-нұсқа
Нұсқаулық : Контекстті мұқият оқып, берілген тапсырмаларға дұрыс жауап берініз
Жәндіктер – белсенді ұшуға қабілетті жалғыз омыртқасыз жануарлар. Ұшу үшін көп энергия керек. Сондықтан оттек керек Балықтар суда еріген оттекпен тыныс алады, Омыртқалы жануарлардың ішінде ең қуатты тыныс алу мүшесі құстарда . Себебі құстар ғана еркін ұша алады. Тыныс шығарған кезде көмірқышқыл газына бай ауаны, өкпе ауа өтетін қапшықтан оттекке бай ауаны алады. Бұл тиімді жүйе құс ағзасына ұшуға жеткілікті.
Жәндіктердің басты тыныс алу мүшелері
көмей
кеңірдек
бронхы
өкпе
мұрын
Құстарда ұшуға бейімделуіне байланысты басқа жануарларда жоқ тағы бір қосымша тыныс алу мүшесі бұл :
трахея
бронхы
бронхиолалар
өкпе қапшықтары.
диафрагма
Қосарлы тыныс алу құбылысы пайда болады
балықтарда
бунақденелілерде
қосмекенділерде
жорғалаушыларда
құстарда
Балықтардың тыныс алу мүшесі
трахея
бронхы
бронхиолалар
өкпе қапшықтары.
желбезектер
Нұсқаулық : Контекстті мұқият оқып, берілген тапсырмаларға дұрыс жауап берініз
Адамның зәр шығару жүйесі зәрді өндіретін бүйректен, зәрді шығаратын бүйрек тостағаншалары мен бүйрек астауларынан, несеп (зәр) ағардан, қуықтан, несеп түтігінен тұрады. Бүйрек экскреторлық орган ретінде организмнен азоттық зат алмасу өнімдерін – мочевинаны, креатинді, мочевина қышқылын, артық тұздар мен суларды, т.б. бөтен заттарды шығарады. Бүйректің басты қызметі – организмдегі су-электролиттік алмасуды реттеу. Су- электролиттік алмасу реттелген жағдайда, организмдегі қанның көлемі мен осмостық қысымы және денедегі сұйықтық өз қалпын сақтайды. Сондай-ақ, бүйрек организмдегі қышқылды-сілтілі тепе-теңдіктің негізгі реттегіші болып саналады. Организмнен шығуға тиісті зәр бүйрек астауларынан несеп ағарға, одан біртіндеп қуыққа түседі. Бүйрек арқылы ағзадан су, тұздар, зат алмасудың кейбір қалдық өнімдері, бөгде заттар мен улы заттар шығарылады.
Бүйректің функциялық бірлігі, микроскопиялық құрылымдар
нейрон
нефрон
бүйрек пирамидалары
бүйрек астаушасы
қыртысты зат
Бүйректің ішкі қабатында жиналған жіңішке жіпшелері
нейрон
нефрон
бүйрек пирамидалары
бүйрек астаушасы
қыртысты зат
Суретте №7 санымен белгіленген бүйректің бөлімі
бүйрек пирамидалары
бүйрек астаушасы
қыртысты зат
бүйрек қақпасы
несепағар
Суретте №8 санымен белгіленген мүше
бүйрек пирамидалары
бүйрек астаушасы
қыртысты зат
бүйрек қақпасы
несепағар
- нұсқа
Достарыңызбен бөлісу: |