Н. И. Ильминский


түйс ну болғандықтан, қазақ фонетикасының ек нш зерттел м дәу р н төл зерттел м



Pdf көрінісі
бет3/5
Дата27.06.2023
өлшемі0,92 Mb.
#103514
түріҚұрамы
1   2   3   4   5
Байланысты:
Бөж 1

түйс ну болғандықтан, қазақ фонетикасының ек нш зерттел м дәу р н төл зерттел м
(
интуитивная фонетика)
дәу р деп атаймыз. Өйткен өзге ұлт зерттеуш лер н ң түйс н м не л не бермейт н,
қазақ т л н ң өз не ғана тән фонетикалық құбылыстардың басы ашылып, казақ
жазуының өз нд к үлг с қалыптастырылды. Шын мағынасындағы қазақы фонетика
ғылымы бастау алды. Оның басты құндылығы осында.
ХХ ғбасындағы зерттел мдер


ХХ ғек нш  жартысындағы
зерттел мдер
Қазақ фонетикасын зерттеуд ң үш нш дәу р ХХ ғасырдың 50-70-жылдары болды. Қазақ т л
дыбыстарын фонем мәртебес нде қарастырудың нәтижес нде қазақтың төл сөздер н ң жа-
зылымына орыс т л н ң и, у, я, ю, щ таңбалары енг з л п кетт . Мұның өз қазақ т л н ң морфем, буын
және тасымал жүйес н бұзып кетт .
Үш нш дәу рге тән жет ст к деп, әлеми т лтаным ұстанымдарымен таныс болып, қазақ
фонетикасының құрылымын б ршама қамтыған алғашқы «академиялық фонетиканың»
қалыптасқанын айтамыз.
Ал қазақ т л н ң дыбыс жүйес н түгелдей фонема мен сөзд к екп нге тел п қарастырғанын, соның
нәтижес нде қазақ т л н ң мор- фем, буын және тасымал жел с не, ең бастысы, қазақ сөз н ң
айтылым әуез не нұқсан келт рген н, әрине, құптай қою қиын.
10
Үш нш дәу р зерттеуш лер н ң қолданған ғылыми әд с фонема- лық талдау болғандықтан, қазақ
фонетикасының үш нш зерттел м дәу р н екп н-фонемалық зерттел м (акцентно-фонемная фонети-
ка) дәу р деп атаймыз. Өйткен нег зг зерттеу әд с рет нде екп н мен фонемалық талдау алынды.


Қазақ фонетикасын зерттеуд ң төрт нш дәу р ХХ ғасырдың 70-90-жылдары
мен ХХІ ғ. басы болып отыр. Бұл кезде ғасыр басын- дағы қазақ


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет