Ноосфера және техносфера Дайындаған: Байсан Әсел


Қазақстанның ноосфераның қалыптасуына қосқан үлесі



бет2/3
Дата21.04.2023
өлшемі1,05 Mb.
#85328
1   2   3
Қазақстанның ноосфераның қалыптасуына қосқан үлесі
1991 жылы 23 тамыз Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті Н.Ә.Назарбаевтың бастамасымен атомдық сынақтар тоқтатылып, Курчатов қаласындағы жұмыстар тоқырады. Семей ядролық полигонының жабылуы және ядролық қарудан ерікті түрінде бас тарту Вернадскийдің "Адам өзіне берілген күшті өзін құртуға емес, жақсылыққа бағыттап қолдана алады ма?" деген сөзі атомды саналы қолдану туралы сақтандыруымен үндес болып тұр.
2016 жылы 28 маусымда Қазақстан 2017-2018 жылдарға БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі болып сайланды. 2018 жылдың қаңтарында Қазақстан БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінде төрағалық етті.
2017 жылдың 10 маусымынан 10 қыркүйегіне дейін Нұр-Сұлтан қаласында "ЭКСПО-2017:Болашақ энергиясы" халықаралық көрмесі өтті. Көрмеде энергия көздері және "жасыл экономиканы" өмірге енгізу жолдарын көрсету мақсат етілген.
Техносфера - үнемі өсіп келе жатқан және адамдардың эксклюзивті әрекетімен пайда болған жер бетінің жаңа жасанды қабаты деп аталады. Бұл ескерткіштерден, зауыттардан, әуежайлардан, көшелер мен көпірлерден бастап, кітап, киім, көлік, компьютер және ұялы телефон сияқты ұсақ-түйек заттарға дейін адамдар жасаған барлық заттардан тұратын керемет жүйені құрайды.
Техносфера мәдениет пен өмір пайда болатын кеңістік ретінде қарастырылды және адамдар күнделікті орнататын коммуникативті және әлеуметтік өзара қарым-қатынастар көрінеді, бұл кезде технологиялар өмірлік маңызды аспект болып табылады.
Техносфераның пайда болуы
Терминді 2014 жылы Дьюк Университетінің геология және азаматтық экологиялық инженерия маманы, профессор Питер Хаф ұсынған. Хаф үшін техносфера ғаламшардың жаңа қабатының болуын анықтайтын жаңа пайда болатын жаһандық парадигманы құрайды.
Бұл «қабат» байланыс, тасымалдау, бюрократия және жаңа кеңістіктер мен нысандар салу мақсатында қазба отындары мен басқа да энергия көздерін метаболизациялау үшін бірге жұмыс жасайтын басқа жүйелер сияқты элементтердің өзара байланысынан құралады.
Автор техносфераны адамдардан құралған және жасалған хаттамалармен, ақпараттармен бірге ойлап тапқан барлық артефактілер мен технологиялық жүйелерден тұратын жаһандық техно-әлеуметтік энергия тұтынушы жүйе ретінде анықтайды. Ол адамзат пен технологияның үйлесімінен тұрады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет