мезодерма  нефрогонадотомынан

қабаттары  мен  олардың  қабырғалық  бездері,  мезодерма  спланхнотомынан 

сірлі  қабықтар  (өкпеқап,  жүрекқап  жəне  енқаптағы  сірлі  қабықтар,  ішперде) 

жəне  олардың  туындылары  (париетальды  жəне  висцеральды  жапырақтар, 

шарбылар,  байламдар,  шажырқайлар,  үңгілер),  жүректің  миокард  жəне 

эпикард 

бүйрекүсті 

безінің 

қыртысты 

заты 

дамиды. 

борпылдақ  жəне  тығыз  дəнекер  ұлпалары,  шеміршек  жəне  сүйек  ұлпалары 

дамып жетіледі. 

Органогенез  сатысында  ұрықжапырақшаларынан  дамыған  ұлпалар 

қызметтік  жағынан  бір-бірімен  өзара  тығыз  əрекеттесе  байланысып, 

мүшелерді (ағзаларды, органдарды) құрайды. Құрылысына сəйкес жануарлар 

организміндегі  мүшелер  əр  түрлі:  түтікше,  паренхималы  қомақты,  қабатты 

мүшелер  болып  ажыратылады.  Организмде  белгілі-бір  қызметті  атқаратын 

мүшелер  бірігіп,  мүшелер  жүйелерін  құрайды.  Эмбриогенездің  бұл  сатысын 

системогенездеп атайды. 

Системогенез  сатысында  іштөлі  мен  ішбалапан  организмдерінде 

құрылысы  құрделі,  бір-бірімен  үйлесімді  қызмет  атқаратын  мүшелер 

жүйелері  (сүйектер,  бұлшық  еттер,  тері  жабыны,  ас  қорыту,  тыныс  алу,  зəр 

бөлу,  аталық  жəне  аналық  көбею,  жүрек-тамырлар,  эндокринді  бездер, 

жүйке,  сезім  мүшелер  жүйелері)  қалыптасып,  сыртқы  пішіні  мен  ішкі  дене 

құрылысы ересек дарақтарға ұқсас ұрық дамып жетіледі.