Нақты сандар облысында нольдің мынадай қасиеті бар екенін білеміз, ноль мен кез
жүктеу/скачать 1,67 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ғылыми жетекші: Б.Ғ.К, қауымдастырылған профессор Сүлейменова М.Т. Шымкент университеті
| ӘОЖ 636. 084/087; 636.085.55
БАЙЫТЫЛҒАН ҚҰНАРЛЫ ҚҰРАМАЖЕМНІҢ МАЛ ӨНІМДІЛІГІНЕ ӘСЕРІ А.Алдибекова-биология мамандығының магистранты Ғылыми жетекші: Б.Ғ.К, қауымдастырылған профессор Сүлейменова М.Т. Шымкент университеті Ауыл шаруашылығы малдарын толыққұнды азықтандыру мәселелеріне көптеген зерттеушілердін еңбектері арналған [1,2,3,4,5,6]. Қоректілік құндылығы жоғары жаңа белокты-көмірсулы-энергетикалық азықтық концентраттың ірі қара мал өгізшелерін етке арнап бордақылағанда малдардың ет өнімділігіне тигізетін әсерін анықтау жөнінде Түлкібас ауданының «Дос-Би» ЖШС шаруашылығы жағдайында өндіріске енгізу және жаңа технологияны тарату жұмыстары жүргізілді. Бордақыланатын ірі қара мал өгізшелері жасы мен салмақ деңгейлеріне байланысты төменде көрсетілген азықтандыру нормалары бойынша азықтандырылды (1-кесте). 1-кесте – Ірі қара мал өгізшелерін бордақылауға арналған азықтандыру нормалары (1 басқа 1 күнге) Компоненттер Тірілей салмақтары, кг 180 240 300 360 420 480 Құрғақ зат, кг 7,4 8 8,7 9,5 10,4 11,5 Азық бірлігі 6,4 6,9 7,5 8,3 9,2 9,8 Алмасу энергиясы, МДж 70 75 81 89 98 104 «шикі» протеин, г 930 996 1078 1108 1196 1230 Қорытылатын протеин, г 610 648 705 722 773 784 «шикі» клетчатка, г 1554 1680 1827 1995 2236 2460 Крахмал,г 814 880 957 997 1040 1150 Қанттар, г 514 552 610 662 735 808 «шикі» май, г 213 237 258 282 302 332 Ас тұзы, г 35 40 45 50 55 60 Кальций, г 25 28 30 33 35 38 Фосфор, г 20 23 25 28 31 35 Темір, мг 518 560 609 665 728 800 Мыс, мг 74 80 87 95 104 115 Цинк, мг 333 360 392 428 468 518 Мырыш, мг 370 400 435 475 520 575 Кобальт, мг 7,4 8 8,7 9,5 10,4 11,5 Йод, мг 3,7 4 4,4 4,8 5,2 5,8 Каротин, мг 155 168 183 200 218 242 Витамин Д (кальциферол), мың ХБ 3,3 3,6 3,9 4,3 4,7 5,2 Витамин Е (токоферол), мг 222 240 261 285 312 345 ~ 134 ~ Етке арнап өсірілетін және бордақыланатын өгізшелерді азықтандыру рациондары 2- кестеде келтірілген. Етке арнап өсірілген және бордақылауға қойылған өгізшелерге арналған азықтандыру рациондары жергілікті және қара ала тұқымды малдардың тұқымдық потенциалын ескеріп және олардан алынатын орташа тәуліктік қосымша салмағына байланысты жасалды. Бақылау тобындағы малдар рационы құрамындағы жемдік концентрат ұн шығару өнеркәсібінің қалдықтарынан, негізінен бидай кебегі мен жармышынан құралған. Тәжірибе тобындағы бордақылынатын өгізшелерді азықтандыруға арналған жемдік концентрат құрамына массасының 13-15% мөлшерінде қоректілік құндылығы жоғары белокты-көмірсулы-энергетикалық жемдік концентрат қосылған. Бақылау және тәжірибе тобындағы өгізшелердің жасы, салмағы және тұқымы бойынша біртектес, азықтандыру рациондарының компоненттері мен мөлшерлері бірдей болып, айырмашылығы тек қана жемдік концентраттың құрамы мен қоректілігінде ғана болды. 2-кесте – Бордақыланатын өгізшелерді азықтандыру рациондары Көрсеткіштер Жасы 9-12 ай 13-16 ай орташа тәуліктік қосымша салмақ, г 750-800 950-1000 750-800 950-1000 Тірілей салмағы, кг Мезгілдің басында 248 248 341 365 Мезгілдің соңында 341 365 443 482 Рацион: Жемдік концентраттар, кг 2,8 3,0 3,5 4,5 Астық және бұршақ тұқымдастар пішені, кг 2,5 2,7 3,0 3,5 Астық және бұршақ тұқымдастар пішендемесі, кг 11,0 12,0 16,0 15,0 Көк шөп ұны, кг 1,0 1,0 1,0 1,0 витаминді-минералды премикс, г 30 35 50 55 Ас тұзы, г 45 50 55 60 Рацион құрамында: Азық өлшемі 7,10 7,50 9,45 10,25 Алмасу энергиясы, МДж 84,5 90,7 109,1 120,0 Құрғақ заттар, кг 9,3 10,0 12,1 12,9 Қорытылатын протеин, г 914,2 969,7 1191,9 1285,9 Кальций, г 90,3 95,7 117,5 125,5 Фосфор, г 26,5 28,1 34,6 38,0 Каротин, г 313 330 407 399 Жұмыстың мақсаты мен міндеттеріне байланысты жергілікті мал азығы ресурстарынан жасалған жаңа жемдік концентраттың бордақыланатын ірі қара мал өгізшелерінің ет өнімділігі мен етінің сапасына тигізетін әсерін анықтау бойынша өндірістік тәжірибелер жүргізілді (3-кесте). 3-кесте – Оңтүстік Қазақстан облысы Түлкібас ауданы «Дос-Би» ЖШС ірі қара мал бордақылау нәтижелері килограмм есебімен Бордақылау кезеңдері, ай Тірілей салмағы Қосымша салмағы Орташа тәуліктік қосымша салмағы Шаруашылық рационымен бордақыланған бақылау тобындағы өгізшелер бастапқы салмағы 328,26 - - 1-айдағы салмағы 341,16 12,90 430,0 ~ 135 ~ 2-айдағы салмағы 356,40 15,24 508,0 3-айдағы салмағы 377,78 21,38 712,7 Байытылған жемдік концентратты рационмен азықтандырылған тәжірибе тобындағы өгізшелер бастапқы салмағы 324,96 - - 1-айдағы салмағы 344,80 19,84 661,3 2-айдағы салмағы 367,10 22,30 743,3 3-айдағы салмағы, 396,98 29,88 996,0 Белокты-көмірсулы-энергетикалық жемдік концентраттың бордақылана-тын өгізше- лердің өсіп-дамуы мен ет өнімділігіне әсерін анықтау мақсатында жүргізілген өндіріске енгізу жұмыстарының нәтижелері 4-кестеде келтірілген. 4-кесте - Азықтандыру түріне байланысты бордақыланған өгізшелердің тірілей және орташа тәуліктік қосымша салмақтарының өзгерістері Көрсеткіштер Бордақыланатын мал топтары бақылау тобы (дәстүрлі рацион) тәжірибе тобы (байытылған құрама жемдік концентрат) Тірілей салмағы: Бордақылау басында, кг 328,26 324,96 Бордақылау соңында, кг 377,78 396,98 Алынған қосымша салмағы, кг 49,52 72,02 Бақылау тобымен салыстырғанда, кг - 22,50 Бақылау тобымен салыстырғанда, % 100,0 145,44 Орташа тәуліктік қосымша салмағы, г 550,2 800,2 Бақылау тобымен салыстырғанда, г - 250,0 Бақылау тобымен салыстырғанда, % 100,0 145,44 Жүргізілген өндірістік тәжірибелер нәтижелері бордақыланатын малдарды байытылған құрама жемдік концентрат қосылған жеммен азықтандырғанда олардан алынатын қосымша салмақ бақылау тобындағы көптеген шаруашы-лықтарда дәстүрлі болып саналатын ұн өндіру өнеркәсібінің қалдықтары болып табылатын, негізін бидай кебегі құрайтын дәнді дақылдар жармышынан құралған жемдік концентратпен салыстырғанда, жоспарланған үш ай бойы бордағыланғанда мал басына орта есеппен 22,50 кг, немесе 45,44% жоғары мөлшерде салмақ қосатыны анықталды. жүктеу/скачать 1,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|