2 «Каспий банк» АҚ несие ресурстарын құру және орналастыруды
талқылау
2.1. «Каспий банк» АҚ қызметі мен экономикалық көрсеткіштерін талдау Елеулі өзгерістер, заманауи технологиялар мен жаңа банктік өнімдердің енгізілуі Каспий Банкінің Қазақстандағы ең қарқынды дамып келе жатқан банктердің бірі болуына және негізгі қаржылық көрсеткіштері бойынша Қазақстан Республикасындағы ең қуатты коммерциялық банктердің ондығына енуіне мүмкіндік берді: баланс валютасы - 2 орын ; капиталы - 2 орын; несиелеу көлемі - 2 орын ; салымдарды тарту көлемі - 2 орын.
Банктің одан әрі дамуы мыналарды көздейді: клиенттік базаны белсенді кеңейту; клиенттермен серіктестікті дамыту; клиенттерге қызмет көрсету технологиялары мен автоматика жүйесін жетілдіру; ВИП деңгейінде кешенді қызметтер ұсыну; жаңа заманауи қызметтерді енгізу. Қызмет көрсету сапасын жақсарту және клиенттермен құпия диалог орнату мақсатында Банк жеке менеджерлердің қызметтерін ұсынады. Олар қаржылық кеңес берушілерге айналады, серіктестер табуға көмектеседі, түрлі қаржы құралдарын қолдану бойынша кеңестер мен ұсыныстар береді.
Өңірлік желінің көлемі бойынша Банк елдегі банктер арасында екінші орында. 2019 жылы Қазақстан Республикасының индустриалды дамыған барлық аймақтарында Каспий банкінің 204 филиалы бар. 2019 жылы жиынтық активтер алдыңғы кезеңмен салыстырғанда 1,8 есе өсті және 2019 жылдың аяғында 79,210 млн. Теңгені құрады, меншікті капитал сомасы - 1,9 есе өсті және 8936 млн. теңгені құрады (1 қосымша).
Банк тәуекелдерді теңгерімді басқарумен және өтімділіктің оңтайлы деңгейін анықтайтын экономикалық стандарттар мен коэффициенттермен сәйкестікте жоғары нәтижелер көрсетті. Нарық жағдайын талдау және көзқарастың икемділігі проблемаларды шешуге және қойылған мақсаттарға қол жеткізуге ықпал етті. Өткен қызмет жылдарында Банк қол жеткізген табыстар болашақта өсу тенденциялары сақталатынына негіз береді.
Негізгі көрсеткіштердің жақсаруына Банктің дамуының қарқынды да, экстенсивті факторларының арқасында қол жеткізілді (2 қосымшаны), ол 2019 жылы Қазақстанның барлық негізгі аудандарында экономикалық тұрғыдан ұсынылған республиканың ең ірі қаржылық-несиелік мекемесі ретіндегі орнын едәуір нығайтты.
Банк активтерінің құрылымын талдау. Қабылданған даму стратегиясы, қызметті әмбебаптандыру, қызметкерлердің кәсібилігі, тиімді басқару және тұрақты клиенттік база Банкке алдыңғы жылдары жинақталған жоғары қарқындарды сақтауға мүмкіндік берді. 2019 жыл ішінде Банк активтерінің едәуір өсуі байқалды, ол өткен жылмен салыстырғанда 45,928 млн. теңгеден 79,212 млн. Теңгеге дейін 1,8 есе өсті (1-қосымша). Тұтастай алғанда, активтерді бөлуге баса назар аудару клиенттермен белсенді операциялар үлесінің ұлғаюына және ең алдымен несиелендіруге көшуді жалғастырды, өйткені бұл ең жоғары тұрақты кірісті қамтамасыз ететін белсенді операциялардың түрі. 2019 жылдың аяғында несиелік инвестициялар 2 есе өсті және 53807 млн. теңгені немесе жиынтық активтердің 71,7% құрады.
2-суреттен көріп отырғанымыздай, мерзімді депозиттер салымдардың жалпы санының 1/3 құрайды және 2020 жылдың басына қарай 20 010 млн. Теңгені құрады, бұл 2018 және 2019 жылдарға қарағанда едәуір көп. Бұған банктің белсенді депозиттік саясаты ықпал етті.
2020 жылдың басында белсенді несие саясатының нәтижесінде «Каспий Банк» АҚ-ның ақша ресурстары 2019 жылдың басымен салыстырғанда 1349 млн. теңгеге азайды. Корреспонденттік шоттардағы және Банктің кассасындағы қаражат сомасы 7233 млн. теңгені құрады, яғни Банктің тұрақтылығына кепілдік беретін өтімділікті қамтамасыз ету үшін жеткілікті деңгейде. 3-суретте 2016 жылдан 2019 жылға дейінгі кезеңдегі несиелеу процесін сипаттайтын көрсеткіштер көрсетілген. 3-суретте келтірілген деректерді талдау Қазақстан экономикасының жағдайы тұрақтылыққа ие болғандығын және Банк «Каспий Банк» АҚ белсенді несие саясатын жүргізіп жатқандығын тағы бір дәлелдейді. Бір қызығы, 2017 жылмен салыстырғанда «Каспий Банк» АҚ 5 еседен астам несие берді. Бұл отандық банктерді республикадағы өндірісті қаржыландыруға және жандандыруға шақыратын Қазақстан Республикасы Үкіметінің үлкен еңбегі. Несиелеу бағдарламаларына сәйкес «Каспий банкі» АҚ барлық несиелерін дерлік экономиканың өңдеуші секторына бағыттайды.
Банк тез қарқынмен бағалы қағаздар нарығындағы қызметін кеңейтті (4-сурет). Бағалы қағаздарға инвестициялар көлемі 3,3 есе өсті, олардың жиынтық активтердегі үлесі 6,9% -дан 12,8% -ға дейін өсті.
Айналымның жоғары қарқыны және икемді несиелік саясат баланстағы төмен активтердің үлесін 18,6% -дан 9,2% -ға дейін төмендетуге мүмкіндік берді, бұл Банк активтерінің кірістілігіне айтарлықтай әсер етеді.