Жүрек тұтас перде арқылы екі — сол жақ және оң жақ бөлікке бөлінген, төрт камералы. Ал жүректің әр бөлігі бір-бірімен жалғасқан екі бөлімнен: жоғарғы — жүрекшелер және төменгі — қарыншадан тұрады
Жүректің қызметі жүрекше мен қарынша бұлшық етінің белгілі бір ырғақпен кезектесе жиырылуы мен босаңсуының арқасында іске асады:
3. Жүрекшелер мен қарыншалардың диастоласы (жалпы пауза) – 0,4сек.
Үлкен және кіші қан айналым шеңбелері
Үлкен қан айналым шеңбері жүректің сол қарыншасынан қолқа болып басталады, қолқадан орта калибрлі артериялар таралады, олар оттегіге бай қанды бас, мойын, аяқ-қолдарға, кеуде және құрсақ қуысында орналасқан мүшелерге тасымалдайды. Қан веналық түріне айналады. Дененің жоғарғы және төменгі бөлімдерінен веналық қан тамырлары қанды жоғары және төмен қуыс веналар арқылы оң жақтағы жүрекшеге қуяды.
Кіші қан айналым шеңбері Кіші қан айналым шеңбері оң қарыншадан өкпе сабауы түрінде басталады. Өкпе сабауы екі өкпе артерияға тармақталып, өкпеге кіреді. Өкпе артериялары артериолаларға одан капиллярларға тармақталып, оттегіге байып, екі өкпеден төрт вена қан тамырлары шығып, қанды жүректің сол жүрекшесіне қуяды.
Материалды өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
1. Қан айналу жүйесінің жалпы құрлысы мен маңызы. Баланың қан айналым жолдары.
2. Жүректің құрылысы мен қызметі, жүрек циклі. Жүректің минуттық және систолалық көлемінің жасқа сай өзгерістері. Қан қысымы. Жүрек пен қантамырлар жұмысының нейрогуморалдық реттелуі.
Дүйсенбин К., Алиакбарова З. Жасқа сай физиология және мектеп гигиенасы: оқулық .- Алматы, 2003
Югова Е.А. Возрастная физиология и психофизиология: учебник для студентов. Учреждений высш. Проф. Образования/ Е.А.Югова, Т.Ф. Турова.-2-е изд., стер.-М.: Издательский центр «Академия», 2012. -336 с.
Каташева А.Ч. Жас ерекшелік физиологиясы мен мектеп гигиенасы: Оқу құралы/А.Ч. Каташева-Алматы: Альманах,2016.-89 б.
