Национальной академии наук республики казахстан

№4. 2013  
 
 
131 
Мемлекеттің  жалпы  қаржылық  жоспарлаудың  жəне  оның  маңызды  құрамалы  буыны – бюджеттік 
жоспарлау,  яғни  барлық  халықшаруашылығын  жоспарлаудың  органикалық  бөлшегі  болып  табылады. 
Сонымен  қатар,  қаржы  ресурстары  басқарудағы  бюджеттік  жоспарлаудың  рөлі  өте  зор,  себебі  ол  тек 
қана  бюджеттің  кірістері  мен  шығындарының  жоспарын  құруы  жəне  оларды  атқаруы,  яғни  төлемдер 
бойынша міндеттемелер тағайындау мен бюджеттік қаржыландыру көлемін анықтаумен шектелмейді. 
Бюджеттің  басқа  қаржы  жоспарлар  ішінде  алатын  ерекше  ахуалы  бюджеттік  жоспарлауға  жалпы 
мемлекеттік  мəн  береді.  Ол  мемлекеттік  басқаруды  реформалау  мен  биліктік  өкілеттілікті 
орталықсыздандырудың  барлық  бюджеттік  процеске  қатысушылар  арасындағы  қаржылық  жəне 
бюджетаралық  қатынастырды  жетілдіру  байланысында  жəне  мемлекеттік  шығындарды,  олардың 
формалары мен қаржыландыру əдістерін ұтымдылауда білінеді. 
Бюджеттік жоспарлау қаржылық жоспарлаумен, бюджеттік  арнаулардың мақсаттық сипаттарымен, 
резервтердің  барлығымен  жəне  кірістер  мен  шығындардың  теңгерушіліктерімен  өзара  байланыс 
талаптарына  сəйкес  болуы  тиіс.  Жоспарлау  процесінің  негізгі  мақсаты – ол  төлемдердің  əрбір  түрі 
бойынша  салықтар  мен  басқа  да  кірістердің  жылдық  түсімін  анықтау  жəне  əртүрлі  деңгейдегі 
бюджеттер арасында кірістерді дəйекті бөлісін қамтамасыз ету. Кірістер мен шығындарды басқарудың 
тиісті өкілетті органдардың мемлекеттік бюджетке салықтар мен төлемдердің түсуін болжамдау, талдау 
мен  бақылау  жөніндегі  жұмыстарын  ұйымдастыру  мен  басшылық  ету,  бюджеттік  құралдарды  тиімді 
жұмсау  жəне  мемлекеттік  бюджеттің  кірістік  пен  шығындық  бөлімдерін  атқару  жөнінде  есеп 
дайындаумен тұжырымдалады. 
Мемлекеттік бюджетті жоспарлау процесінде келесі негізгі мақсаттар шешіледі: 
• 
Орталықтандырылған  жəне  орталықтандырылмаған  қаржылық  жоспар  арасындағы  қажетті 
арақатынас пен жалпы қаржылық қатынастарды анықтау; 
• 
Бюджеттік  процесінің  əрбір  қатысушыларының  елдің  дамуын  қаржылық  қамтамасыз  етудегі 
қатысу дəрежесін тағайындау; 
• 
Қаржы  ресурстарының  жалпы  көлемін  тағайындау  мен  оларды  мемлекеттік  мекемелер  мен 
бюджеттік бағдарламалар əкімшіліктері бойынша бөлу; 
• 
Салалар,  іс-əрекет  салалары  мен  экономика  секторларының  қаржы  жоспарлары  негізінде 
мемлекеттік  бюджет  кірістерінің  жалпы  көлемі  мен  əртүрлі  көздер  арқылы  түсетін  кірістер  көлемін 
анықтау; 
• 
Бюджеттің жалпы жəне  шығын түрлері бойынша шығындар көлемін анықтау. 
Бюджетті  жоспарлау  процесінде  осы  мақсаттарды  шешу  бөлек  бюджеттер  арасында  мемлекеттік 
бюджеттің кірістері мен шығыстарын тиімді бөлуді, əрбір бюджеттің нақты теңгерушілігін, жыл бойы 
кірістердің  бірқалыпты  түсуін  жəне  қарастырылған  шараларды  уақытында  қаржыландыруды 
қамтамасыз  етеді.  Сонымен  бірге  мемлекеттік  материалды  жəне  қаржы  резервтер,  жоспарларды 
орындау мен бюджетті атқару барысына қаржылық бақылау қарастырылады. 
Мемлекеттік  бюджетті  болжамдау  маңында  бюджеттің  кірістік  жəне  шығыстық  бөлімдерінің 
дамуының  ықтимал  бағыттарына  нақты  бағаларын  анықтау  процесі  түсіндіріледі.  Бұл  экономика 
дамуын болашақ жоспарлауына негізделеді, себебі натуралды көрсеткіштердің болашақ өсуінің есепсіз 
бюджеттік ресурстарды сапалы ғылыми болжамдау мүмкін емес. 
 Мемлекет  пен  аймақтың  əлеуметтік  бюджеті  əлеуметтік  саясатты  қаржыландырумен  байланысты, 
яғни басты құраушысы халықтың əлеуметтік топтарын қосатын жəне əлеуметтік салалардың дамуы.  
     Халықты əлеуметтік қорғау салаларында мемлекеттің бюджеттік саясатының маңызды міндеттері 
болып елдің мемлекеттік əлеуметтік кепілдіктерін жұмысбастылық, еңбекақы, табыстар мен əлеуметтік 
қызметтер саласында қаржылай қамсыздандыру табылады. 
     Өтпелі  экономикалы  Қазақстанға  бұл  міндеттер  елдің  халқының  ең  аз  мөлшердегі  əлеуметтік 
кепілдіктерін  республикалық,  аймақтық  жəне  жергілікті  бюджет  арқылы  қаржылай  қамтамасыз  ету 
ретінде қатысады.                     
     Халықтың  əлеуметтік  қорғауын  қаржыландыру  өмірдің  қиын  жағдайына  тап  болған,  кембағал 
азаматтарға  əлеуметтік  көмектерді  ұйымдастыруға  бағытталған  бюджет  ресурстарының  жиынтығын 
қосады.  Өтпелі  кезеңде  бұл  міндеттер  мемлекеттік  жəне  жергілікті    басқарудың  барлық  деңгейіндегі 
Қазақстан халқының əлеуметтік көмектер қызметін қалыптастырумен байланысты.  
     Мемлекеттің жəне аймақтардың əлеуметтік бюджеті сондай-ақ, əлеуметтік ортадағы салалардың 
маңызды  қолдау  мен  қаржыландыруға  ағымдағы  жəне  күрделі  шығындардың  жиынтығын  қосады: 
білім,  мəдениет,  өнер  жəне  жаппай  ақпарат  құралдары,  денсаулық,  денешынықтыру  мен  спорт, 
əлеуметтік қамсыздандыру, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық. 

Известия Национальной Академии наук Республики Казахстан  
 
 
   
132  
     Əлеуметтік ортадағы салалар қатарының салықтық-қаржылық саясатының ерекшеліктері табиғи 
монополияның  бар  болуымен  байланысты:  жолаушылар  көлігі,  байланыс,  тұрғын  үй-коммуналды 
шаруашылық.  Бұл  салаларда  кəсіпорын-монополистерінің  қызметтерін  мемлекеттік  реттеу  қажет: 
кəсіпкерлік  қызметтерді  шектеу,  бағаны  реттеу,  тарифтер,  алынған  пайдалар,  өндіріс  ауқымы,  қызмет 
саласы. Батыс Еуропаның көптеген елдерінде қызметтер саласында табиғи монополиялар мемлекеттік 
меншіктің  жəне  мемлекеттік  кəсіпкерліктің  объектісі  болып  табылады:  пошта,  телевидение,  өндіріс 
жəне  халықты  газбен  қамту,  электроэнергия,  теміржол  мен  əуе  көлігі.  АҚШ-та,  Жапонияда  аталған 
салаларда  (поштаны  қоспағанда)  табиғи  монополистердің - жеке  компанияларының  қызметтерін 
мемлекеттік реттеу кеңінен қолданылады. 
     Алайда  қаржылық  механизмі  неғұрлым  маңызды  ерекшеліктері  əлеуметтік  орта  салаларында 
қызметтің  нарықтық  емес  секторын  қаржыландырумен  танылады.  Бұл  салалардың  қызметтері 
мөлшерлері  жағынан  маңызды  мемлекеттік  секторлар  мен  бюджеттік  қаржыландырудың  болуымен, 
олардың  ұйымдары  мен  мекемелерінің  жұмысына  жəрдем  ақша  бөлдірумен  байланысты.  Осы 
салалардың қаржылық ресурстарының көздері болып кəсіпорындар мен халықтың əлеуметтік төлемдері 
жəне салықтық түсімдері табылады. 
     Өзінің қаситі жағынан таза қоғамдық игіліктерге едəуір жақын қызметтер, қоғамдық секторларда 
жүргізіледі жəне мемлекеттік бюджеттен (мемлекеттік мектептер, колледждер, жоғары оқу орындары, 
ұлттық  жəне  муниципалдық  мұражайлар,  кітапханалар,  мемлекеттік  медициналық  мекемелер) 
қаржыландырылады, негізінен тегін ұсынылады. 
      Аралас-қоғамдық  игіліктер  болып  табылатын  қызметтер  жеңілдікте  ақылы  негіздегі  жеке 
коммерциялық  емес  немесе  мемлекеттік  ұйымдармен  ұсынылады,  аралас  мемлекеттік-нарықтық 
қаржыландырудың объектісі  болып табылады, оның ішінде мемлекеттік тікелей жəне жанама жəрдем 
ақша (салықтық жəне несиелік). 
     Нарықтық экономикалық жағдайда əлеуметтік-мəдениет кешенін қаржыландыру механизмі одан 
басқа  едəуір  дəрежеде  бағытталған  немесе  ымырашыл  нарықтық  экономика  қағидаларындағы,  немесе 
əлеуметтік  нарықтық  шаруашылық  қағидаларындағы  мемлекеттің  саясатына  байланысты.  Əлеуметтік 
ортаның  қатысты  бұл,  бірінші  жағдайда  əлеуметтік-мəдениет  қажеттіктерді  қанағаттандыру 
басымдылығы  нарыққа  берілетіндігін,  ал  мемлекет  тек  нарықтық  негізде  кімнің  қажеттіктері 
қанағаттандырылмағандарды  сақтандыратынын  білдіреді  (жұмыссыздар,  зейнеткерлер,  кембағалдар, 
мүгедектер).  
     Аймақтық  жəне  жергілікті  əлеуметтік  бюджеттерді  қалыптастыруда  жалпы  ұлттық  бюджеттің 
жəрдемақысы  маңызды  рөл  атқарады,  оның  ішінде  мемлекеттік  бағдарламаларды  қаржыландыру. 
Сөйтіп, демократиялық мемлекет қоғамдық ресурстарды тең құқылы дауыс беру негізінде көпшіліктің 
еркіне  сəйкес  саяси  механизм  арқылы  қоғамдық  таңдауды  бөледі,  көп  дəрежеде  əлеуметтік  əділдік 
қағидасына  жауап  береді.  Салықтық  механизм-трансферттік  төлемдер  жүйесімен-тұтынушылар  мен 
өндірушілердің жəрдем жəрдем ақша,сондай-ақ,əлеуметтік қызметтерді тегін жəне жеңілдіктерді ұсыну 
əртүрлі əлеуметтік топтар мен ұрпақтар арасында табыстарды  қайта бөлу механизмін ұсынады. Алайда 
мемлекеттің  қаржылық-салық  саясатында  əлеуметтік  əділдік  қағидасын  абсолютизациялау  салық 
салудың  шкаласының  ілгерілеуі  мен  шекті  салық  мөлшерлемесінің  өсуіне  əкеледі,  бұл  ресурстарды 
бөлуді  нарықтық  механизмін  экономикалық  нəтижелілігін  төмендетеді.  Бұл  салық  салудың  неғұрлым 
үйлесімділік шкаласына көшуді шекті мөлшерлеменің төмендеуін талап етеді, ол өз кезегінде тауар мен 
қызмет  өндірісінің  нəтижелігінің  өсуін  ынталандыруға  мұрсат  береді.  Демек,  салық  салу  жүйесі 
нарықтық  экономикада  экономикалық  нəтижеліліктің  балансы  мен  қоғамда  əлеуметтік  əділдік 
қамтамасыз ету тиіс. Соған сəйкес салық жүйесінің негізгі қағидалары нəтижелілік, қарапайымдылық, 
жариялылық,  иілгіштік  болып  табылады.  Əлеуметтік  əділдік  қағидасы  салық  салудың  көлденең  жəне 
тіке əділдіктермен үйлестірілуімен іске асырылады. 
     Əлеуметтік саланың маңызды қаржылық саясатты құраушы болып салық жеңілдіктерінің жүйесі 
болып  табылады,  оған  кіретіндер:  салық  жеңілдіктері  (табысқа  салынатын  салықтан  белгілі 
шығындарды  шегерулер),  салықтық  несиелер  (салықтың  есептелінген  сомасынан  шегерулер),  салық 
демалыстары (салық төлеуді кейінге қалдыру), салық салудан толық жəне жартылай босату. Салықтық 
жеңілдіктер жүйесі əлеуметтік қызмет салаларының кеңінен қолданылатын, мемлекеттік мекемелер мен 
коммерциялық емес ұйымдарға салықтық жəрдем ақша ұсыну жолымен, əлеуметтік салаларды жанама 
мемлекеттік қаржыландыру тəсілдері болып табылады.  
Əлеуметтік  қызмет  салаларында  мемлекеттің  қызметтері  мен  қызмет  түрлері  оның  секторына 
байланысты  ажыратылады.  Мемлекеттің  неғұрлым  кең  қызметтері  нарықтық  емес  секторларда 
ұсынылған,  онда  мемлекет  білім,  денсаулық  сақтау,  мəдениет  ұйымдарының  қызметтерін 

№4. 2013  
 
 
133 
қаржыландырады  жəне  тікелей  ұйымдастырады  жəне  тегін  жəне  жеңілдікті  қызметтерді  көрсету 
есебімен азаматтардың табыстарын қайта бөледі. Нарықты жəне коммерциялық емес  секторларда жеке 
коммерциялық  жəне  коммерциялық  емес  ұйымдардың  қызметтерін    реттеу  мен  жəрдем  ақша  беру 
қызметіне ие болады, сондай-ақ, мемлекеттің қажеттіктері үшін тауар мен қызметтерді сатып алу, оның 
ішінде мемлекеттің əлеуметтік бағдарламалары мен əлеуметтік ваучерлер механизмі арқылы.  
2012-2014  жылдарға  арналған  Шығыс  Қазақстан  облысы  бюджетінің  кірістері  Қазақстан 
Республикасының  Салық  кодексі  ережелері  мен  басқа  да  нормативтік  құқықтық  актілерді  ескере 
отырып, орта мерзімді кезеңге арналған облыстың əлеуметтік-экономикалық дамуының экономикалық 
көрсеткіштерінің болжамдық параметрлері базасында анықталған (1 кестені қараңыз). 
 
1 кесте – Жергілікті бюджеттің 2012-2014 жылдарға арналған болжамы, млн теңге 
№ 
р/с 
Көрсеткіштер атауы 2011 
жыл 
(бағалау) 
2012 жыл  
2013 жыл 2014 
жыл 
Кала бюджеті 
1 
Түсімдер 
10793,8 10169,8 
10462,5 9437,2 
2 
ЖӨӨ-ге пайызбен  
1,0 0,9 
0,9 0,8 
3 
Кірістер 
10063,2 10169,8 
10462,5 9437,2 
4 
Салықтық түсімдер 
9838,8 8912 9025,4 9293,1 
5 
Салықтық емес түсімдер 
57,8 59,6 
72,9 72,9 
6 
Негізгі капиталды сатудан түскен түсімдер 
897,3 1198,3 
1364,2 71,2 
7 
Трансферттер (субвенциялар) түсімдері 
 
 
 
 
8 
Бюджеттік несиелерді өтеу 
573 896 
1107  
9 
Мемлекеттің  қаржылық  активтерін  сатудан 
түсімдер 
 
 
 
 
10 
Қарыздар бойынша түсімдер 
2387,4  
 
 
11 
Шығыстар 
20954,1 10169,8 
10462,5 9437,2 
12 
ЖӨӨ-ге пайызбен 
1,0 0,9 
0,9 0,8 
13 
Шығыстардың номиналды өсімі, % 
97,3 48,5 
102,9 90,2 
14 
Тапшылық 
0 0 
0 0 
15 
ЖӨӨ-ге пайызбен 
0,0 0,0 
0,0 0,0 
 
Қазақстан  Республикасының 2020 жылға  дейінгі  Стратегиялық  даму  жоспарын,  Қазақстан 
Республикасының  аумақтық-кеңістіктік  дамуының 2020 жылға  дейінгі  болжамдық  сұлбасын, 
мемлекеттік  жəне  салалық  бағдарламаларды  іске  асыру  мақсатында  өңірде    Шығыс  Қазақстан  
облысының аумақтарын дамытудың 2011-2015 жылдарға дейінгі бағдарламасы іске асырылуда, соның 
шеңберінде 2015 жылға  қарай  аталған  елдің  стратегиялық  жəне  бағдарламалық  құжаттарындағы 
көрсетілген  нысаналы  индикаторлар  бойынша  анықталған  мəндерге  қол  жеткізу  көзделген,  олардың 
негізгілері 2 кестеде келтірілген. 
 
2 кесте – 2011-2015 жылдарға арналған дамудың негізгі нысаналы индикаторлары 
Жылдар 
№ 
р/
с 
Сала,  ая  жəне  нысаналы 
индикатор атауы  
Өл-шем 
бірлігі 
2011 жыл 2012 
жыл 
2013 жыл 2014 
жыл 2015 
жыл 
 
Экономика 
1 2009 
жыл  кезеңіне  қарағанда 
ЖӨӨ өсімі  
% 
153,4 164,1 
175,6  189,7 203,9 
 
 
Өнеркəсіп 
2  ЖӨӨ  құрылымында  өңдеуші 
өнеркəсіп үлесі  
% 
89,5 91,3 
92,8  94,4 95,0 
3  Өңдеуші  өнеркəсіптегі  еңбек  млн. теңге/ 9,7 
10,1  11,0 
12,3 
12,3 

Известия Национальной Академии наук Республики Казахстан  
 
 
   
134  
өнімділігі  
адам 
4  ЖӨӨ энергия сыймдылығының 
төмендеуі  
% 2 
4 
6  10 
11 
5  Мемлекеттік 
мекемелердің 
жəне 
ұйымдардың, 
жүйе 
құраушы 
қалыптастырушы 
кəсіпорындардың  мемлекеттік 
сатып 
алуларындағы 
қазақстандық  құрамның  үлесі: 
тауарлар  бойынша,  жұмыстар 
жəне қызметтер бойынша  
% 
72,2 74,3 
75,9  76,5 77,7 
6  ИСО  енгізген  кəсіпорындар 
жəне ұйымдар саны 
ед.  80 86 
90  95 99 
7  Инновациялық-белсенді 
кəсіпорындардың үлесі  
% 8,3 
11,7 
13,8 
15,6 
17,8 
Ауыл шаруашылығы 
8  АӨК еңбек өнімділігі өсімі  
есе 1,06 
1,28 
1,55 1,7 
1,9 
9  Ауыл 
шаруашылығының 
табиғи көлем индексі 
% 
101,0 102,1 
101,8  102,0 102,1 
1
0 
АӨК өнімі экспортының көлемі  млн. 
АҚШ 
дол. 
8,3 11,1 
13,1  15,2 20,4 
Шағын жəне орта бизнес 
1
1 
ЖӨӨ  құрылымындағы  шағын 
жəне орта бизнес үлесі   
% 
0,5 0,5 
0,5  0,5 0,5 
Сауда 
1
2 
Бөлшек  сауда  айналымының 
табиғи көлем индексі  
% 102 
102,5 
103,0 
103,5 
104,0 
1
3 
Көтерме  сауда  айналымының 
табиғи көлем индексі  
% 101 
101,5 
103 
104,5 
106 
1
4 
Тұтыну бағаларының индексі 
% 
108 108 
108  108 108 
Инвестициялар 
1
5 
Экономиканың 
басымды 
салаларының 
негізгі 
капиталына 
инвестициялар 
көлемі  
млрд. 
теңге 
72 74 
76,9  80,1 
82,9 
Туризм 
1
6 
Туризм 
саласында 
қызмет 
ұсынатын 
ұйымдардың 
жиынтық табысы  
млн. теңге 
1650,1 1706,4 
1737,9  1777,8 1825,2 
Қоршаған ортаны қорғау 
1
7 
Атмосфераға 
ластайтын 
заттардың 
жалпы 
шығарылулары 
нормативтерінің  бекітілген  мəн 
көлемі  
% 
89,0 88,5 
88,0  87,5 87,0 
1
8 
Су  нысандарына  нормативті-
тазаланған  ағынды  суларды 
ағызу 
млн.м³ 45,5 45,5 
55,5  57,5 59,5 
Энергиямен қамтамасыз ету 
1
9 
Электр 
энергиясын 
өндіру 
көлемі  
млн.кВтс 3049,5 3116,6 
3188,3  3264,8 3346,4 
2
0 
Электр 
энергиясын 
тұтыну 
көлемі  
млн.кВтс 
4332 4512 
4697  4877 5057 
2
1 
Энергияның  баламалы  көздерін 
пайдалану үлесі 
%   
0,25 
0,3 
0,35 
Сумен қамтамасыз ету 
2
2 
Тұрғындардың,  оның  ішінде 
ауылдық 
тұрғындардың 
орталықтандырылған,  сонымен 
қатар  ауылдық  сумен  қамтуға 
қолжетімділік деңгейі 
% 98,9 
 
 
 
69,5 
99,0 
 
 
 
71,4 
99,2 
 
 
 
85,7 
99,4 
 
 
 
85,7 
99,5 
 
 
 
98,9 
2
3 
Нормативтік шығындар деңгейі 
% 
20,7 19,4 
18,1  16,8 15,5 

№4. 2013  
 
 
135 
Жылумен қамтамасыз ету 
2
4 
Жылу 
энергиясын 
өндіру 
көлемі  
мың 
Гкал/с 
2802 2870 
2960  3010 3070 
2
5 
Жылу  желілеріндегі  базалық 
ТМС  нормативтік-техникалық 
шығындар  
% 
15,5 15,3 
15,1  15,0 14,9 
2
6 
Жылу  желілерінде  базалық 
ТМС 
нормадан 
жоғары 
техникалық жоғалтулары  
% 
92 93 
9 
95 96 
Су бұру 
2
7 
Тұрғындардың 
су 
бұру 
қызметімен  қамтамасыз  етілу 
деңгейі  
% 
60,1 60,9 
61,3  62,7 63,2 
Көлік 
2
8 
Жақсы  жəне  қанағаттанарлық 
жағдайдағы 
автожолдардың 
үлесі: 
республикалық, 
жергілікті  
% 
69 71 
73  75 77 
2
9 
Жолаушы 
автокөлік 
қатынасымен 
хабармен 
қамтылмаған  елді  мекендер 
үлесі  
% 
92 92 
92  92 92 
Байланыс 
3
0 
Жергілікті телефон байланысын 
сандандыру деңгейі  
% 95 
97 
98 100 
100 
3
1 
1000  адамнан  жəне  одан  артық 
тұрғындар  саны  бар  елді 
мекендердің 
мобильді 
байланыс 
қызметімен 
қамтамасыз етілуі  
% 
90 93 
96  98 100 
Тұрғын-үй құрылысы 
3
2 
Қаржыландырудың 
барлық 
көздері  бойынша  тұрғын-үйді 
пайдалануға  енгізу  өсімінің 
қарқыны  
% 82,9 
94,8 
102,3 
100,4 
100,0 
Білім 
3
3 
Олардың 
жалпы 
санынан 
балаларды  мектепке  дейінгі 
тəрбиелеу  жəне    оқытумен 
қамту 
% 
83,3 85,8 
87,2  90,4 97,8 
3
4 
Электронды  оқуды  пайдалану 
көлемі: 
ТКБ ұйымдары, орта мектептер  
% 
53,4 59,1 
62,5  68,8 71,0 
3
5 
Техникалық  жəне  кəсіби  білім 
оқу  орындары  түлектерінің 
жұмысқа 
орналастырылған 
жəне  жұмыспен  қамтылғандар 
үлесі  (оқуды  аяқтағаннан  кейін 
бірінші жылы) 
% 
84,8 87,0 
89,1  91,3 93,5 
Денсаулық сақтау 
3
6 
Өмірдің болжамды ұзақтығы 
жас 
67,4 67,5 
67,6  67,8 69 
3
7 
Тұрғындардың 1000 адамына 
жалпы өлім  
адам 10,1 
9,3 
8,5  7,8 7,1 
3
8 
100000 тірі туғандарға ана өлімі  бірлік  38,5 35,3 
32,6  30,3 28,5 
3
9 
1000 тірі туғандарға сəби өлімі  
бірлік  22,0 20,2 
18,7  17,3 16,2 
Мəдениет 
4
0 
Тұрғындардың 
мəдениет 
саласындағы  қызмет  сапасына 
қанағаттану деңгейі    
% 
47 50 
52  54 55 

жүктеу/скачать 4,83 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: