C) ғұндар
D) аландар
E) үйсіндер
2. Ұлы Қытай қорғанының негізін салушы, Цинь империясының алғашқы императоры
A) Цинь Ши
B) Ван Ман
C) Шан Ян
D) Янь Цзянь
E) У Ди
3. Қорған сарбаздарының қауіп-қатер туралы күндіз хабарлама беру түрі
A) садақ оғымен ату
B) алау жағу
C) дыбыстық дабыл соғу
D) шабармандарды жіберу
E) түтін түтету
4. Ежелгі Қытай жерінде қидан тайпалары құрған империя
A) Суй
B) Тан
C) Мин
D) Чжоу
E) Ляо
5. Алғашында «айдаҺар жері», «тосқауыл» атанған Ұлы Қытай қорғанын батысқа қарай ұзартудағы Хань әулетінің мақсаты
A) құл саудасына тыйым салу
B) сауда керуендерін қорғау
C) қытайлықтардың көшуін шектеу
D) ішкі тартыстарды азайту
E) моңғол агрессиясына тойтарыс беру
МАЙЯ ӨРКЕНИЕТІ
Майя - құшағына бiрнеше ұлтты басқан, тiлi мен дәстүрi, құдайы ортақ ұлыс. Негізінен атақонысы болып саналатын жер - Мексиканың, Гватемаланың, Белиз бен Гондурастың, Сальвадордың шалғай қалың орманды өлкелерi едi. Майялықтардың Чичен-Ица, Копан, Ушмаль, Тикаль тәрiздi қалалары ашылған. Ушмаль қаласының атауы «үш рет қайта салынған» дегенді білдіреді.
Көлемi бес-алты метрден асатын сарай қабырғалары мен алып мүсiндер күрделi жазбалармен өрнектелген, алайда зерттелмей және оқылмай келді. ХVII ғасырда Еуропада шiркеу мен дiнбасылар тарапынан мұндай түсiнiксiз және мистикалық құдiретке ие жазуларды оқуға мүлдем тыйым салынды.
Майялардың iшiндегi жиi-жиi болатын шабуыл - олардың даму мүмкiндiгiне де кедергi келтiрдi. Зерттеушiлер, тiптi өркениеттің ыдырап кету себебiн, ең бiрiншi, соғысқұмарлығына қатысты сабақтастырады. Дәлелі, зираттар мен қазба жұмыстарында табылған соғыс құралдарымен қатар, тiптi, мүсiн және архитектуралық заттарының өзiнен қиналып өлгелi жатқан тұтқындардың бейнесiн жасады.
|
Жалпы зерттеушiлер, бұл өркениеттің құрып кету себептерi ретінде: 1) халық саны көбейiп, ішінара соғыстары түбiне жетуі, 2) ұзаққа созылған құрғақшылық, 3) Америка құрлығының ашылу кезеңi т.б. атайды.
|
|
1. Майя өркениетінің атақонысы болып саналатын елдердің бірі
A) Парагвай
B) Бразилия
C) Мексика
D) Уругвай
E) Куба
2. «Үш рет қайта салынған» дегенді білдіретін майялықтардың қаласы
A) Чичен-Ица
B) Копан
C) Мохенджа-Даро
D) Ушмаль
E) Тикаль
3. Майялықтардың жазба ескерткіштерінің ұзақ уақыт зерттелмеу себебі
A) жазба ескерткіштері мүлдем болмауы
B) зерттеушілерді қызықтырмауы
C) маяйлықтардың ұрпақтарының қарсы болуы
D) жазба ескерткіштердің сақталмауы
Достарыңызбен бөлісу: |
