Бюджет жүйесі – экономикалық қатынастар мен құқықтық нормаларға негізделген, заңмен бекітілген қатынастармен өзара байланысты барлық мемлекеттік бюджеттердің жиынтығы.
Елдің бюджет жүйесі қоғамның саяси жүйесіне, мемлекеттің экономикалық жүйесіне және оның әкімшілік-аумақтық бөлінуіне негізделген.
Бюджет жүйесін құрудың әлеуметтік-экономикалық және ұйымдастырушылық принциптері, оның құрылымы, оған біріктірілген бюджеттердің өзара байланысы елдің бюджет құрылымын сипаттайды.
Бюджет жүйесі – бұл мемлекеттің, әкімшілік-аумақтық бірліктердің бюджеттерінің және экономикалық қатынастар мен құқықтық нормаларға негізделген бюджеттік дербес мекемелер мен қорлардың бюджеттері (сметалары) мен шоттарының жиынтығы. Бюджет жүйесінің сипаты елдің әлеуметтік-экономикалық және саяси жүйесімен анықталады, ал оның ұйымдық құрылымы мемлекеттік-әкімшілік құрылым нысанына байланысты.
О.М.Рой орталықтандыру дәрежесіне қарай бюджеттік жүйелердің үш түрін ажыратады:
Орталықтандырылған үлгі (Германия) жергілікті бюджеттерге аударымдар арқылы ұлттық (Германия жағдайында федералдық) салықтарды қайта бөлумен сипатталады.
Орталықтандырылмаған жүйе (Канада) бір-біріне сәйкес келмейтін мемлекеттік және жергілікті салықтарды пайдаланады, ал орталық үкімет мемлекеттің заңдарын іске асыру шығындарын көтереді.
Аралас.
«Америкалық», «еуропалық» және «жапондық» бюджеттік жүйелер де бөлінеді. Американдық жүйе азаматтардың кірістеріне әлеуметтік ауыртпалық салумен сипатталады, ол жалақының жоғары деңгейімен және ЖІӨ-дегі мемлекеттік бюджеттің салыстырмалы түрде төмен үлесімен байланысты (1913 ж. 7,5%, 2003 ж. 35%). Еуропалық жүйе бюджет қаражаты есебінен әлеуметтік кепілдіктер беруді көздейді, бұл ЖІӨ-дегі бюджеттің айтарлықтай жоғары үлесін талап етеді (2000 жылы Германияда 42%, Швецияда - 67%). Жапондық жүйеде әлеуметтік ауыртпалықтың айтарлықтай бөлігі компанияларға жүктеледі.