Проксимальды бөлімнің жоғарғы ирек бөлігі бүйрек денешігі
қапшығының сыртқы қабатынан басталады. Ол бүйрек денешігі маңыңда
иректеліп, бүйректің қыртысты аймағы затынан бозғылт аймаққа қарай
төмендеп, түзу бөлікке ауысады. Проксимальды өзекшенің қабырғасын
бірқабатты текше тəрізді эпителий құрайды. Оның орташа диаметрі 60 мкм.
Эпителиоциттердің
апикальды
бетінде
плазмолеммадан
түзілген
микробүрлер жəне олардың астындағы цитоплазмада лизосома тəрізді
көпіршіктер болады. Жасушалардың базальды бөлігінде тігінен тізбектеле
орналаскдн митохондриялар мен олардың аралықтарындағы плазмолемма
катпарларынан базальды жолақ түзіледі. Эпителиоциттердің апикальды
бетіндегі микробүрлер мен көпіршіктер эпителий жасушаларының алғашқы
несеп құрамындағы организмге керек заттарды белсенді түрде кері сорып,
қосымша қорытып жатқандығының, ал жасушалардағы базальды жолақ,
керісінше, эпителиоциттердің зат алмасу процесі нəтижесінде түзілген соңғы
ыдырау өнімдерін қосымша несеп құрамына шығаратыңдығының белгісі.
Демек, проксимальды өзекшеде алғашқы несептің құрамындағы керекті
заттар кері организмге сорылып (реабсорбция), керек емес ыдырау өнімдері
қосымша несеп құрамына шығарылады. Реабсорбция арқылы проксимальды
332
өзекше қабырғасымен алғашқы несептен судың 85% -ы, глюкоза, керекті
электролиттер, амин қышқылдары, витаминдер кері сорьшады.
Жіңішке бөлімді проксимальды бөлімнің төмендеген түзу бөлігі түзеді.
Оның диаметрі 13-15 мкм, қабырғасын бірқабатты жалпақ эпителий құрайды.
Бұл бөлімде негізінен су кері сорылады.
Достарыңызбен бөлісу: |