ГРАВИМЕТРИЯЛЫҚ АНАЛИЗ
Мысалы: KNO3 қосқанда f[Pb2+], f[SO42-] АК-кемиді де, [Pb2+] [SO42-] ұлғаяды. Егер, таза суға қарағанда 0,1М KNO3 ерітіндісінде PbSO4–тің қанша есе ерігіштігі көп екенін қарастырайық,
PbSO4 ерігіштігі = 1,3 · 10-4 М.
Бірінші f[Pb2+], f[SO42-] табу қажет,
µ = ½ ([K+]· 1² +[NO3-]· 1²) = ½ (0,1 + 0,1) = 0,1
PbSO4 ерігіштігі аз болғандықтан [SO42-] және [Pb2+] екеуін ескермесек те болады.
µ - біле тұра f[Pb2+], f[SO42-] есептесек f[Pb2+]· f[SO42-] = 0,33.
Сонда ЕК(PbSO4) = [Pb2+]·[SO42-] · f[Pb2+] · f[SO42-] = 1,6 · 10-8
(х ·х · 0,33 · 0,33) = x2 · (0,33)2 = 1,6 · 10-8
X = √1,6 · 10-8 / 0,33 =3,8 · 10-4 моль/л, сонда PbSO4 ерігіштігі 3 есе артады.
БӨГДЕ ИОНДАРДЫҢ ӘСЕРІ. ТҰЗДЫҚ ЭФФЕКТ
ГРАВИМЕТРИЯЛЫҚ АНАЛИЗ
ЕРІГІШТІКТІҢ ТЕМПЕРАТУҒА ТӘУЕЛДІЛІГІ
1 мысал. 100 мл 70оС суға КNO3 қосып, оны 20оС дейін салқындатты. Тұздың қандай мөлшері тұнбаға түседі?
100 мл дегеніміз 100 г, яғни судық массасы мен көлемі сандық жағынан бір біріне сәйкес келеді, өйткені судың тығыздығы 1-ге тең (m = ρ‧V; mН2О = 1‧100 = 100).
Кестеден 70оС-та КNO3-ң қиылысқан жерін қараймыз, ол 100 г-ға сәйкес келіп тұр. Енді 20оС қараймыз, ол 30 г сәйкес, яғни 70оС-та 100 г тұз ерісе, 20оС-та 30 г ғана тұз ериді екен. Қалғанының бәрі тұнбаға түседі. 110 – 30 = 80 г КNO3 тұнбаға түседі екен.
ТҰНБА – ЕРІТІНДІ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ТЕПЕ-ТЕҢДІК. ҚОРЫТЫНДЫ
- Температура артқан сайын көпшілік тұнбалардың ерігіштігі артады.
- Иондық күш ерігіштікті арттырады, бұл құбылыс «тұздық эффект» деп аталады.
- а) Аттас ион ерігіштікті кемітеді, себебі гетерогенді тепе-теңдік тұнба түзілу бағытында ығысады.
- ә) Егер тұнба құрамында қышқылдық қасиеті бар катион немесе негіздік қасиеті бар анион болса, мұндай тұнбалардың ерігіштігі рН шамасына тәуелді. Құрамында қышқылдық катионы бар тұнба ерігіштігі рН кеміген сайын кемиді. Ал негіздік анионы бар тұнбалардың ерігіштігі рН кеміген сайын артады.
- б) Егер ерітіндіге комплекс түзуші реагент енгізсе, тұнба еруі мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |
