Нуржігіт Алтынбеков 1 Қазақстан республикасы денсаулық сақтау министрлігі
жүктеу/скачать 2,11 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Нуржігіт Алтынбеков болады. Ашық су тоғандарында микроорганизмдердің сандық байланыстары әр түрлі шектерде ӛзгеріп отырады: 1мл–де бiрнеше он шақты, жүздеген, миллионға дейін болады, бірақ ол оның ластануының дәрежесi, метеорологиялық шарттардың ауысымына, суқұбырдың түрлеріне, маусым және тағы басқаларына байланысты болады. Сутоғандарының барлық микрофлорасын экологиялық тұрғыда екi топқа бӛлуге болады: 1. аутохтонды (немесе сулы) аллохтонды, әр түрлі кӛздерден ластану кезінде Аутохтонды флора - суда ӛмiр сүретін және кӛбейетiн микроорганизмдер. Судың микробтарын топырақтың микрофлорасының құрамын бейнелеп кӛрсеткендіктен, , топырақта ӛте кӛп таралған микробтар табылады. Суда ӛмір сүруге бейімделген микроорганизмдер кұрамында тұрақты болатын микроорганизмдерді судың арнайы флорасы деп атайды.. Оларға аэробты кокктар жатады: Micrococcus candicans, Micrococcus roseus, Sarcina lutea Pseudomonas fluorescens, Proteus , Leptospira ӛкiлдерi. Таза ластанбаған сутоғандарында оттегiні қажетсінбейтін бактерия аз. Кӛбінесе Serratia marcescens, Bacillus cereus, Bacillus mycoides, Chromobacterium violaceum, Clostridium және басқалары болады. Су түбінде және жағалаудағы аймақта микробтар саны кӛп болады, себебі жаңбыр суы және жағажайдың топырағынан бактериялардың кӛптеп түсуінен болады. Судың микроорганизмдері табиғаттағы заттар айналымында түбегейлi рӛл ойнайды. Су тоғандарындағы биологиялық белсенділік жазғы-күзгi мерзiмде ең жоғары дәрежеде болады. Сапробтық Су тоғандарының ӛздiгiнен тазаруы жануар және ӛсiмдiк тектес және патогендiк микроорганизмдерден ластанып қалатын органикалық субстраттарынан босау процессі болып табылады. Бұл үрдiс тек қана органикалық ластанудан кейін жүргізіледі және органикалық заттарды шапшаң жiктеуге сондай-ақ әр түрлi бактериялар санының азаюына алып келген сапрофиттер су микрофлорасы тiршiлiгін белсендiріп, органикалық заттардың тез ыдырауынан бактериялар санынын азаюына әкеледі. Судың ӛздiгiнен тазаруы микроорганизмдердің болуымен және органикалык заттармен қаншалықты судың ластану үрдістерінің кӛлемі болып табылады. Ӛздiгiнен тазаруға су тоғанындағы микроорганизмдердің тұрақты түрлерiнің болуымен сипатталады. Дегенмен биоценоздағы сандық және сапалы байланыстары тұрақсыз, ол органикалық заттардың, яғни сапробтық қасиетіне байланысты сипатталады. «Сапробтық» термині грекше (sapros - шiрiген) су тоғандарының ерекшелiктері кешенi, судағы тиiстi микроорганизмдердің дамуымен анықталады, яғни түрлi мӛлшерде органикалық заттардың болуы қажет. Сапробтықтың шкаласы бойынша 3 аймақ ажыратылады: |