
… деген сөйлемнен бастап дұрыс қолданылған. Аталған
кемшілік І.Кеңесбаевтың
Қазақ тіл білімі туралы зерттеулер (
1987)
деген еңбегінің 204 бетінде сол күйінде тағы да қайталанып басылып
кеткен. Өкінішке орай, көптеген фразеолог зерттеушілер қате қолданған
белгілердің түрлерін оқу құралдары мен монографиялық сияқты біраз
еңбектерде, жазып жіберген [Қ.Қалыбаева, С.Сəтенова, Н.Уəлиұлы,
Г.Смағұлова].
Қазақ тіл білімінде фразеологияның зерттеу нысанының тақырып аясы
кеңіп, жан-жақты, терең ізденістердің нəтижесінде жаңадан жасалған
терминдер қалыптаса бастады. Бұлар ғылыми айналымға еніп, тұрақтала
бастады.
Мəселен, фразеологизмдердің сырт тұлғасы жағынан жарыспалы екі
қатардан тұратын:
ұзында өшті //қысқада кекті, ақ дегені алғыс // қара
дегені қарғыс, отырса опақ // тұрса сопақ
т.б. тіркестерді І.Кеңесбаев
«өзгеше бір копуляция жолымен салаласа тіркескен
Достарыңызбен бөлісу: