5.3 Басшыңыздың кім екенін айтыңыз, ... бұл сізге қалай
әсер ететінін біліп аласыз
Сіз өзіңіздің басшыңыз қандай типке жататынын білесіз бе?
Сіз мұны міндетті түрде білу керексіз, өйткені қызмет бойынша
көтерілуіңіз белгілі бір деңгейде осыған байланысты. Неміс
психологы М. Эйхбергер басшымен қатынас құруға мынадай
ұсыныстар береді:
– сіздің жеке басшыңыз қандай типке жататынын біліп алы-
ңыз. Жуықтап алғанның өзінде алты типтің біреуіне жатқызы-
ңыз: «патриарх», «үлкен әпке», «деспот», «темір бикеш», «ди-
летант», «жалғыз-жауынгер»;
– басшымен қарым-қатынас құрудың дұрыс формаларын
іріктеңіз. Сіздің мықты жақтарыңызға оның зейінін қалай ауда-
руға болады? Онымен дауласу қандай болуы мүмкін? Оны не
ренжітуі мүмкін?
Назарларыңызға басшылардың типологиясы мен олармен
дұрыс қатынас құру бойынша кеңестер беріледі.
1. «Деспот»
Ол үлкен жиналыс алдында өзінің қарамағындағыларды
даярлау «білігімен» сипатталады. Ереже бойынша, оның автори-
тарлық стилінің астарында жалғыздық, өзін жеке толыққанды
сезінбеу кешені немесе шектен тыс талап қою жатады. Ол өзінің
кемшіліктерін аса қаталдықпен жасырады.
Мұндай басшымен денсаулығыңа зиян келтірмей қатынас
құрудың екі мүмкіншілігі бар: одан қашу арқылы құтқарылу
немесе оның ауыр ескертулерін жүректен өткізбеу.
Неге көңіл бөлу керек? Есіңізде болсын, сіз әлсіз, өзіне се-
німсіз тұлғамен жұмыс істейсіз. «Екінің бірі басшы бола бер-
мейді» деген провокаторлық пікірлерден сақ болыңыз. Сізге
қиын болса да, сіздің қарсыласыңыз өзін сіздің алдыңызда «пат-
ша» сезінетіндей тырысыңыз.
Басшыны не ренжітеді? Сіздің «барлығын-жақсы-білуіңіз».
«Менікі бәрібір дұрыс» дегендей сөздер оны ашуландыруы мүмкін.
Өзіңіздің қабілеттеріңізге оның зейінін қалай аудару керек?
Бұл оңай емес. Ең жақсы шығу жолы – дұрыс жеке іс-әрекет-
тер.
332
Өзіңіздің идеяларыңыз бен қызығушылықтарыңызды қалай
сақтауға болады? Іскерлік деректермен, дәлелдемелермен. Егер
жауап ретінде сізге айқайласа немесе дөрекі сөйлесе – өзіңіздің
реніш сезімдеріңізді мүлдем білдірмеңіз. Көз жасына ерік
берген адам жеңіледі.
2. «Патриарх».
«Патриарх» фирма үшін не жақсы екенін тек қана өзі білеті-
ніне толық сенімді. Ол өзінің қол астындағылардан өзі ұсынған
бағытты сөзсіз қабылдауын күтеді. Жетекшіліктің авторитарлық
стиліне қарамастан, басшы ұжымда мойындау мен махаббатқа
бөленеді. Оны кәсіби құзыреттілік пен қамқорлығы үшін баға-
лайды. «Партиарх» өзінің әріптестерінің мәселелері туралы
біледі, оларды шешуге өзінің кеңестері мен ісі арқылы қаты-
сады.
Неге көңіл бөлу керек? Сіз басшыңыздың әкелік инстинкті
мен оның «эгосын» оның есігі ашық тұрған кабинетіне жүгіріп
келіп, сіз үшін қандай да бір маңызды іс бойынша кеңес сұрау
арқылы таңқалдырасыз.
Бастықты не ренжітеді? Басшыңызбен алдын ала кеңеспей
өзіңіздің қалауыңызша жасаған әрекеттеріңіз.
Өзіңіздің қабілеттеріңізге оның зейінін қалай аудару керек?
Кәсіби міндетіңіз бойынша орнатылғаннан көп жетістікке жету
арқылы. Оның сөзбе сөз айтып отыруының орнына құжаттарды
құруға өз қызметіңізді ұсыныңыз. Құжат жобасын басшының
қалауынша жасаңыз. Басшыны бұл істен босату арқылы оның
«МЕНін» жоймайсыз.
Достарыңызбен бөлісу: |