|
-
Жақында
Дін
істері
агенттігінің
құрылғанына
үш
жыл
толды
.
Атқарыл
-
ған
істер
көпшіліктің
көз
алдында
.
Десек
те
,
ең
басты
нәтижелер
ретінде
нені
атар
едіңіз
?
-
Қазір
Қазақстандағы
діни
ахуалды
тұрақты
деп
айтуға
толық
негіз
бар
.
Бұл
-
осы
салаға
жұмсалған
орасан
зор
күш
-
жігердің
нәтижесі
.
Агенттік
тарапынан
мем
-
лекеттің
дін
саласындағы
стратегиялық
ба
-
ғытын
айқындаған
жаңа
заң
әзірленіп
,
қол
-
данысқа
енгізілді
.
Діни
бірлестіктерді
қайта
тіркеу
жұмысы
жүргізіліп
,
Қазақстанның
конфессиялық
кеңістігі
ретке
келтірілді
.
Осыған
дейін
ресми
тіркелгенімен
,
жұмыс
істемеген
көптеген
діни
бірлестіктер
мен
діни
бірлестік
деңгейіне
жетпейтін
діни
топ
-
тар
жұмысын
тоқтатты
.
Нақты
қызмет
ат
-
қаратындары
өз
қызметін
жаңа
заң
талап
-
тарына
сәйкестендірді
.
Конфессияларға
да
талдау
жасалып
,
нақты
саны
айқындалды
.
2011
жылдың
1
қаңтарындағы
жағдай
бойынша
елімізде
46
конфессияны
құрай
-
тын
4551
діни
бірлестік
тіркелген
болса
,
қазіргі
көрсеткіштерге
сәйкес
18
конфес
-
сияға
біріккен
3449
діни
бірлестік
қызмет
атқаруда
.
Олардың
жартысынан
астамын
,
яғни
2400-
ге
жуығын
Қазақстан
мұсылман
-
дары
діни
басқармасына
қатысты
мешіт
-
тер
құрайды
.
Сонымен
қатар
,
Орыс
право
-
славие
шіркеуіне
қатысты
299,
Рим
-
като
-
лик
шіркеуіне
қатысты
84
діни
бірлестік
қызмет
атқарады
.
Қалған
азшылық
өзге
діндерге
,
негізінен
,
протестанттық
ағым
-
дарға
тиесілі
.
Діни
рәсімдер
мен
жораларды
тек
заң
-
мен
белгіленген
орындарда
ғана
өткізуді
жүйеге
келтіру
мақсатында
діни
ғимарат
-
тардың
,
мінәжатханалар
мен
намазхана
-
лардың
жұмысы
ретке
келтірілді
.
Қазір
Қазақстанда
3195
ғибадат
үйі
жұмыс
істейді
,
олардың
2382-
сі
-
мұсылман
меш
-
іттері
.
Республика
бойынша
492
исламдық
,
15
православиелік
,
барлығы
507
мінәжат
-
хана
қызмет
атқаруда
және
рәсімдеуден
өтуде
.
Яғни
,
діни
рәсімдер
мен
жоралар
-
ды
бұрынғыдай
әртүрлі
мекемелерде
,
орталықтарда
,
оқу
орындарында
,
т
.
б
.
жер
-
лерде
өткізе
беруге
болмайды
,
ол
тек
жоғарыда
аталған
заңмен
белгіленген
орындарда
ғана
жүзеге
асуы
тиіс
.
Заң
аясында
ғибадат
ғимараттарын
салу
тәртібі
де
белгіленіп
,
талаптары
ай
-
қындалды
,
оларды
бұрынғыдай
негізсіз
сала
беруге
тосқауыл
қойылды
.
Ендігі
жер
-
де
ғибадат
ғимараттарын
салу
кез
келген
жеке
немесе
заңды
тұлғаның
қалауына
байланысты
емес
,
заңмен
белгіленген
тәртіпке
және
нақты
қажеттілікке
сәйкес
жүзеге
асырылады
.
Бұл
үдеріс
те
мұқият
бақылауға
алынған
.
Айта
кететін
тағы
бір
мәселе
-
жаңа
заң
нормалары
бойынша
діни
бірлестік
ретін
-
де
тіркелмеген
ешбір
құрылым
діни
қыз
-
метпен
айналыса
алмайды
.
Осы
талапқа
сәйкес
қайта
тіркеу
кезінде
қоғамдық
қор
-
лар
,
қоғамдық
бірлестіктер
,
оқу
орталықта
-
ры
ретінде
тіркеліп
,
діни
қызмет
атқарып
жүрген
бірқатар
заңды
тұлғалар
қызметін
тоқтатты
.
Олардың
қазіргі
іс
-
әрекеті
де
ұдайы
назарда
ұсталуда
.
-
Осы
арада
діни
оқу
орындарының
қызметі
қаншалықты
реттелді
? -
деген
заңды
сұрақ
туындайды
.
-
Діни
бірлестіктермен
қатар
,
ел
аума
-
ғындағы
барлық
діни
оқу
орындарының
қызметі
жүйеге
келтірілді
. 2011
жылдың
1
қыркүйегіндегі
есеп
бойынша
,
елімізде
діни
бірлестік
нысанындағы
29
діни
білім
беру
мекемесі
тіркелген
еді
.
Дербес
мәліметтер
базасы
жасақталмағандықтан
,
олардың
саны
туралы
көрсеткіштерде
ауытқушылықтар
көп
кездесті
.
Сонымен
қатар
,
тіркеуден
өткенімен
,
нақты
қызмет
атқармайтын
діни
оқу
орындарының
бол
-
ғаны
да
жасырын
емес
.
Енді
жаңа
заң
талаптарына
сәйкес
,
діни
білім
беру
ұйымдарын
тек
республи
-
калық
немесе
өңірлік
діни
бірлестіктер
ғана
құра
алады
.
Сондықтан
2012
жылы
жүргізілген
қайта
тіркеу
кезінде
бұған
дейін
діни
бірлестік
ретінде
қызмет
атқа
-
рып
келген
діни
оқу
орындары
таратылды
.
Олардың
бір
бөлігі
республикалық
діни
бірлестіктер
құрамындағы
оқу
мекемелері
ретінде
қайта
құрылды
.
Қазір
елімізде
исламдық
бағыттағы
- 13,
христиандық
бағыттағы
2
діни
оқу
орны
қызмет
атқара
-
ды
.
Олардың
барлығы
дәстүрлі
діндерге
тиесілі
.
Жаңа
діни
қозғалыстардың
оқу
орындары
тіркелмеген
.
Осы
орайда
діни
білім
алғысы
келетін
-
дер
үшін
айта
кететін
жайт
-
мұндай
білімді
тек
діни
бірлестіктер
жанынан
құрылған
арнайы
мекемелерде
ғана
алуға
болады
.
Жоғарыда
айтылған
қоғамдық
бірлестіктер
,
оқу
орталықтары
немесе
тіл
үйрету
курста
-
ры
секілді
мекемелер
діни
білім
бере
алмайды
.
Мұндай
заңсыз
әрекетке
бар
-
ғандар
заң
алдында
жауап
береді
.
Осыны
халық
білуі
тиіс
…
-
Сөзіңіз
аузыңызда
,
бұрнағы
жылда
-
ры
"
діни
білім
беретін
жаздық
лагерьлер
ұйымдастырылады
"
деген
хабарланды
-
руларды
көзіміз
шалып
қалушы
еді
.
-
Діни
білім
беретін
жаздық
лагерьлер
-
ге
қазір
шектеу
қойылды
.
Діни
бірлестік
-
тердің
діни
білім
беретін
лагерь
де
,
мек
-
теп
те
ұйымдастыруға
құқығы
жоқ
.
Мектеп
жасындағы
балалар
діни
білім
алғысы
келсе
,
ата
-
анасының
келісімімен
діни
бірлестік
жанындағы
сауат
ашу
курстары
-
на
бара
алады
.
Еліміздегі
білім
беру
жүйесі
зайырлы
сипатқа
ие
.
Сондықтан
мектептерде
діни
рәсімдер
жасалмауы
және
діни
атрибути
-
ка
қолданылмауы
тиіс
.
Тағы
бір
назар
аударатын
нәрсе
-
же
-
келеген
мектеп
оқушылары
ата
-
анасының
діни
көзқарасына
байланысты
кейбір
пәндерге
қатыспауы
сирек
те
болса
бай
-
қалып
қалып
жүр
.
Бұл
,
біріншіден
,
білім
туралы
заңды
бұзу
деген
сөз
.
Екіншіден
,
мектеп
бағдарламасына
қажетсіз
,
кездей
-
соқ
пәндер
кіргізілмейді
және
баланың
қалыптасуы
мен
дамуына
кері
әсер
ететін
бірде
-
бір
пән
оқытылмайды
.
Ата
-
ананың
осындай
қарапайым
заңдылықты
түсінбей
,
қате
көзқарастардың
жетегінде
кетуін
заң
-
сыз
әрі
зиянды
әрекет
деп
қабылдау
қажет
.
-
Осы
орайда
"
халал
балабақша
"
мәселесін
айқындай
кету
де
сұранып
тұрған
сияқты
.
-
Бұл
-
заң
түгілі
,
ақылға
сыймайтын
нәрсе
. "
Халал
балабақша
"
деген
стандарт
еш
жерде
жоқ
,
бұған
қатысты
ешбір
заңна
-
малық
тетік
те
қарастырылмаған
.
Сондық
-
тан
мұндай
мекемелер
ұйымдастырыл
-
ған
жағдайда
,
олар
заңдық
тұрғыдан
тексері
-
леді
.
-
Ата
-
аналардың
қате
көзқарасы
демекші
,
қазір
діни
ұстанымдарына
байланысты
баласына
екпе
жасатудан
бас
тарту
оқиғалары
да
кездесіп
қалып
жүр
.
Осы
мәселеге
қатысты
не
айтуға
болар
еді
?
-
Бұл
енді
шын
мәнінде
білімсіздіктің
салдары
.
Ешбір
дінде
денсаулықты
сақ
-
тауға
,
күтуге
,
аурудың
алдын
алуға
шектеу
қойылмайды
.
Керісінше
,
әрбір
өркениетті
дін
өз
сенушілерінің
тән
саулығына
үлкен
жауапкершілікпен
қарайды
.
Ислам
ұста
-
нымдарына
келсек
,
Мұхаммед
пайғамбар
-
дың
: "
Аурудан
емделіңдер
.
Алла
тағала
әрбір
аурудың
емін
қоса
жаратқан
"
деген
хадисі
бар
.
Қаншама
аурулардың
емін
Мұхаммед
пайғамбар
(
с
.
ғ
.
с
.)
өзі
көрсеткен
.
Барлық
ислам
мемлекеттерінде
ауру
-
дың
алдын
алу
құралы
ретінде
вакцина
-
ның
көптеген
түрлері
қолданылады
.
Бас
-
қаны
былай
қойғанда
,
Сауд
Арабиясы
Ко
-
рольдігінің
өзінде
белгілі
бір
аурулардың
алдын
алатын
екпе
-
вакцина
қабылдама
-
ғандарға
қажылық
жасауға
рұқсат
беріл
-
мейді
.
Біле
білсек
,
небір
жұқпалы
және
қатерлі
аурулардың
алдын
алып
,
азаматтардың
өмірін
сақтап
қалу
үшін
мемлекетіміз
рес
-
публикалық
бюджеттен
жылына
бірнеше
ондаған
миллиард
теңге
қаржы
бөледі
.
"
Ауырып
ем
іздегенше
,
ауырмайтын
жол
ізде
"
деген
даналықты
халқымыз
бекер
айтқан
жоқ
.
Ал
әрбір
саналы
азамат
өзінің
денсаулығын
сақтаумен
қатар
,
өзгенің
денсаулығына
қатер
төндірмеуді
де
ойлауы
тиіс
.
Заң
тұрғысынан
да
,
дін
тұрғысынан
да
солай
.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|