29 —сурет. Сүтқоректі жануарлар іштөлдерінің ұрық қабықтары А, Б — сиыр
іштөлінің ұрык қабықтары; В — бие іштөлінің ұрық қабықтары
1 — іштөлі, 2 — іштөлі журегі, 3 — іштөлі бауыры, 4 — іштөлі ішектері, 5 — іштөлі
сарыуыз қапшығының тамырлары, 6 — қолқа (аорта), 7 — кіндік венасы, 8 — кіндік
артериясы, 9 — сарыуыз қапшығы, 10 — несепқабық, 11 — қағанақ, 12 — бүрліқабық, 13
— қағанақ қуысы, 14 – несепқабық куысы, 15 — бүрліқабық куысы, 16 — трофобласт
бүрлері, 17 — котиледон бүрлері, 18 — алланто-хорион, 19 — алланто-амнион, 20 —
амнио-хорион, 21 — хорион бүрлері, толык сызык, — эктодерма, пунктирлі сызық —
энтодерма, нүктелі сызык, —мезодерма.
Қағанақ
(амнион)
—
қағанақты
жануарларда
(құстар
мен
сүтқоректілерде) жақсы дамыған ұрық қабығы. Ол ұрықты сыртынан қаптап,
оның дамып өсуіне қолайлы сулы орта түзумен қатар, үрықты кеуіп қалудан
сақтап жəне əр түрлі механиқалық əсерлерден қорғап, қорғаныс кызмеұлпа
82
атқарады. Құстардың жұмыртқадағы ішбалапандары - эмбриогенездің 16-17
тəуліктерінде қағанақ сұйығын жұтып, қоректік зат реұлпаде пайдаланады.
Қағанақ ұрық ценесінің сыртқы жағындағы эктодерма мен мезодерма
спланхнотомының кдбырғалық (париетальды) жапырағынан дамып, ұрықты
сыртынан қоршай өскен қағанақ қатпарларының қосылуынан пайда
болады. Оның ішкі беұлпа астарлайтын эктодерма жасушалары қағанақ
қуысына сүйық бөледі. Ал қағанақтың сыртқы париетальды мезодерма
қабаты несепқабықтың сыртқы висцеральды мезодерма қабатымен бірігіп,
қан тамырларының торлары жақсы дамып жетілеұлпа алланто-амнион
қабатын құрайды.
Достарыңызбен бөлісу: |