Нишанбаева сабира зетбековна
жүктеу/скачать 3,49 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Кесте 5 - Отбасы-адамгершілік құндылықтар жіктемесі № Отбасы-адамгершілік құндылықтар тобы Отбасы-адамгершілік құндылықтар сипаттамасы 1 Ерлі-зайыптылық Некенің құндылығы, ерлі- зайыптылардың теңдігі, отбасындағы жыныстық рөл, ерлі- зайыптылар арасындағы тұлғааралық коммуникация, ерлі- зайыптылардың өзара түсіністігі мен қарым-қатынаста бірін-бірі қолдауына байланысты құндылықтар 2 Ата-аналық Балалар (көпбалалық немесе азбалалық), отбасында балаларды тәрбиелеу мен әлеуметтендіру, отбасылық микроклимат, денсаулық, отбасылық қажеттіліктер 3 Туысқандық Туыстардың болуы (ата-әже, аға-іні мен әкпе-сіңлі, т.б.); туыстар арасындағы өзара ықпал мен өзара көмек құндылығы, «жеті ата» жүйесінің қандас-туыстық қатынастар құндылығы. Кестеде көрсетілгендей, отбасындағы адамгершілік құндылықтар отбасылық құндылықтардың іргетасы болып қаланады. Ғылыми әдебиеттерде қоғамдық сана деңгейінде құндылық табиғатқа, адамның іс- әрекетіне және оның нәтижесіне қатынасты (жағымды және жағымсыз) болатындығы байқалды. Бізге белгілісі, құндылықтар жүйесі белгілі бір әлеуметтік-этникалық қауымдастықта қалыптасып, дамитын болғандықтан, ол ауқымдағы мәдени, ділдік, идеялық, мұраттық бағдарлардың маңыздылығы зор екендігінде. Жоғарыдағы тұжырымдамаларда отбасы жүйесі қалыптасуының негізіне өндірістік күштер мен экономикалық фактордың дамуы алынады [137]. Белгілі болғандай, әр ғалым өз зерттеуінде отбасылық құндылықтар қатарына қандас туыстық, ана, әке, үй, отбасылық татулық, неке, махаббат, пәктік жатқызып, оларды ретімен орналастыра отырып, әрқайсысына мазмұндық сипаттама береді. Қарастырылып отырылған мәселені жан-жақты тереңірек зерделей келе, ғалымдардың ғылыми еңбектеріне талдау жасай отырып, «отбасы- адамгершілік құндылықтарының» құрылымын береміз. (сурет - 5) |