Құрылымдық (тіректік, пластикалық) қызметі – ақуыздар
өсімдіктердің, микроорганизмдердің, жануарлардың денелерінің
құрылымын анықтайды жəне жасушаның, субжасушаның
жарғағының құрамына кіреді. Кеңінен танымалы, сүйек оссеині
(коллаген), шаш жəне тырнақ кератині.
Нəруыздардың каталитикалық қызметі
Ферменттер – ағзадағы химиялық реакциялардың жоғары
жылдамдықпен жүруін қамтамасыз ететін арнайы ақуыздар.
Нəруыздардың қоректік қызметі
Нəруыздардың дамып келе жатқан ұрық (жұмыртқа, уылдырық,
сүт ақуыздары жəне т.б.) үшін негізгі қорек көзі болып табылады
Сондықтан жануар организміне организмде түзілмейтін
алмастырылмайтын амин қышқылдары үнемі түсіп отыру қажет.
Нəруыздардың тасымалдау қызметі
Нəруыздар қан арқылы суда ерімейтін қосылыстарды, мысалы
альбуминдер май қышқылдарын, билирубинді, гормондарды,
глобулиндер – липидтерді, металдарды тасымалдайды. Гемоглобин
газдарды тасымалдайды.
Нəруыздардың қорғаныштық қызметі
Иммундық жүйе ерекше ақуыздар иммуноглобулиндердің (антиденелер)
синтезін қамтамасыз етеді. Осы нəруыздардар ағзаға бөгде заттар немесе
бактериялар түскен кезде жауап ретінде түзіледі. Қансыраудан сақтайтын
қан ұю үрдісіне қатысатын фибриноген нəруызының қызметі де
қорғаныштық болып табылады.
Нəруыздардың жиырылу қызметі
Жиырылу қызметі дегеніміз – кеңістікте қозғалу қабілеттілігі,
жүрек жұмысы, тыныс алу, ішектің жиырылуы (перистальтика),
тамырлардың тарылуы жəне кеңеюі бұлшықет ақуыздары
(актин, миозин) арқылы іске асады. Актомиозиндік комплекс
Достарыңызбен бөлісу: |
