Монография «Елтаным баспасы»


КІРІСПЕ 1. Фразеологиядағы жарыспалы терминдер



Pdf көрінісі
бет9/193
Дата06.01.2022
өлшемі14,19 Mb.
#16567
түріМонография
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   193
КІРІСПЕ
1. Фразеологиядағы жарыспалы терминдер
жəне олардың бірізділігі 
Фразеология  –  тұрақты  тіркестерді  (кең  мағынада)  зерттейтін 
лингвистикалық пəн. Сондай-ақ тілдердегі фразеологизмдерді қарас-
тыратын тіл білімінің дербес саласы. 
Тіл  білімінде  (көбінесе  еуропа,  славян  зерттеушілері)  фразеоло-
гизмдерді түрлі топтастырулары бойынша қазіргі бөліп қарастырғанына 
қарай, қазақ тіліндегі мысалдарымен көрсетсек: 
идиомдар (ит мініп ирек қамшылау, мұрнынан есек құрты түсу, 
ит арқасы қиянда, түкіргі жерге түспеу, түйе үстінде сирақ үйту)
мақалдар (еңбегіне қарай өнбегі, орамал тон болмайды, жол болады
ер – елдің иесі, əйел – үйдің киесі); 
мəтелдер  (тегін адам таз болмайды, бір тауда бір киік, итке 
мылтық не керек, əркім өз ботасын үкілейді); 
Бұларға  қосымша  дəстүрлі  топтастыруда  қанатты сөздер  (еңбек 
етсең ерінбей тояды қарның тіленбей, сөзі жоғалған жұрттың өзі 
жоғалады,); 
коллокациялар  (жанды сөз, су мұрын, шикі өкпе, құдайы қонақ 
т.б. – дəстүрлі фразеологиялық тізбектерге қоса шешім қабылдау, билік 
коридоры, ақпараттық соғыс т.б. мысалдар); деп бөледі.
Қазіргі фразеологиялық концепцияларда басқа топтары да, мəселен, 
орыс тіл білімінде грамматикалық фразеологизмдер (біз қайтала-


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   193




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет