Нүрмашева Ф. К а з а Х с т а н р е с п у б л и к а с ы н ы ң а з а м а т т ы қ 1 c ж ү р г І з у к ү к ы ғ ы \. l\l \ I ы /м II а \іч 1,1 ’iiiw
§ 1. Азаматтык сот ісінлегі ніетел азамаітарынын және
жүктеу/скачать 12,05 Mb. Pdf көрінісі
|
nurmashev u nurmasheva f kazakstan respublikasynyn azamattyk 2
§ 1. Азаматтык сот ісінлегі ніетел азамаітарынын және азаматтыгы жок түлгаларлын күкыктык жагдайы Азаматтык сот ісінде шетелдік азаматтар мен азаматтън ы жок түлгалар, шеіелдік уйымдар, халыкаралык уйымдар (оаан әрі - шете.іаік түліалар) өздершін бүзылган немесе жокка шыіарьс - іан занды мүдлелерін коріау ушін Казакстан Республикасы сотгарына арыздануга кукылы. Казакстан Реснубликасы Конституииясымын 4-6абынын І-бөліпне сәйкес Казакстан Респуб-нікасында ко.тданылатын кукык Констктуциинын, соган сайте іанларлын. озіе кукык іык акнлердж, халыкаралык келіеімшарттары мен Республика Конститушіялык Кенесішн жане Жснаріы Соты нормативтік 376 каулыларынын нормалары жатады. Егер де халыкаралык келі- сімшартта Казахстан Республикасынын караетырылған занда- рта Караганда өзғе тәртіптер болатын болса, онда халыкаралык келісімшн артыкшылыгы басым болады. Халыкаралык күкыктыц келісімшарттык нормаларының мүмкіпдіклері туралы мәселеш шеше отырып, соттар осы келісімшарттың өзінде карастырылған күнде және тәртіпте не- месе осы мәселені мемлекеттердш келісімі аркылы халыкара лык келісімшарт күшіне енетншгше карауы тиіс. Шетелдік түлғалар Казахстан Республикасынын азаматта- ры мен үйымдарына тең іс жүргізу күкыктарына ие және іс жүргізу міндеттерш орындайды. (КР АІЖК 413-бап). Сондай-ак занда шетелдік азаматгар мен азаматтығы жок түлгалар Казакстан Республикасы азаматтарына тен күкык кабілеттіктерін зац актілерінде немесе халыкаралык келісшшарттарда бекітілген жағдайлардан баска жағдайларда пайдаланатыны карастырылған (КР АК 1095-бап. І-бөлік). Шетеідік азамат — бүл Казахстан Республикасынын аза- маттығына емес, шет мемлекеттін азаматгыгына ие түлга. Аза- маттыгы жоқ тулга.%щ> деп Казахстан Республикасынын аза- маты болып табылмайтын жөне өзппн өзге мемлекетпн азама- ты екендіпн көрсететін дәлелдемелері (төлкүжат, жеке к\әлік) жеке заңдеп есептейді. Түлғанын екі немесе одан да көп азамалығы, сонын ішінде Казахстан Республикасынын азамалығы бар болса, онда ол шетелдік азамат болып саналмайды, түлға барынша тығыз бай- ланысты, мысалы жүмысы, түракты мекенжайы бойынша ол үшін жеке зан Казакстан Республикасынын заны болып табы- лады. (КР А1ЖК 414-баптың 2-бөліп және КР АК 1094-бабы). Мүндай түлғаларды Казахстан Республикасынын соттары шетедшк азамат деп танымайды. Шетелдік үйымның іс жүргізу күкығына кабілеттігі шет мемлекетпн заны (жеке зан) бойын ша аныкталады. Жеке заңына сәйкес ісЖ)ргізу қуқыгықабиегтне ие емес шетелдік үйым Казакстан Республикасы аумағында Казакстан Республикасынын зандарына сәйкес іс жүрпзу күкығына кабілетгі деп танылуы мүмкін. (КР А1ЖК 415-бап- тың 1-бөлігі). Шетелдік халыкаралык үйымнын іс жүргізу күкығына кабі- летпгі күрьпғанына сәйкес непзае, онын жарғылык күжатта- ры немесе Казахстан Республикасынын күзырлы органымен келісім непзінде аныкталады. (КР АІЖК 415-бап, 2-5өлік). 377 |