Научная философия



бет1/3
Дата10.05.2023
өлшемі0,49 Mb.
#91527
  1   2   3

Гомогендік жəне гетерогендік механизмдер. Суыту жылдамдығының əсері

Орындаған:Айталиева Н.

Тексерген: Жумабекова Г.Е.

Кристалдану

Орыстың ұлы ғалымы Д. К. Чернов кристалдану процесі екі кезеңнен тұратынын анықтады: кристалдардың ең кішкентай бөлшектерінің пайда болуы (кристалдану орталықтары). Кристалдану центрлері пайда болуының бірінші жолы өздігінен (немесе гомогенді), екіншісі — өздігінен емес (гетерогенді) деп аталады.

Гипотермия дәрежесі кристалдардың мөлшеріне ғана емес, олардың пішініне де әсер етеді. Гипотермияның өте төмен дәрежесінде тұрақты геометриялық


пішіндегі кристалдар пайда болады. Үлкен дәрежесі кезінде өзге формалы кристалдар туындайды,мысалға дендриттік кристалдану. Дендриттік кристалдану орталықтары өсуі біркелкі емес жылдамдықпен жүретіндігімен сипатталады.

Гомогендік кристалдану

Гомогендік(өздігінен) кристалдану- бұл сұйық ерітіндідегі кристалдардың орталықтары атомдардың тұрақты топтары болып табылуы, олардың орналасуы кристаллға жақын; Өзіндік кристалдану заттың неғұрлым тұрақты күйге ие болу ниетімен термодинамикалық потенциалдың төмендеуі G сипатталады. Температураның жоғарылауымен заттың қатты және сұйық күйдегі термодинамикалық потенциалы төмендейді.Қатты және сұйық күйдегі термодинамикалық потенциалдар тең болатын температура -тепе-теңдік кристалдану температурасы деп аталады. Кристалдану қатты күйдегі термодинамикалық потенциал сұйық күйдегі термодинамикалық потенциалдан аз болған жағдайда пайда болады, яғни. Сұйық металл тепе-теңдіктен төмен температураға дейін салқындаған кезде.

Қалыпты кристалдану жағдайында үлкен гипотермияға бейім емес металдар үшін ереже лер қисықтардың өсіп келе жатқан бұтақтарым ен сипатталады. Бұл тепе-теңдік температура сында, гипотермия дәрежесі нөлге тең болған кезде, орталықтың пайда болу жылдамдығы мен өсу қарқыны да нөлге тең болады, яғни кристалдану болмайды. Салқындату дәрежесі шағын , дәнекше максималды өлшемде, ал ұрықтың пйда болу жылдамдығы аз болғанда суыту кезінде ірікристалдық құрылым пайда болады. Гипотермияның аз деңгейіне сұйық металды төмен жылу өткізгіштікке (жер, шамот) немесе қыздырылған металл формаға құю арқылы қол жеткізіледі. Гипотермияның жоғарылауы сұйық металды суық металл қалыптарына құю кезінде, сондай-ақ құю қабырғаларының қалыңдығының төмендеуімен жүреді.Ұрықтардың пайда болу жылдамдығы олардың өсу қарқынынан гөрі қарқынды өсетіндіктен, кішірек кристалдар алынады



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет