Монография «Елтаным баспасы»



Pdf көрінісі
бет64/162
Дата21.12.2023
өлшемі13,68 Mb.
#141913
түріМонография
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   162
Байланысты:
httpswww.kaznu.kzcontentfilespagesfolder21141Verstka.pdf

тұсауыңды кеспеген
 екен ғой сенің, – деді Нұржан. 
/С.Ад./. 
• 
Биттің қабығындай кітапты өз қаржысына шығарып, демде де-
меуші тауып, əлгі кітаптың
 тұсау кесерін жасау
, машина мініп, 
тірі классик атанатындар аяғын тартар ма еді? /Ж.Боранбай/.
• 
Кеше бизнес орталығы болып табылатын осы ғимараттың 
тұсау кесер
 рəсімі өтті. /А.Ақшамы/.
Жаңа фразеологизмдердің пайда болуы мына төмендегі экстра-
лингвистикалық факторларға байланысты:
Ë
қоғамда болып жатқан əлеуметтік жəне саяси оқиғалар: елдегі са-
яси тынышсыздық, «қайта құру», посткеңестік кездегі күнкөріс үшін 
адамгершілік-моральдық сипаттың өзгеруі тілде де көрінеді. Мысалы, 
«жаңа қазақ», «түнгі көбелек», «көкек ана» т.б. ; 
Ë
урбанизация кезінде дала тілінің қала тіліне қарай жағымсыз əсерге 
ұшырауы, варваризмдердің, жаргондардың тілдік қолданысқа жаппай 
енуі. Мысалы, «базар жоқ», «косякқа кіру», «крышасы бар»; 
Ë
қылмыстық факторлардың нəтижесінде адамдардың моральдық 
азғындауы, қылмыстың көбеюі де тілде дөрекі стиль элементтері дис-
фемизммен еркіндікке ие болады. Мысалы: «шеккіш», «наркоша» – 
нашақор; «нары», крытая» – түрме; «шөп», «травка» – марихуана т.б.
Ë
масс-медиялық деректер: 
«жас жұлдыз», «жұлдыз ауруы», «қара пиар», «ақ пиар», «лақтырып 
кету».
Мысалы:
• 
Айтыс өнерінде тұсауын кескен Еркіннің тыңдарманның 
таоап-талғамына сай, жүрек баурайтын əндер орындап жүрген 
жас жұлдыз 
екеніне дау жоқ. («ЖА»).


94
• 
Қазір қазақ эстрадасында көпшілік жас таланттарымызға тəн 
бір ауру бар. Мойындасақ та, мойындамасақ та ол – 
жұлдыз 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   162




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет